Morgunblaðið - 03.06.1998, Qupperneq 24

24 MIÐVIKUDAGUR 3. JÚNÍ 1998
MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
Jarðskjálfti í Afganistan kostar þúsundir manna lífíð
Eyðileggingin meiri
en talið var í fyrstu
ÞÚSUNDIR MANNA DEYJA I JARÐSKJALFTA
STARFSMENN hjálparstofn-
ana sögðu á sunnudag að
allt að 4000 manns hefðu
látið lífið í jarðskjálftanum í
norður-Afganistan á laugar-
dag en stór jarðskjálfti reið
einnig yfir landið í febrúar.
Allt að 80 þorp eyðilögðust í
skjálftanum sem mældist 7.1
á Richterskvarða.
I skjálftanum í febrúar dóu að
minnsta kosti 4000 manns og
14 þorp eyðilögðust.
100 km
LOFTMYND frá þorpinu Shurak sýnir vel eyðilegginguna en þarna
létust 40 manns og 35 slösuðust. Áætlað er, að 4.000 manns hafi týnt
lífi í skjálftanum á laugardag og 45.000 misst heimili sín.
Allt að 80 þorp í
riístum og sum
grófust undir
aurskriðum
Faizabad. Reuters, The Daily Telegraph.
LÍKLEGT þykir, að jarðskjálftinn
í Afganistan um síðustu helgi, sem
olli dauða nokkurra þúsunda
manna, hafi valdið eyðileggingu á
miklu stærra svæði en talið var í
fyrstu, jafnvel allt að 40% stærra.
Er það haft eftir starfsmönnum
hjálparstofnana, sem segja, að enn
eigi eftir að kanna ástandið í mörg-
um bæjum og þorpum.
Jörg Stöcklin, talsmaður Al-
þjóðanefndar Rauða kross-félaga,
sagði, að skjálftinn sl. laugardag,
sem var 7,1 á Richterkvarða, virtst
hafa náð til stærra svæðis og kom-
ið af stað fleiri aurskriðum en áður
var vitað um. Sagði hann, að hjálp-
arstarfsmenn hefðu fundið 1.000
manns, sem slasast hefðu í hamfbr-
unum, en ekki hefði enn tekist að
finna neinn á lífi í hrundum húsum.
Sums staðar hafa heilu hlíðirnar
farið af stað og grafið þorpin og
íbúa þeirra í aur og grjóti.
Manntjón dvíst en skiptir
þúsundum
Fulltrúar ýmissa hjálparstofn-
ana áætla, að um 4.000 manns hafi
farist en Stöcklin sagði, að þeim
hjá Rauða krossinum þætti enn of
snemmt að nefna einhverjar tölur.
A þessu svæði búa um 60.000
manns og kvað Stöcklin nauðsyn-
legt að kanna ástandið betur, jafnt
úr lofti sem á landi. Talið er, að allt
að 80 þorp og bæir séu að mestu
rústir einar. Talsmaður frönsku
hjálparstofnunarinnar Acted áætl-
aði, að 45.000 manns hefðu misst
heimili sín.
Hjálpargögn hafa verið flutt með
þremur þyrlum til Faizabad og
stóð til að bæta tveimur þyrlum
við. Margir eftirskjálftar valda því,
að fólk þorir ekki inn í þau hús,
sem upp standa að eihverju leyti,
og því hefst það allt við úti undir
beru lofti. Hefur rignt nokkuð á
svæðinu en birt á milli og segja
læknar, að það geti aukið líkur á
kóleru- og blóðkreppusóttarfar-
aldri og einnig malaríu.
Skjálfti að næturlagi hefði
orðið skelfilegur
Mest ríður á að koma tjöldum og
matvælum til fólksins en þær
birgðir, sem fólkið átti fyi’ir, eru
víða grafnar undir húsarústunum.
Er vonast til, að hjálparstarfið
gangi betur nú en í febrúar sl. þeg-
ar um 4.000 manns fórust í hörðum
skjálfta á þessum sömu slóðum. Þá
voru miklar rigningar, sem gerðu
flutninga í lofti og á láði mjög erf-
iða. Það þykir vera lán í óláni, að
skjálftinn á laugardag skyldi verða
á miðjum morgni þegar margt fólk
var utandyra. Hefði hann orðið að
næturlagi, hefði mannfallið orðið
miklu meira.
Indónesar spá 10%
efnahagssamdrætti
Jakarta. Reuters.
Kært fyrir
kynjamis-
rétti
Kaupmannahöfn. Reuters.
í UNDIRBUNINGI er nú
ákæra á hendur danska flug-
félaginu Maersk Air fyi’ir brot
á jafnréttislögum en flugfé-
lagið hefur krafist þess af
flugfreyjum sínum að þær
beri andlitsfarða við störf sín.
Talsmaður jafnréttisráðs í
Danmörku sagði í gær að mál-
ið kæmi fyrir rétt í lok júní en
í umfjöllun jafnréttisráðs var
komist að þeirri niðurstöðu að
Maersk stuðlaði að kynjamis-
rétti með reglum sínum.
Haft var eftir Morten Ny-
mann, forseta MAK, samtaka
flugþjóna og flugfreyja hjá
Maersk, að flugfélagið gæfi þá
ástæðu að það tapaði við-
skiptavinum ef flugfreyjur
bæru ekki andlitsfarða við
störf sín.
