Morgunblaðið - 12.12.1997, Qupperneq 10

10 FÖSTUDAGUR 12. DESEMBER 1997
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Andlát
DAGRÚN
KRISTJÁNS-
DÓTTIR
LÁTIN er á Akureyri Dagrún Krist-
jánsdóttir húsmæðrakennari. Hún
var á 77. aldursári.
Dagrún Kristjánsdóttir fæddist að
Ytri-Tjörnum í Öngulsstaðahreppi í
Eyjafirði 1. maí árið 1921. Hún
stundaði nám við Húsmæðraskólann
á Laugalandi árin 1943-44, í Bréfa-
skóla SÍS 1949-51, í Tarne í Sví-
þjóð 1951-52 og síðan við hús-
mæðrakennaraskóla í Stabekk í
Noregi árin 1953 og 1954 þaðan sem
hún lauk prófi.
Dagrún Kristjánsdóttir kenndi
matreiðslu, þvotta og ræstingu í
húsmæðraskólum og gagnfræða-
skólum og var vefnaðar- og handa-
vinnukennari við Skálatúnsheimilið
um árabil. Hún annaðist ráðskonu-
og matreiðslustörf á sumrin við
fjölda sjúkrahúsa og hótela árin
1945 til 1967. Hún annaðist hús-
mæðraþætti í útvarp nær vikulega
árin 1960-1970, var ritstjóri tíma-
ritsrns Húsmóðirin og heimilið og
ritaði fjölda blaðagreina um skóla-
og uppeldismál og mataræði. Dag-
rún var ógift.
Andlát
ANDERS
HULDÉN
ANDERS Huldén sendiherra og rit-
höfundur lést 11. desember sl. í
borginni Lovisa í Finnlandi, 73ja ára
að aldri. Hann var sendiherra á Ís-
landi 1985-1989 og lagði sig fram
um að auka samvinnu milli Finn-
lands og íslands.
Anders Huldén fæddist árið 1924
ís Jakobsstad. Hann útskrifaðist frá
Ábo akademíunni og hóf síðan störf
við blaðamennsku. Eftir að hafa
starfað bæði við blöðin Ábo Und-
erráttelser og Morgon Tidningen í
Stokkhólmi varð hann 31 árs gam-
all aðalritstjóri Jakobsstads Tidning.
Árið 1962 varð hann blaðafulltrúi
við sendiráð Finnlands í Stokkhólmi.
Störfín innan utanríkisþjónustunnar
voru m.a. í Vín, Bonn og Hamborg.
Hann var aðalblaðafulltrúi utanríkis-
ráðuneytisins 1974-1979. Áður en
hann varð sendiherra í Reykjavík
var hann aðalræðismaður í Ham-
borg.
Ander Huldén var ávallt við rit-
völlinn. Hann gaf út Umsagnir um
stjórnmálamenn árið 1970, einnig
bók 1982 um föður sinn sem hann
kallaði „Hávaðagreinar Láktar-Jak-
obs“, þá bók um Martin Fogelius
1985, fínnsk konungaævintýri 1989
og Minningabrot hins skriftandi rit-
stjóra smábæjar árið 1994.
Anders Huldén bjó í Villa Biaudet
í Lovisa, heiðursbústað fyrir virta
rithöfunda, sem tilheyrir sænsku-
mælandi rithöfundasambandi Finn-
lands.
Starfstími nefndar um skaðabótalög framlengdur um eitt ár
DÓMSMÁLARÁÐHERRA
hefur sent viðskiptaráð-
herra bréf þar sem ósk-
að er eftir því að hann
beiti sér fyrir því að nefnd, sem
vinnur að endurskoðun á skaða-
bótalögum, fái upplýsingar um
tjónakostnað tryggingafélaganna.
Nefndin segist ekki hafa fengið
þessar upplýsingar og geti m.a.
þess vegna ekki lokið störfum á
tilskildum tíma. Allsherjarnefnd
leggur til að starfstími nefndarinn-
ar verði lengdur um eitt ár.
