Morgunblaðið - 16.12.1997, Qupperneq 68

68 ÞRIÐJUDAGUR 16. DESEMBER 1997
MORGUNBLAÐIÐ
Þakka öllum, sem glöddu mig á 75 ára afmœli
mínu 3. desember síðastliðinn. Sérstaklega
börnum, tengdabömum og systrum mínum.
Guð blessi ykkur öll.
María Arnadóttir frá Flateyri,
Sólvangsvegi 3, Hafnarfirði.
50 árum gerði Guðlaugur A. Magnússon, gullsmíðameistari,
sem fæddist á þessum degi fyrir 95 árum, verkstæði sitt að hlutafélagi
undir nafninu Gull- og silfúrsmiðjan Erna. Hóf hann þar með smíði
íslensku jólaskeiðarinnar, en hver árgerð hennar er smíðuð í tak-
mörkuðu upplagi. Þessa viku mun Erna hf. selja allan lager sinn af
eldri skeiðum. Aðeins um 80 skeiðar, aðallega frá sl. 10 árum, eru
til og seljast á kr. 5.000 stk.
Gull- og silfúrsmiðjan Erna þakkar viðskiptavinum Guðlaugs áralanga
tryggð. Gleðileg jól. Starfsfólk Ernu hf.
Erna hf., Skipholti 3, sími 552 0775.
^amx
HÁTÚNI6A REYKJAVÍK SÍMI 552 4420
NILFIS
NeivLine
ENN EIN NÝJUNGIN FRÁ NILFISK
MINNI0G ÓDÝRARI RYKSUGA
SÖMU STERKU NILFISK GÆÐIN
• 1400W mótor
• Stillanlegt sogafl
• 4ra þrepa síun
• Inndregin snúra
• Sundurdregið stálrör
• Sogstykkjahólf
• Biðstöðufesting
fyrir rör og slöngu
NILFISK
NetvLme
IDAG
VELVAKANDI
Svarað í síma 569 1100 frá 10-12 og 13-15 frá mánudegi til föstudags
Til hvers eru
stefnuljós
á bílum?
ÉG MAN eftir því þegar
ég tók bílpróf fyrir 30
árum eða svo að ökukenn-
arinn margendurtók við
mig að stefnuljósin ættu
að sýna hvaða stefnubreyt-
ingu ég ætlaði að gera, en
ekki þá stefnubreytingu
sem ég væri að gera. Þetta
kemur oft í hugann þegar
ég verð var við það að bíl-
stjórinn á næstu akrein við
hliðina hefur ætlað að
komast yfir á mína akrein,
en lét það aldrei í ljós með
notkun stefnuljóssins. Svo
virðist sem margir bílstjór-
ar muni ekki eftir að til
eru stefnuljós á bflum
þeirra. Sumir reyna að
skipta um akrein með því
að beygja í veg fyrir þann
sem er á þeirri akrein fyrir
og troða bíl sínum fram
fyrir þann sem þar er, en
láta það alls ekki í ljósi eða
gefa það ekki til kynna
með því að blikka með
stefnuljósunum. Ég á mjög
erfitt með að átta mig á
vilja þessara ökumanna,
en myndi þegar í stað
hægja á mínum bíl og gefa
eftir plássið fyrir framan,
ef aðeins hinn bílstjórinn
léti mig vita hvað það er
sem hann vill. Þetta myndi
ég vilja benda þeim bíl-
stjórum á sem ekki virðast
vita til hvers stefnuljósa-
takkinn er.
Bílstjóri af
gamla skólanum.
Þakkir
VELVAKANDA barst eft-
irfarandi bréf frá Svíþjóð:
„Ég vil þakka þér góða
kona sem tókst að þér
stjómina á slysstað þegar
keyrt var á föður minn á
gangstétt í Hamraborg í
Kópavogi þann 2. desem-
ber sl., og gerðir honum
biðina eftir sjúkrabílnum
svo þægilega sem kostur
var á. Ég veit því miður
ekki hver þú ert, en ég
óska þér og þínu fólki
góðra og gleðilegra jóla og
farsæls komandi árs.
Með bestu kveðjum og
þakklæti.“
Friðbjörg Einarsdóttir,
Svíþjóð.
Sýnum jólunum
virðingu
VELVAKANDA barst eft-
irfarandi: „I fyrsta sinn
sem ég kem inn í sjoppu
sem er laus við allt klám-
efni er það sjoppan Tolli á
Lækjartorgi. Hvet ég fólk
sem er á móti klámblöðum
til að versla þar sem slíkt
efni er ekki á boðstólum.
