Morgunblaðið - 16.12.1998, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 16. DESEMBER 1998 9
_____________________FRÉTTIR_______________________
Ólögmætt jöfnunargjald á franskar kartöflur fyrir Hæstarétti
Greiðslukröfur fyrndar
HÆSTIRÉTTUR sýknaði á flmmtu-
dag íslenska ríkið af endurgi-eiðslu-
ki-öfu þrotabús S. Oskarssonar & Co
hf. Fyrirtækið hafði orðið að gi'eiða
jöfnunargjald á franskar kartöflur á
tímabilinu febrúar 1988 til febrúar
1992. Með dómi Hæstaréttar
H.1996.4260 hafði álagning gjaldsins
verið dæmd ólögmæt.
Rrafa þrotabúsins hljóðaði upp á
41.760.926 kr. I dómnum segir að
málið sé eingöngu höfðað til endur-
kröfu ofgi-eidds fjár. Ekki verði því
fjallað um það hvort þrotabúið eigi
rétt á skaðabótum. Fjögurra ára
fyrningarfrestur eigi við um ki'öfu
þrotabúsins samkvæmt lögum nr.
14/1905 um fyrningu skulda og ann-
arra kröfuréttinda. „Samkvæmt
gögnum málsins var jöfnunargjaldið
gi’eitt án athugasemda til viðtakenda
gjaldsins. Hins vegar var gripið til
þess ráðs í mótmælaskyni og í sam-
ráði við erlenda seljendm' vörunnar
að láta sem innkaupsverð hennar
væri lægra en það raunverulega var,
svo að gjaldið legðist á lægri gjald-
stofn. Áfrýjanda hefði þó verið í lófa
lagið að bera gjaldtökuna undir dóm-
stóla og krefjast endurgreiðslu, þeg-
ar eftir að hann hafði gi-eitt í fyrsta
sinn, teldi hann gjaldtökuna óheimila
á einhvern hátt. Verður við það að
miða að borgararnh' grípi til þeirra
eðlilegu ráðstafana, sem þeir eiga til-
tækar, telji þeii' á sig hallað af hálfu
ríkisvaldsins.
Var enn frekari ástæða til þess
fyrir S. Oskarsson & Co hf. þar sem
fyrirtækið stóð ásamt hagsmunafé-
lagi sínu að mótmælum gegn gjald-
inu á þessum tíma. Er þannig ekki
annað komið fram en að fyi'irtækið
hafi án mikils fyrirvara mátt bera
gjaldið undir dómstóla. Fjöguira ára
fyrningarfrestur vai' því löngu liðinn
þegar áfrýjandi hófst handa um mál-
sókn þessa með stefnu birtri 25. júní
1997,“ segir í dómnum.
Hvor aðili um sig var dæmdur til
að bera sinn kostnað af málinu. Mál-
ið fluttu Jón Magnússon hrl. af hálfu
Þrotabús S. Oskarssonar & Co. hf.
en Einar Karl Hallvarðsson hrl. fyrir
hönd íslenska ríkisins.
SLOPPAR
Dömusloppar
Herrasloppar
Velúrgallar,
renndir, hnepptir
og hnýttir.
lympia.
Kringlunni 8-12, sími 553 3600
Annað mál bíður dóms
Nú er rekið fyrii' Héraðsdómi
Reykjavíkur annað endurkröfumál af
þessu tagi þar sem Dreifing ehf. hefur
krafist endurgreiðslu á 90 milljóna
króna ofgreiddu jöfnunai'gjaldi. Mála-
vextir eru að því leyti öðruvísi en í of-
angreindu máli að viðkomandi greiddi
umyi'ðalaust jöfnunargjaldið en freist-
aði þess ekki að lækka það með því að
láta líta út fyrir að innflutningsverð
væri lægi'a en raun bar vitni. Enn-
fremur leitaði félagið til umboðs-
manns Alþingis árið 1989 og fékk það
álit hans árið 1990 að innheimta jöfn-
unargjaldsins væri lögmæt.
Rís þá sú spurning að sögn Hreins
Loftssonar hrl. hvort hægt sé að ætl-
ast til þess af borgurunum eftir slíkt
álit að þeii' hafi samt uppi fyrirvara
um lögmæti gjaldsins. Að sögn Hreins
er meðal annai's á því byggt að túlka
verði fymingarreglur við þessar að-
stæðm- með hliðsjón af ákvæðum
Mannréttindasáttmála Evi'ópu um
vemd eignarréttar og um raunhæf úr-
ræði til að ná fram rétti sínum.
-/elina___
light
Glæsilegt úrval
af nærfatnaði
Laugavegi 4, s. 551 4473
Jólagjöfina þeirra færðu
hjá okkur
POLARN O. PYRET
Kringlunni 8—12, sími 568 1822
Opið frá kl. 10—22 alla daga til jóla.
G U C C I
Garðar Ólafsson úrsmiður,
Lækjartorgi, s. 551 0081.
Stuttir og síðirpelsar í úrvali
Kirkjuh’voli sími 552 0160
Þar sem vandlátir versla
Raðgreiðslur í allt að 36 mánuði.
Eyddu í spamað!
HeimiUsbókhaid 1998
*VW NOV i < VUflAlV
Gt.
*
Það þarf aðeins eitt símtal
tí.1 að byrja að spara reglulega
með spariskírteinum
ríkissjóðs.
LANASYSLA RIKISINS
Hverfisgata 6, 2. hæð, sími S62 6040
Veffang: www.lanasysia.is Netfang: lanasyslan@lanasyslan.is
562 6040 8 0 0 6 6 99