Morgunblaðið - 12.12.1997, Síða 41
MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 12. DESEMBER 1997 41
léttvín en piltar, en enginn kynja-
munur kemur fram á því hvort þau
drekka bjór. Ekki kemur heldur
fram kynjamunur á því hvort þau
drekka sterkt áfengi þegar þau eru
14 og 15 ára, en við 17 ára aldur
drekka fleiri piltar en stúlkur
sterkt áfengi. Þá kemur ekki á
óvart að piltamir drekka miklu
meira í hvert skipti af bjór en stúlk-
urnar.
Piltarnir drekka einnig miklu
meira af sterku áfengi en stúlkum-
ar. Strax við 15 ára aldur drekkur
fjórðungur pilta, sem á annað borð
neyta áfengis, 5 glös eða fleiri í
senn af sterku áfengi og um þriðj-
ungur þeirra drekkur svo mikið við
17 ára aldur, en um Q'órðungur
stúlknanna. Sigrún segir að lengi
hafi verið vitað um mikla áfengis-
neyslu pilta. „Það sem vekur sér-
staka athygli er að ein af hveijum
fjórum 17 ára stúlkum drekkur 5
eða fleiri glös af sterku áfengi í
hvert sinn sem hún drekkur. Það
verður að teljast ískyggilega há
tala.“
Sum drukkin á
fermingaraldri
Af þeim sem neytt höfðu áfeng-
is hafði um helmingur fundið á sér
14 ára eða yngri, þ.e. rétt um ferm-
ingu og um þriðjungur hafði orðið
mjög dmkkinn 14 ára eða yngri.
Um helmingur unglinganna sagð-
ist fyrst hafa orðið mjög dmkkinn
15 ára eða yngri og er þetta hlut-
fall komið upp í 80% þegar ungl-
ingamir em orðnir 17 ára. Hlut-
fallslega fleiri stúlkur en piltar
segjast hafa verið yngri þegar þær
prófuðu fyrst að drekka, þegar þær
fundu fyrst á sér og þegar þær
urðu fyrst dmkknar.
Hið sama á við um drykkjuna
og reykingamar, að merkja má á
viðhorfum þess hóps unglinga, sem
ekki drekkur 14 ára, hveijir em
líklegir til að byija að drekka 15
ára, þar sem andstaða þeirra við
áfengisneyslu fólks er minni en
hinna, sem byija 16-17 ára eða
hafa ekki byijað að drekka við 17
ára aldur. Viðhorf unglinga í sama
aldurshópi til áfengisneyslu eru því
ólík og telur Sigrún mikilvægt að
hugað verði að því í forvarnastarfi
hvernig megi ná til ólíkra hópa.
Þá segir Sigrún að mikil breidd
sé í áfengisneyslu unglinga, þar
sem aðgreina megi nokkra neyslu-
hópa, þ.e. þá sem aldrei hafa próf-
að áfengi, þá sem hafa rétt smakk-
að áfengi, þá sem era að byija að
drekka og hafa fundið á sér og
þá sem drekka reglulega. „Það er
ekki ólíklegt að í forvarnastarfi
þurfi að taka tillit til allra þessara
hópa. Einnig er mikilvægt að gera
sér grein fyrir hvaða unglingar em
í sérstökum áhættuhópi."
Félagslegt umhverfi ungling-
anna skiptir máli varðandi drykkju,
ekki síður en reykingar. Afengis-
neysla unglinga tengist þó ekki
stéttarstöðu foreldranna, fremur
en reykingar, en þeir unglingar
sem eiga nána vini sem drekka oft
neyta áfengis oftar en ella. Eins
og í tilviki tóbaksreykinga virðist
minna samband á milli drykkju
unglings og foreldra en á milli
drykkju unglings og vina. í niður-
stöðum sínum setur Sigrún nokkra
varnagla við sannleikgildi þessa.
Hún bendir á, að unglingarnir
gætu verið kunnugri drykkju vina
sinna en foreldra, eða fremur til-
búnir til að viðurkenna drykkju
vinanna.
Fjölskyldugerð skiptir ekki
miklu máli um áfengisneyslu ungl-
inga, en þó er sami munur meðal
stúlkna og í tilviki reykinga, þ.e.
hlutfallslega færri sem búa hjá
móður og föður drekka en þær sem
búa hjá móður og sambýlismanni.
Sigrún vísar þar til erlendra rann-
sókna, sem sýnt hafa að stúlkur
sem eru nánar móður sinni eiga
erfitt með að sætta sig við stjúp-
föður og gætu tóbaksreykingar og
áfengisneysla þeirra verið þáttur í
að sýna mótþróa.
/ grein í blaðinu á morgun verður
fjallað um hassreykingar unglinga,
neyslu á öðrum ólöglegum vímuefn
um og tengsl neyslu ýmissa efna.
PCIlímogfúguefiii
+: ;íí
k lit
Stórhöfða 17, við GuUinbrú,
sími 567 4844
(ÚehmntQklúf)tílii
landsmióadir'skartgripir
mc() íslcnslíinn stcimun,
ncrlum oo Jcmontum
Skólavörðustíg 10
Sími 561 1300
Fax 561 1315
iýi LSM l «3
OfMðf Á GJAFVERÐI
<KF-265
Kælir 197 Itr. Frystir 55 Itr.
HxBxD l 46.5 x 55 x 60
TILBOÐ
Aðeins
54.990,- *
Það eru nýjar glæsilegar
innréttinqar í öllum 20 gerðum
€§MW%ii kæliskápanna.
íyrsta flokks frá "«+■
Æonix
HÁTÚNI6A REYKJAVfK SÍMI 552 4420
1^8119^1^8^1
HERKULES 6ENCURTIL LIÐS
VIÐ ÆSKULÍNUFÉLACA
Nú eru skemmtilegir tímar hjá Æskulínufélögum
Þeir sem tæma baukinn fá flott verðlaun:
Herkúlesar vatnsbrúsa* og Herkúlesar lítabók.
NYIR FELAOAR ERU VELKOMNIR
Allir krakkar sem vilja gerast Æskulínufélagar geta komið
í næsta Búnaðarbanka og lagt inn 1000 kr. á Stjömubók
Æskulínunnar. Þeir fá afhentan Herkúlesar bol og
sparibaukinn Snæfinn eða Snædísi.
BUNAÐARBANKINN
-Traustur banki
SAMUá
'Meðan birgðir endast.
TAKIÐ ÞÁTTÍ HERKÚLESARLEIKNUM. DREGIÐ VERÐUR30. DESEMBER. ÞÁTTTÖKUSEDLAR
ERU AFHENTIR í ÖLLUM ÚTIBÚUM BÚNADARBANKANS OC í SAMBÍÓUNUM.
600 vinningar: 5 stórir Pegasus hestar • 25 litlir Pegasus hestar* 300 krakkar fá tvo miöa á Herkúlesarmyndina
í Sambíóunum • 200 Herkúlesarmyndateningar • 50 Orkupakkar (Orkulýsi og Orkufjör)* 20 fá aöild aö Æskulínunni.
©Disney YDDA F'00.62ISlA