Morgunblaðið - 17.12.1996, Blaðsíða 1

108 SIÐUR B/C/D
289. TBL. 84. ÁRG. ÞRIÐJUDAGUR17. DESEMBER1996 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Stærsta verkalýðssambandið í Serbíu
Styðja mótmæli
gegn Milosevic
Belgrad. Reuter.
Reuter
NÁMSMENN í Belgrad hófu í gær fimmtu viku mótmælanna
gegn Milosevic, forseta Serbíu, en um helgina voru 250.000
manns á útifundi i borginni. Nú hefur stærsta verkalýðssam-
bandið í landinu lagst á sveif með þeim og stjórnarandstöðunni.
Reykingar karlmanna
Ogetin börn
í hættu
London. Reuter.
KARLMENN, sem reykja, geta
skaðað sæðisfrumurnar og valdið
þannig aukinni hættu á krabba-
meini í börnum sínum. Skýrðu
breskir vísindamenn frá þessu í
gær.
Rannsókn, sem gerð hefur verið
við háskólann í Birmingham,
bendir til, að 15% krabbameinstil-
fella í börnum megi rekja til reyk-
inga feðra þeirra.
Magnið skiptir máli
„Reyki menn 20 sígarettur á
dag, eru 42% meiri líkur á krabba-
meini í börnum þeirra en þeirra,
sem ekki reykja,“ sagði dr. Thom-
as Sorahan, einn þeirra, sem unnu
að rannsókninni. Reyki menn 10
til 20 sígarettur er þetta hlutfall
31% og 3% ef sígaretturnar eru
færri en 10 daglega.
STÆRSTA verkalýðssambandið í
Serbíu lýsti í gær yfir stuðningi
við önnur smærri verkalýðssam-
tök, sem tekið hafa þátt í mótmæl-
unum gegn Slobodan Milosevie,
forseta landsins. Þótt það hafi
ekki hvatt félagsmenn sína til að
fara út á göturnar er samt um
tímamót að ræða í andófinu gegn
stjórn sósíalista.
Samband óháðra verkalýðsfé-
laga, sem hefur yfirleitt verið hollt
stjórnvöldum, lýsti í gær yfir
stuðningi við félaga í verkalýðs-
samtökunum Nezavisnost en þeir
hafa tekið þátt í mótmælum náms-
manna og Zajedno, samtaka
stjórnarandstöðuflokkanna, en
þau hafa staðið í rúmar fjórar vik-
ur. Um helgina komu 250.000
manns saman í Belgrad til að
krefjast þess, að Milosevic viður-
kenndi úrslit og sigur stjórnarand-
stöðunnar í sveitarstjórnarkosn-
ingunum nýlega.
Eðlileg
verkalýðsbarátta
„Kröfur Nezavisnost um bætt
kjör eru réttlætanlegar og eðlileg-
ur þáttur í verkalýðsbaráttunni,“
sagði Dragan Radulovic, talsmað-
ur verkalýðssambandsins, en
verkamenn hafa til þessa tekið
fremur lítinn þátt í mótmælaað-
gerðunum gegn Milosevic og
stjórninni af ótta við að missa
vinnuna.
Héraðsdómar í tveimur borgum,
Smederevska Palanka og Nis, hafa
úrskurðað, að stjórnarandstaðan
hafi sigrað þar í sveitarstjórnar-
kosningunum og skipað kjörstjórn-
um að afhenda henni völdin. Er
ekki vitað hvort við því verður orð-
ið en úrskurðimir em mikill sigur
fyrir stjómarandstöðuna, sem seg-
ist hafa sigrað í 14 borgum.
Faremo farin úr norsku sljórninni
Segir af sér
vegna njósna-
hneykslis
Yfirmaður leyniþjónustunnar
lætur einnig af starfi
Ósló. Morgunblaðið.
GRETE Faremo, olíu- og orku-
málaráðherra Noregs, hefur sagt
af sér vegna hneykslismáls innan
norsku leyniþjónustunnar.
Thorbjorn Jagland forsætisráð-
herra skýrði frá þessu í gær en
einnig mun Hans Olav Ostgaard,
yfirmaður leyniþjónustunnar, láta
af störfum.
Jagland sagði á þingfundi i
gær, að hann hefði fallist á afsögn
Faremo en hún var dómsmálaráð-
herra í júní í fyrra eða á þeim tíma,
sem hneykslið nær til. Varð upp-
skátt um það í síðustu viku en þá
var skýrt frá því, að norska leyni-
þjónustan hefði farið í gegnum
leyniskjöl Stasi, leynilögreglunnar
í Austur-Þýskalandi, í von um að
finna þar eitthvað um Berge
Furre, fyrrverandi frammámann í
röðum norskra vinstrimanna.
