Morgunblaðið - 19.12.1998, Blaðsíða 47

46 LAUGARDAGUR 19. DESEMBER 1998
MORGUNB LAÐIÐ
MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 19. DESEMBER 1998 47

+
ptnrgMtnMuMli
STOFNAÐ 1913
ÚTGEFANDI: Árvakur hf., Reykjavík.
FRAMKVÆMDASTJÓRI: Hallgrímur B. Geirsson.
RITSTJÓRAR: Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
SAMEIGINLEG
YFIRSTJÓRN
SJÚKRAHÚSA
MEÐ SAMNINGI þeim, sem undirritaður var í fyrra-
dag á milli ríkisins og Reykjavíkurborgar verða tölu-
verð þáttaskil í rekstri stóru sjúkrahúsanna í Reykjavík. A
grundvelli hans hefur verið ráðinn nýr forstjóri, sem mun
hafa á hendi æðstu framkvæmdastjórn beggja sjúkrahús-
anna. Það er til marks um þá áherzlu, sem ríkisstjórnin
leggur á þetta mál, að Magnús Pétursson, sem gegnt hefur
embætti ráðuneytisstjóra í fjármálaráðuneytinu árum sam-
an hefur verið ráðinn forstjóri sjúkrahúsanna beggja.
Þessi mikilhæfi embættismaður getur miðlað sjúkrahúsun-
um af víðtækri reynslu og þekkingu á opinberum rekstri.
Um þennan samning sagði Ingibjörg Pálmadóttir, heil-
brigðisráðherra, á blaðamannafundi í gær: „Með ráðningu
forstjóra fyrir bæði sjúkrahúsin gefst færi á að fylgja bet-
ur eftir ákvörðunum sem hafa verið teknar um ýmsa hag-
ræðingu. Fyrst og fremst erum við að hugsa um að tryggja
að við séum ekki að kaupa tvö dýr tæki, ef eitt dugar. Við
viljum ná fram samhæfingu í rekstrinum með ráðningu
eins forstjóra.“ Þá skýrði heilbrigðisráðherra frá því, að
fyrir lok næsta árs yrði tekin ákvörðun um, hvort komið
yrði á fót einni stjórn fyrir sjúkrahúsin.
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir, borgarstjóri, skýrði sjónar-
mið Reykjavíkurborgar m.a. með þessum hætti: „Við telj-
um eðlilegt að fjárhagsleg og rekstrarleg ábyrgð fari sam-
an vegna þess, að við erum í raun í þeirri stöðu, að yfirráð
borgarinnar yfír sjúkrahúsinu eru meira að nafninu til en í
raun. Það má nefna, að allir samningar, sem gerðir hafa
verið við starfsfólk hafa verið gerðir undir forræði ríkisins
og yfírleitt allar ákvarðanir um heilbrigðismál eru á for-
ræði ríkisins.“ Þetta sjónarmið borgarstjóra er áreiðanlega
raunsætt, þegar hér er komið í sögu sjúkrahúsanna í
Reykjavík.
Sú hugsun hefur lengi verið áleitin, að skynsamlegt gæti
verið að sameina rekstur stóru sjúkrahúsanna í Reykjavík
með einum eða öðrum hætti. Þær hugmyndir hafa hins
vegar fyrst og fremst snúizt um rekstur þeirra, þ.e. fjár-
hagslegan rekstur, mannahald, tækjabúnað og tækjakaup.
Það blasir nánast við, að hægt er að ná verulegri hagræð-
ingu í rekstri sjúkrahúsanna með sameiginlegri starfsemi á
sumum sviðum.
Hitt er svo annað mál, hvort það á einnig við um hinn
faglega rekstur sjúkrahúsanna, þ.e. þá þjónustu sem þau
veita sjúklingum, sem til þeirra leita. Það er ákaflega
margt sem mælir með því, að sjúklingar og aðstandendur
þeirra eigi valkost, að þessir aðilar geti valið á milli
tveggja kosta a.m.k., þegar um er að ræða nauðsynlega
læknisþjónustu. Þetta var ein helzta forsendan fyrir stuðn-
ingi Morgunblaðsins á sínum tíma við Landakotsspítala og
rekstur hans, sem sjálfstæðrar einingar í sjúkrahúsakerfí
landsmanna.
Læknar eru ekki allir steyptir í sama mót. Viðhorf
þeirra til sjúklinga, meðferðar og þeirrar þjónustu, sem
þeir vilja veita er mismunandi. Það er t.d. alkunna, að um
langt árabil var að hluta til beitt öðrum lækningaaðferðum
á geðdeild Borgarspítalans en Kleppsspítala, sem síðar
varð hluti af geðdeild Landspítalans. Það skiptir máli, að
sjúklingar og aðstandendur þeirra eigi val.
Hið faglega skipulag sjúkrahúsanna í Reykjavík hefur
ekki verið eitt og hið sama. Þannig var skipulag Landakots
að þessu leyti allt annað en hinna sjúkrahúsanna og byggð-
ist meira á því, að hver læknir væri ábyrgur fyrir sínum
sjúklingi, sem hefði giæiðan aðgang að viðkomandi lækni.
Það er að mörgu leyti ákaflega æskilegt, að slíkur faglegur
valkostur sé fyrir hendi. Það veitir báðum aðilum aðhald.