Deilur hafa staðið um skaða-
bótalög frá því þau voru samþykkt
á Alþingi árið 1993. Þau sjónar-
mið heyrðust strax að Alþingi hefði
tekið of mikið mið af sjónarmiðum
tryggingafélaganna þegar lögin
voru samþykkt. Til að bregðast við
þessari gagnrýni fól dómsmálaráð-
herra sérfræðingum að gera úttekt
á lögunum. Niðurstaða sérfræð-
inganna olli deilum og var því kall-
að eftir öðru sérfræðiáliti. Gestur
Jónsson hæstaréttarlögmaður og
Gunnlaugur Claessen hæstaréttar-
dómari skiluðu áliti haustið 1995

Nefndin fær ekki um-
beðnar upplýsingar
Nefnd, sem vinnur að endurskoðun skaða-
bótalaga, treystir sér ekki til að ljúka störf-
um á tilskildum tíma, m.a. vegna þess að
hún hafí ekki fengið upplýsingar um
tjónakostnað tryggingafélaganna. Dóms-
málaráðherra og viðskiptaráðherra hafa haft
afskipti af málinu. Líklegt er að Alþingi
ákveði að framlengja starfstíma nefndarinn-
ar um eitt ár.
þar sem m.a. var að finna drög
að frumvarpi til breytinga á skaða-
bótalögum. Fulltrúar tryggingafé-
laganna fullyrtu að lögfesting
frumvarpsins myndi leiða til 45%
hækkunar á iðgjöldum.
Allsherjarnefnd Alþingis fékk
tillögur og frumvarpsdrög tví-
menninganna til umfjöllunar. Eftir
ítarlega skoðun í nefndinni var
ákveðið að flytja frumvarp þess
efnis að hækka margföldunarstuð-
ul laganna úr 7,5 í 10 og að bóta-
þröskuldur færðist úr 15% í 10%.
Nefndin tók ekki afstöðu til ann-
arra tillagna tvímenninganna og
færði þau rök fyrir því að enn
væri of mörgum spurningum
ósvarað. Hún lagði því til að skipuð
yrði þriggja manna nefnd sem yrði
falið að yfírfara skaðabótalög í
heild sinni og skila áliti eigi síðar
en í október 1997. Alþingi sam-
þykkti frumvarp þessa efnis vorið
1996.
Átti að skoða áhrif á
tjónakostnað
Formaður nefndarinnar er Guð-
mundur Jónsson hæstaréttardóm-
ari. Hann vildi ekki tjá sig um
væntanlegar tillögur nefndarinnar,
en vísaði í greinargerð með lögun-
um. Þar segir að ein af þeim spum-
ingum sem sé ósvarað sé hvaða
áhrif aukinn bótaréttur hafi á ið-
gjöld.
Gestur Jónsson hæstaréttarlög-
maður, sem á sæti í nefndinni,
sagði að ágreiningur hefði verið
um það hvaða áhrif skaðabótalögin
frá árinu 1993 hefðu haft á tjóna-
kostnað tryggingafélaganna. Þeg-
ar allsheijarnefnd var með málið
til skoðunar haustið 1995 hefði
verið lögð fram í allsheijarnefnd
gögn frá Sambandi íslenskra
tryggingafélaga (SÍT). Sambandið
hafði tekið saman upplýsingar um
öll tilkynnt tjón sem hefðu orðið á
síðari hluta árs 1993, þ.e. fyrsta
hálfa árinu sem lögin giltu. Jafn-
xramt var sett fram áætlun um
hver tjónakostnaðurinn væri og
hvað iðgjöld þyrftu að hækka mik-
ið ef þær tillögur, sem til umfjöll-
unar voru í nefndinni, yrðu að lög-
um.
Gestur sagði að þessi gögn
hefðu að verulegu leyti byggst á
mati á tjónakostnaði m.a. vegna
þess að stuttur tími var frá því að
tjónin áttu sér stað og fæst mál-
anna því uppgerð.
Óskað eftir nýju mati á
tjónakostnaði
Gestur sagði að nefndinni hefði
verið falið það verkefni að meta
hvaða áhrif skaðabótalögin hefðu
haft á tjónakostnað og þess vegna
hefði nefndin óskað eftir að fá
upplýsingar um þau mál sem búið
væri að gera upp. Menn gætu
núna metið áhrif laganna með
ábyggilegri hætti en 1995 vegna
þess að fleiri tjónamálum væri
núna lokið. Það væri mat nefndar-
innar að hún gæti ekki haft skoðun
á þessum verkefni sínu nema hafa
upplýsingar um tjónakostnað í
höndunum.
Gestur sagði að nefndin hefði
leitað til SÍT og óskað eftir því að
endurskoðað yrði matið á tjóna-
málunum frá árinu 1993. Hann
sagði að því hefði verið hafnað. í
framhaldinu hefði nefndin óskað
eftir upplýsingum frá Vátrygg-
ingaeftirlitinu, en það hefði einnig
hafnað erindi nefndarinnar.