Furre situr í Lund-nefndinni, sem
er að kynna sér njósnir leyniþjón-
ustunnar um kommúnista á dög-
um kalda stríðsins.
Leyniþjónustan
endurskipulögð
„Faremo skýrði mér frá því, að
hún vildi axla stjórnarskrárlega
ábyrgð á þessu máli og segði því
af sér. Ég hef fallist á það,“ sagði
Jagland. Lagði hann jafnframt
áherslu á, að nauðsynlegt væri að
hefjast strax handa við endur-
skipulagningu norsku leyniþjón-
Grete Faremo
ustunnar, jafn-
vel þótt störfum
Lund-nefndar-
innar væri ekki
lokið.
Þótt Faremo
hafi sagt af sér
fullyrðir hún, að
hún hafi ekkert
vitað um eftir-
grennslanina
um Furre en yf-
irmaður leyniþjónustunnar, Hans
Olav Ostgaard, heldur öðru fram.
í viðtali við iVTB-fréttastofuna
norsku í gær kvaðst hann einnig
mundu segja af sér en vildi þó
ekki játa, að sér hefði orðið neitt á
í messunni.
Fleiri afsagnir?
Þetta er í annað sinn á þremur
vikum sem norskur ráðherra segir
af sér en Terje Rod-Larsen sagði
af sér sem skipulagsráðherra 27.
nóvember vegna ásakana um, að
hann hefði hagnast með óeðlileg-
um hætti á hlutabréfaviðskiptum
fyrir 10 árum.
Segja fréttaskýrendur, að Jag-
land, sem tók við af Gro Harlem
Brundtland 25. september sl,
hafi ekki átt annarra kosta völ
en sýna fulla hörku gagnvart
Faremo og láta hana fara og spá
því, að fleiri afsagna sé að vænta
í þessu máli.
John Major
hafði betur
London. Reuter.
BRESKA ríkisstjómin hafði betur
í atkvæðagreiðslu á þingi í gær-
kvöld um fískveiðistefnu Evrópu-
sambandsins en í síðustu viku urðu
úrslit í aukakosningum í einu kjör-
dæmi til þess, að stjórnin missti
meirihluta sinn.
Ríkisstjórn John Majors forsætis-
ráðherra hefur nú jafn marga þing-
menn og stjórnarandstaðan en í
atkvæðagreiðslunni í gær komu níu
þingmenn sambandssinna á Norð-
ur-Irlandi stjórninni til hjálpar.
Hafði Verkamannaflokkurinn boð-
að tillögu um vantraust færi svo,
að stjórnin yrði undir.
------»-♦■■■♦---
Ný ofurtölva
Billjón
aðgerðir
á sekúndu
San Francisco. Reuter.
BANDARÍSKA tölvufyrirtækið Int-
el tilkynnti í gær, að það hefði fram-
leitt öflugustu tölvu í heimi, sem
fær væri um billjón eða milljón
milljóna aðgerða á sekúndu. Var
hún smíðuð fyrir bandaríska orku-
ráðuneytið.
Þessi hraði er næstum þrisvar
sinnum meiri en tölvunnar, sem
japanska fyrirtækið Hitachi kynnti
í fyrra, en hún er fær um 368 millj-
arða aðgerða á sekúndu. Verður
Intel-tölvan notuð til að líkja eftir
kjarnorkusprengingu og koma
þannig í staðinn fyrir eiginlegar til-
raunir og hún verður einnig notuð
til að spá fyrir um breytingar á
veðurfari.
Bandaríska orkumálaráðuneytið
mun greiða Intel 3,35 milljarða ísl.
kr. fyrir tölvuna en ekki er talið,
að mikill markaður verði fyrir hana
á næstunni.
Reuter
Reiði í Suður-Kóreu
SUÐUR-kóreskur áfrýjunarréttur
breytti í gær dauðadómi yfir Chun
Doo Hwan, fyrrverandi forseta
Suður-Kóreu, í ævilangt fangelsi
en hann hafði verið dæmdur fyrir
valdarán og fyrir að bera höfuð-
ábyrgð á fjöldamorðum hersins í
borginni Kwangju árið 1980. Þá
voru fangelsisdómar yfir eftir-
manni Chuns, Roh Tae-woo, og 12
hershöfðingjum mildaðir. Hefur
þessi niðurstaða vakið mikla reiði
meðal ættingja þeirra, sem létu líf-
ið í Kwangju, og efndu þeir til
mótmæla í húsi borgardóms í Seo-
ul, höfuðborg landsins, í gær.