Einnig vil ég hvetja þau
fyrirtæki sem eru með
þessi blöð til sölu að sýna
jólunum smávirðingu og
taka þetta niður um jólin.“
Manneskja.
Myndir í
Kolaportinu
GUNNLAUGUR hringdi
og bað Velvakanda fyrir
þau skilaboð til mannsins
sem fékk lánaðar hjá hon-
um litljósmyndir og aðrar
smámyndir í sumar, að
hann skili þeim aftur til
hans í Kolaportið. Maður-
inn, sem sagðist heita
Palli, fékk þessar myndir
lánaðar til að máta á
veggina heima hjá sér, en
siðan hefur hann ekki
sést. Það eru vinsamleg
tilmæli að hann hafí sam-
band við Gunnlaug hið
fyrsta, annað hvort í
Kolaportinu eða uppi á
Reykjalundi.
Tapað/fundið
Jólasvunta og
pottaleppar týndust
SMÁPAKKI, sem innihélt
jólasvuntu og pottaleppa,
týndist sunnudaginn 7.
desember í grennd við
Hótel ísland. Hafí einhver
fundið pakkann er hann
beðinn að hafa samband í
síma 553 5092.
Dýrahald
Læða týndist
frá Keldulandi
SVÖRT og hvít læða
(kettlingur) týndist frá
Keldulandi 9, 10. desem-
ber. Læðan er auðþekkjan-
leg af svörtum díl á trýni.
Þeir sem hafa orðið varir
við hana hafí samband í
síma 553 3123.
Víkverji skrifar...
FYRIR skömmu gerði Víkveiji
að umtalsefni athugasemdir,
sem Steinþór Jónsson, Hléskógum
18, Reykjavík, gerði við fréttafrá-
sögn Morgunblaðsins af blaða-
mannafundi borgarstjóra um fjár-
hagsáætlun borgarinnar fyrir
næsta ár. Benti Víkveiji á, að hvort
sem væri borgarstjóri eða aðrir
ættu kröfu á því að fjölmiðlar kæmu
málflutningi þeirra á framfæri án
þess að blanda inn í slíkar fréttir
eigin skoðunum eða mati á því, sem
um væri að ræða.
í fyrradag gerir Steinþór Jónsson
athugasemdir við skoðanir Víkveija
í Bréfi til blaðsins og segir m.a. í
tilefni af þeim orðum Víkveija, að
fyrirsögn og undirfyrirsögn á um-
ræddri frétt lýsi mati borgarstjóra
á stöðu mála: „...sem er rétt, svo
fremi að borgarstjóri setji upp fyrir-
sagnir Morgunblaðsins. Og í því var
gagnrýni mín fólgin. Er það virki-
lega svo, að ég eða hver annar
ábyrgur maður eða samtök gætu
haldið blaðamannafund og haldið
fram álíka staðleysu og borgar-
stjóri og því væri skellt upp með
stríðsletri?“
Já. Það er virkilega svo. Dagblað
kemur fram í margs konar hlut-
verkum. í fyrsta lagi getur dagblað
verið vettvangur frétta og frásagna
af því, sem er að gerast á líðandi
stundu. Þá skiptir máli, að rétt sé
sagt frá fréttum og fréttaviðburð-
um og skoðanir blaðamanns eða
blaðsins komi þar hvergi við sögu.
í öðru lagi getur dagblað verið vett-
vangur annars konar skoðana-
skipta, þar sem málsaðilar skrifa
sjálfir. Þá skiptir máli að fullkomið
jafnræði sé á milli deiluaðila á síðum
viðkomandi dagblaðs. I þriðja lagi
getur dagblað kafað ofan í mál að
eigin frumkvæði og þá getur enginn
vitað fyrirfram hver niðurstaðan
verður. Dæmi um slíka krufningu
Morgunblaðsins á einstökum mál-
um eru fjölmörg. í fjórða lagi getur
dagblað haft skoðun og barizt fyrir
sínum skoðunum. Þá skiptir máli
að þeim sjónarmiðum sé haldið á
réttum vettvangi innan blaðsins,
þ.e. í ritstjórnargreinum.
