Morgunblaðið - 16.12.1997, Side 56

Morgunblaðið - 16.12.1997, Side 56
ÞRIÐJUDAGUR 16. DESEMBER 1997 MORGUNBLAÐIÐ 1997 Gefum öUum gleðileg jól með því að senda jólapóstinn tímanlega, Pósthús á höfuðborgarsvæðinu og víða um land verða opin til kl. 18:00 alla virka daga frá 15. desember til jóla. Pósthús á höfuð- borgarsvæðinu verða opin laugardaginn 20. desember frá kl. 13:00 til 18:00. Póst- og símstöðin í Kringlunni verður opin frá kl. 10:00 til kl. 22:00, 18., 19., 22. og 23. desember, og frá kl. 10:00 til 18:00 laugardaginn 20. desember. Á öllum póst- og símstöðvum er í gildi sérstakt jólapakkatilboð á bögglapóstsendingum innanlands til 23. desember og á hraðsendingum til útlanda til 18. desember. Vertu viss um að þínar jólasendingar komist hratt og örugglega til skila fyrir þessi jól. Frímerki fást á öllum póst- og símstöðvum, auk þess á um 120 sölustöðum, s.s. bensínstöðvum, bókaverslunum og víðar á höfuðborgarsvæðinu. Frímerki em einnig seld á fjölmörgum sölustöðum utan höfuðborgarsvæðisins. fR&h PÓSTUR OG SÍMI HF Boeing 737 er nýr rúmgóður hraðboði í liði DHL sem flýgur fimm sinnum í viku til Brussel með viðkomu í East-Midlands á Englandi. í Brussel rekur DHL fullkomnustu flokkunar- og dreifingarstöð sinnar tegundar í Evrópu þaðan sem sendingum er dreift með flugflota DHL um allan heim. Aukið rými í stærri flugvél tryggir þér forgang í flutningi, hraða og örugga afhendingu. Okkar flug - þinn forgangur WORLOWiDE EXPRESS * Við stöndum vió skuidbindingar þínar Sími 535 1100 Blað allra landsmanna! - kjarni málsms! AÐSENDAR GREIINIAR Koldíoxíð- mengun og hvarfakútar NÚ ER ráðstefnunni í Kyoto lokið og þjóðir heims mega fara að huga að því hvernig þær ætla að fara að því að standa við þær skuldbindingar sem þær hafa gengist undir að framfylgja í koldí- oxíðmengun. Þetta verða íslend- ingar einnig að gera þó að sumir hafi kannski ekki ennþá gert sér það ljóst að fullu. Hvemig ætlum við að fara að því að auka losun gróður- húsalofttegunda að- eins um 10% á sama tíma og við margföldum stóriðju sem óhjá- kvæmilega eykur losun þessara lofttegunda? Vafalaust getum við dregið úr eða hætt alveg að nota olíu til að hita hús og eins má allt eins nota rafmagn í stað olíu til að framleiða loðnu- og annað fiskimjöl. Betur má þó ef duga skal og víðar þarf að leita fanga til að spara olíu eða annað brennsluefni. Rafmagn eða tilbúið bílaeldsneyti og eldsneyti á skip og flugvélar er vafalaust það sem koma skal á næstu öld, en kostnaðar vegna er þó ekki líklegt að til þeirra ráða verði gripið á allra næstu árum. Eitt er þó eftir, sem fáir hafa nefnt, sem ég ætla hér að gera að umtalsefni og þó að það leysi vissu- lega ekki orkuvandamál íslendinga eða alls heimsins er það þó fyllilega þess virði að taka alvarlega til íhug- unar. Fyrir nokkrum árum var ákveðið að allir nýir bílar, sem fluttir væra til landsins, yrðu búnir mengunar- vamarbúnaði sem á íslensku hefur hlotið nafnið „hvarfakútar". Þetta var gert að erlendri fyrirmynd og almenningi talin trú um að áður- nefndur mengunarvamarbúnaður