Nefndin gerði allsheijarnefnd
Alþingis grein fyrir svörum SÍT
og Vátryggingaeftirlitsins og sendi
dómsmálaráðherra jafnframt bréf
um stöðu málsins. Hjálmar Jóns-
son, einn nefndarmanna í allsher-
jamefnd, sagði að nefndin hefði
óskað liðsinnis Þorsteins Pálssonar
dómsmálaráðherra. Þorsteinn
hefði í framhaldi af því skrifað
Finni Ingólfssyni viðskiptaráð-
herra bréf þar sem farið væri fram
á að hann tryggði að nefndin fengi
umbeðnar upplýsingar.
Hjálmar sagði að það væri ekki
hægt að sætta sig við að nefnd,
sem væri skipuð að beiðni Alþing-
is, væri gert ókleift að ljúka störf-
um vegna þess að henni væri neit-
að um upplýsingar. Alþingi hefði
ætlast til þess að áhrif skaðabóta-
laga á tjónakostnað yrðu skoðuð.
Hann sagði að ef umbeðnar upplýs-
ingar fengjust ekki fljótlega myndi
hann óska eftir utandagskrárum-
ræðu um málið á Alþingi.
Nefndin sem vinnur að endur-
skoðun skaðabótalaga átti að skila
áliti í október 1997. Nefndin hefur
óskað eftir því við allsheijarnefnd
'að hún fái lengri tíma til að ljúka
störfum. Frumvarp þessa efnis
hefur verið flutt á Álþingi og legg-
ur allsheijarnefnd til að nefndin
ljúki störfum eigi síðar en í októ-
ber 1998.
SÍT segist hafa svarað
Sigmar Ármannsson, fram-
kvæmdastjóri Sambands íslenskra
tryggingafélaga, sagði ekki rétt
að SÍT hefði ekki svarað nefnd-
inni. Þegar tillögur Gests Jónsson-
ar og Gunnlaugs Claessens hefðu
verið til umíjöllunar í allsheijar-
nefnd haustið 1995 hefði Bjarni
Guðmundsson tryggingastærð-
fræðingur verið fenginn til að
meta hækkunaráhrif tillagna
þeirra Gests og Gunnlaugs á
skaðabætur vegna líkamstjóna.
Hann hefði verið fenginn til verks-
ins af SÍT, m.a. vegna þess að
hann hefði unnið fyrir Gest og
Gunnlaug þegar þeir mótuðu tillög-
ur sínar. Niðurstöður Bjarna bentu
til þess að bætur myndu hækka
verulega. Sú nefnd, sem nú ynni
að endurskoðun skaðabótalaga,
hefði í sumar óskað eftir nýju
mati á þeim tillögum Gests og
Gunnlaugs sem Alþingi hefði í raun
hafnað. Staðan hjá einu trygginga-
félagi hefði verið skoðuð aftur enda
mat sérfræðinga að það út af fyr-
ir ætti að gefa nægar vísbendingar
í þessu efni. Hefði sú úttekt bent.
til að fyrra mat Bjarna stæðist í
höfuðatriðum. Nefndinni hefði ver-
ið kynnt þessi niðurstaða í septem-
ber s.l.
Sigmar sagði að það væri þess
vegna ekki rétt að SÍT lægi á ein-
hveijum upplýsingum sem það
neitaði að láta frá sér. Nefndinni
hefði verið svarað, en vera kynni
að hún væri að leita eftir einhverri
annarri niðurstöðu en hún hefði
fengið í september s.l. eða þá að
hún væri að leita að upplýsingum
sem snúa að einhveiju öðru en
mörkuðu hlutverki hennar, en það
væri að endurskoða skaðabótalög-
in á þann veg, að þau mæltu fyrir
um réttmætar og sanngjarnar
skaðabætur hafi fólk orðið fyrir
raunverulegu líkamstjóni.
Erlendur Lárusson, forstöðu-
maður Vátryggingaeftirlitsins,
sagði að þær upplýsingar sem
nefndin hefði farið fram á að fá
væru ekki til hjá Vátryggingaeftir-
litinu. Það kostaði mikla vinnu að
afla þeirra því um væri að ræða
921 mál. Hann sagði það sitt mat
að það væri ekki hluti af eftirlits-
hlutverki stofnunarinnar að vinna
þetta verk.
I bréfí sem Vátryggingaeftirlitið
sendi nefndinni er hvatt til þess
að nefndin leiti eftir upplýsingum
frá einstökum tryggingafélögum.
Jafnframt segir að stofnunin muni
senda nefndinni upplýsingar um
samanlagðar greiðslur og tjóna-
skuld fyrir hvert ár til ársloka
1996.