Það er grundvallaratriði í góðri
og nútímalegri blaðamennsku að
þessum hlutverkum sé ekki blandað
saman.
xxx
SÍÐAN segir Steinþór Jónsson:
„Er engin von til þess að
Morgunblaðið treysti sér til að gera
sjálft úttekt á fjárhagsmálum borg-
arinnar á grundvelli eigin góðu
blaðamennsku og gagnrýninnar
umfjöllunar. Veit Víkveiji ekki að
til er nokkuð, sem heita staðreynd-
ir, er hann segir mig gera þá kröfu
til Morgunblaðsins að það blandi
saman fréttum og skoðunum?"
Nú vill svo til, að Morgunblaðið
gerir sjálfstæðar úttektir á fjöl-
mörgum málum eins og þeir vita,
sem lesa blaðið daglega. I því felst
hins vegar ekki að blaðið gerist
dómari í öllum málum, sem það
fjallar um. Fremur má segja, að
blaðið leitist við að leggja mál þann-
ig fyrir lesendur að þeir geti sjálfir
gert upp sinn hug.
í því tilviki sem hér um ræðir
hefur Morgunblaðið fjallað mjög
ítarlega um fjárhagsmál Reykjavík-
urborgar, bæði á þessu ári og síð-
asta ári og raunar skal fullyrt, að
enginn fjölmiðill hefur gert það jafn
rækilega og þetta blað.
En hvað eru „staðreyndir“ í máli,
sem þessu? Það er ljóst, að með því
að stofna sjálfstætt félag um íbúð-
areign Reykjavíkurborgar og láta
það hlutafélag gefa út skuldabréf
til borgarinnar batnar staða borgar-
sjóðs sem sliks á pappímum en
heildarfjárhagsstaða borgarinnar
hins vegar ekki.
Á síðasta ári gerði Morgunblaðið
ítrekaðar tilraunir til þess að fá
endurskoðendur til að tjá sig um,
hvort þetta samræmdist góðum
reikningsskilavenjum, en stað-
reyndin var sú, að þeir voru lítt
fáanlegir til þess. Svo má vel vera,
að þessi ráðstöfun sé skynsamleg
út frá rekstrarlegu sjónarmiði hvað
sem líður áhrifum hennar á reikn-
ingsskil borgarsjóðs.
Staðreyndin er hins vegar sú, að
Morgunblaðið hefur dregið fram í
dagsljósið allar staðreyndir þessa
máls og lesendur blaðsins hafa því
alla möguleika á að fella sinn eigin
dóm.
xxx
GAMALREYNDUR blaðamað-
ur, Þorgrímur Gestsson,
blandaði sér í þessar umræður með
Bréfi til blaðsins sl. fímmtudag.
Hann telur að þau sjónarmið sem
Víkveiji hefur lýst séu langt frá því
að vera nútíma blaðamennska og
segir: „Hún er fólgin í gagnrýninni
umfjöllun og því að reyna að kom-
ast að hinu sanna í hveiju máli, í
það minnsta sem næst sannleikan-
um ... Niðurstaðan verður að sjálf-
sögðu annaðhvort sú að Árni Sig-
fússon hafí rétt fyrir sér - ellegar
Ingibjörg Sólrún ... Aðeins með því
að stunda gagnrýna, vægðarlausa
og öllum óháða blaðamennsku -
en réttsýna og heiðarlega - standa
fjölmiðlar sig í því hlutverki, sem
stundum hefur verið nefnt fjórða
ríkisvaldið.“
Það sem máli skiptir í þessu sam-
bandi er að bæði Ingibjörg Sólrún
og Árni Sigfússon hafí aðstöðu til
að koma sínum skoðunum á fram-
færi án þess, að blaðamenn eða
fréttamenn komi sínum túlkunum
á þeirra skoðunum á framfæri í
almennum fréttafrásögnum af
blaðamannafundum eða borgar-
stjórnarfundum.
Hin gagnrýna umfjöllun á að
sjálfsögðu rétt á sér en henni á
ekki að blanda saman við almennar
fréttir. Hvemig halda menn, að
komið yrði lýðræðislegum umræð-
um á íslandi ef almenningur fengi
aldrei aðgang að upplýsingum nema
þær hefðu fyrst verið litaðar eða
túlkaðar af einstökum blaðamönn-
um eða blöðum?
Eða ef Víkveiji hefði komizt að
þeirri niðurstöðu, að skoðanir
Steinþórs Jónssonar og Þorgríms
Gestssonar ættu ekkert erindi inn
á síður Morgunblaðsins nema með
þeirri „meðhöndlun“, sem hinn
fyrrnefndi er að krefjast á mál-
flutningi borgarstjóra á blaða-
mannafundi!