væri nauðsynlegur og að þeir sem væra á móti að nota hann væra afturhaldsmenn og á móti því að ísland væri hreint land, fagurt land. í þessum umræðum gleymdist að þessi mengunarvarnarbúnaður var fundinn upp til að reyna að draga örlítið úr mestu menguninni í stórborgum eins og Los Angeles og nokkrum stórborgum í Evrópu og Asíu. Einnig var það lítið rætt að við það að nota mengunarvam- arbúnaðinn eyða bílar 7-8% meira eldsneyti en annars mundi vera. Við það að nota 7-8% meira elds- neyti myndast 7-8% meira koldíoxíð (kolsýra) í vélinni og vegna þess að koldíoxíð er aðal gróðurhúsaloft- tegundin má því með fullum rétti halda því fram að bílar með hvarfa- kúta mengi 7-8% meira en aðrir bflar sem ekki hafa þá. Vegna þess að í strjálbýlum og vindasömum löndum eins og ís- landi, þar sem öll loftmengun berst fljótt í burtu, er undantekning ef staðbundin mengun fer svo hátt að hætta sé á að það geti valdið fólki heilsutjóni. Því mætti þess vegna hætta að nota áðurnefndan mengunarvarnarbúnað að skaðlausu, þó að ekki kæmi fleira til. í læknaritinu Townsend Letter for Doctors var birt í des- ember 1994 löng grein eftir dr. Hans A. Niep- er, lækni við Paracelc- us Silbersee sjúkrahús- ið í Hannover í Þýska- landi. Hann útskýrir þar hvernig eitraðar lofttegundir sleppa gegnum hvarf- akútana eða myndast í þeim og geta valdið alvarlegum sjúkdómum. í því bensíni sem nú er framleitt og notað á bíla með hvarfakúta eru Um það verður ekki deilt, segir Ævar Jóhannesson, að hvarfakútarnir auka koldíoxíðmengun frá bílum. oftast 3-5% af leysiefninu benzen. Benzen er m.a. þekktur krabba- meinsvaldur. Þó að meirihluti þess brenni að vísu í vélinni fer þó viss hluti þess óbrunnin út í umhverfið. Dr. Nieper segir að benzen hafi jafnvel fundist í sælgætispinnum sem vora til sölu í bensínafgreiðslu. í þéttbýli er þannig mengun algerlega óviðun- andi og jafnvel ennþá skaðlegri en gamla blýmengunin sem tók hálfa öld að fást viðurkennd. Þetta er þó aðeins toppurinn á ísjakanum. Dr. Nieper segir að hvatinn í hvarfakútunum myndi eit- urefnið fosgen ef klóríð er í bensín- inu. Samkvæmt upplýsingum frá bensínframleiðanda era klórsam- bönd notuð í bensín. Fosgen er eit- urefni sem notað var í fyrra stríðinu og hefur áhrif á lungun. Sagan er þó ekki öll sögð. Bens- ín fyrir vélar með hvarfakúta inni- heldur mikið magn af methyl-tert- buthyl-ether (MTBE) sem notað er í stað blýsambanda til að hindra „bank“, þ.e. forkveikingu í elds- neytisblöndunni, m.ö.o. hækka okt- antölu bensinsins. Af sömu ástæðu er benzen notað í bensíníð. I smurolíur, sem notaðar eru á bíla, er látið efnasambandið zink ditiofosfat (ZDTP) til að tryggja endingu hennar. Komist þetta efni í snertingu við MTBE í heitu um- hverfi gerist nokkuð mjög ískyggi- legt. Við það myndast m.a. fosfór esterar og fosfín, sem eru í ætt við taugagas, og enolar sem hindra mikilvæg ensím jafnvel meira en Ævar Jóhannesson Að höndla hamingju EFTIR BERTRAND RUSSELL Skemmtileg, viturleg og I vekjandi bók. » f&d...

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.