Sex hand-
teknir eftir
mótmæli
Ósló. Reutcrs.
NORSKA landhelgisgæslan
handtók í gær sex meðlimi
Greenpeace-samtakanna í Nor-
egshafi eftir að þeir höfðu gert
tilraun til að komast um borð í
olíuborpall í því skyni að mót-
mæla borunum Norðmanna í leit
að olíu og gasi. Skip norsku
landhelgisgæslunnar sigldi í veg
fyrir sexmenningana þegar þeir
fóru inn fyrir 500 metra öryggis-
línu olíuborpallsins og gerði
landhelgisgæslan tvo gúmmibáta
Greenpeace-mannanna upptæka.
Eftir að hafa handtekið sex-
menningana dró norska land-
helgisgæslan skipið Stahlratte,
þaðan sem sexmenningarnir
höfðu lagt uppfrá í gúmmíbátum
sinum, í átt til Kristiansand á
vesturströnd Noregs.
ÚTLIT er fyrir að efnahagsástand
í Indónesíu muni enn fara versn-
andi og í gær hófst opinber rann-
sókn á þeim gífurlega auði sem
fyrrverandi forseti landsins, Su-
harto, og vinir hans hafa safnað.
Mannaflaráðherra, Fahmi Idris,
sagði að búist væri við að alls yrðu
15,4 milljónir manna án atvinnu í
ár, eða um 17% af 90 milljónum at-
vinnufærra Indónesa.
Hagstofan spáir rúmlega 10%
efnahagssamdrætti á árinu, og var-
ar við því að verðbólga geti orðið
allt að 85% og jafnvel farið yfir
100% ef framhald yrði á óeirðunum
sem brutust út í Jakarta í síðasta
mánuði. Námsmenn stóðu að óeirð-
unum og kröfðust afsagnar Su-
hartos, sem lét undan' kröfunum
21. maí og við embætti tók varafor-
setinn, Jusuf Habibie.
Greiðslur frá IMF
gætu hafíst innan
fárra vikna
Eini vonameistinn er fólginn í
þeirri tilkynningu sem barst frá AI-
þjóðagjaldeyrissjóðnum (IMF) í
gær um að lánagreiðslur, sem eru
stór hluti af 41,2 milljarða dala
efnahagsaðstoð til Indónesíu, muni
hefjast innan fárra vikna. Stanley
Fischer, aðstoðarframkvæmda-
stjóri IMF, sagði í gær að staðan
væri ákaflega erfið vegna þess hve
indónesíski gjaldmiðillinn, nipían,
hefði fallið gífurlega.
Fischer sagði ennfremur að nú,
þegar Suhai-to hefði látið af völd-
um, væri ástæða til að ætla að
greiðslur frá IMF gætu hafist inn-
an skamms. Ollum greiðslum var
frestað þar til niðurstaða fengist í
þeirri stjómmála- og efnahag-
sóvissu sem ríkir í landinu.
Þjóðarframleiðslan
minnkar
Hagstofan sagði í gær að þjóðar-
framleiðsla hefði dregist saman um
6,21% á fyrsta fjórðungi þessa árs,
samanborið við síðasta ár. Verð-
bólga í maí hefði numið 5,24%, sem
á ársgrundvelli væri 52%. Síðasta
fjárlagaframvarp, sem IMF sam-
þykkti í apríl, hljóðaði upp á fimm
prósenta efnahagssamdrátt á
þessu ári, 45% verðbólgu og að
rúpían yrði á genginu 6.000 gagn-
vart dollaranum.
IMF segir nú að þessar tölur
þurfi að endurskoða. Síðdegis í
gær var rúpían skráð á um 11.700
gagnvart dollaranum.
Geimferja á leið til Mír
Moskvu. Routers.
STAÐIÐ var í gær við áætlanir
um að bandaríska geimferjan
Discovery héldi af stað áleiðis til
móts við rússnesku geimstöðina
Mír, eftir að áhöfn geimstöðvar-
innar hafði á síðustu stundu tek-
izt að gera við tölvubilun, sem
annars hefði getað hindrað að
geimferjan gæti tengst geimstöð-
inni.
„Allt er í lagi um borð í Mír,
eftir því sem við heyrum.
Ákvörðun var tekin um að geim-
ferjan færi í loftið [á þriðjudags-
kvöldi] eins og áformað hafði ver-
ið,“ sagði Kathleen Maliga, sem
starfar sem tengiliður banda-
rísku geimferðastofnunarinnar
NASA í stjómstöð Mír á jörðu
niðri, í Koryolov skammt frá
Moskvu.
Ahöfnin um borð í Mír setti í
gær aftur í gang kerfið sem á að
sjá um að geimstöðin snúi alltaf
eins og henni er ætlað, en á laug-
ardag kom upp tölvubilun í því
sem stefndi í að valda því að
fresta yrði ílugtaki geimferjunn-
ar, sem áætluð var kl. 22:10 að ís-
lenzkum tíma.
Aætlað er að Discovery tengist
Mír tveimur dögum síðar, þ.e.
annað kvöld að okkar tíma.
Reuters