Nú má spyrja, hvort það sé einhver þversögn í því að
mæla með sameiginlegum fjárhagslegum rekstri spítala,
sameiginlegum tækjakaupum og sameiginlegum kaupum á
öðrum aðföngum en faglegum aðskilnaði. Svo er ekki. Það
er augljóst, að hægt er að ná fram mikilli hagræðingu á
viðskiptahlið sjúkrahúsareksturs, ef svo má að orði kom-
ast, um leið og stefnt er að því, að aðskilinn faglegur rekst-
ur leiði til aukins aðhalds fyrir lækna og hjúkrunarfólk á
báðum sjúkrahúsunum.
Á næstu mánuðum munu vafalaust fara fram miklar um-
ræður um rekstur sjúkrahúsanna og framtíðarskipulag
þeirra. Það er vissulega þess virði, að í þeim umræðum
velti menn fyrir sér þeim möguleika, að tryggja sjúkling-
um og aðstandendum þeirra valkost í heilbrigðisþjónust-
unni á sama tíma og fyllsta hagræði er náð með sameigin-
legum rekstri á þeim sviðum, þar sem það á við.
50 ár frá stofnun fæðingar- og kvensjúkdómadeildar Landspítalans
eftir Kristján Sigurðsson
MEÐ nýju stjómskipuriti
íyrir Ríkisspítala 1995 var
lækningasviðum spítalans
fækkað og sviðsstjórar
gerðir ábyrgir fyrir að halda rekstri
sviða innan ramma fjárhagsáætlana
en jafnframt gert að tryggja að al-
menningur fengi þá þjónustu sem lög
og reglugerðir gera ráð fyrir. Sam-
hliða þessu nýja stjómskipuriti voru á
kvenlækningasviði gerðar tillögur til
ýmissa breytinga með það að mark-
miði að hagræða í rekstri sviðsins
(Morgunblaðið 22. júlí 1995: Fjárhags-
vandi ríkisspítala séður frá sjónarhóli
sviðsstjóra kvenlækningasviðs). I ljósi
þess að fæðingar- og kvensjúkdóma-
deild Landspítalans verður 50 ára um
næstu áramót verður hér gerð grein
fyrir framkvæmd þessara breytinga
og áhrifum þeirra á þróun launakostn-
aðar, annars rekstrarkostnaðar og öfl-
unar sértekna innan kvenlækninga-
sviðs.
Hagræðing innan
kvenlækningasviðs
Frá árinu 1995 hefur markvisst
verið unnið að ýmsum aðgerðum til
hagræðingar innan sviðsins m.a. með
það að markmiði að mæta minnkandi
fjárveitingum frá hendi hins opin-
bera. Þessar aðgerðir hafa bæði beinst að því að
lækka rekstrarkostnað og auka sértekjur sviðs-
ins.
Kvensjúkdómadeild. Fyrir 1995 var kvensjúk-
dómadeild skipt í tvær legudeildir, deild fyiir
konur með almenna kvensjúkdóma og deild fyrir
konur með illkynja sjúkdóma. Þessi skipting þótti
henta vel m.t.t. sérhæfðrar aðhlynningar kvenna
með illkynja kvensjúkdóma. Á síðari árum hefur
þróun læknisfræðinnar leitt til þess að legutími
eftir aðgerðir hefur almennt styst og útskrifast
konur, sem áður lágu inni í nokkra sólarhringa,
nú oft innan sólarhrings frá innlögn. Með tilkomu
reglugerðar (nr. 340/1992) um gjaldtöku fyrir
ferliverk (sjúklingur útskrifast innan 24 klst. frá
innlögn) var ljóst að gera þurfti skipulagsbreyt-
ingu á kvensjúkdómadeild sem auðveldaði að-
greiningu þessara innlagna frá öðrum innlögnum.
Leiddi þetta til þess að deildinni var á árinu 1995
skipt í dagdeild með 16 rúm fyrir sjúklinga sem
útskrifaðir eru innan 24 klst. og legudeild með 15
rúmum fyrir sjúklinga sem þurfa á lengri innlögn
að halda. Þessari breytingu var ætlað að leiða til
sparnaðar í launakostnaði og auð-
velda innheimtu fyrir ferliverk.
Tæknifijóvgunardeild (glasa-
frjóvgun). Samfara breytingum á
kvensjúkdómadeild var ákveðið að
auka afköst tæknifrjóvgunardeildai-
með flutningi deildarinnar yfir í nýtt
húsnæði innan kvenlækningasviðs.
Deildin tók síðan til starfa í nýjum
húsakynnum á árinu 1996 og hefur
glasafrjóvgunum fjölgað úr 266 árið
1996 í 363 á árinu 1997. Þessi stækk-
un hefur þannig stóraukið tekjur af
glasafrjóvgun eins og komið verður
að síðar.
Móttökueining. I húsnæði því sem
tæknifrjóvgunardeildin notaði fram
til ársins 1996 var áfoimað að setja
upp móttökueiningu fyrir kvenlækn-
ingasvið á árinu 1996. Vegna skorts
á fjármagni til breytinga á þessu húsnæði dróst
fram til haustsins 1998 að opna þessa móttöku-
einingu sem er staðsett í anddyri kvennadeildar
hússins. Þar sem innheimta sjúklingagjalda átti
að fara fram á þessari nýju einingu dróst jafn-
framt að hefja innheimtu fyrir ferliverk á kven-
lækningasviði fram til ársins 1998.
Meðgöngudeild. Þróun meðferðar háþrýstings
og fósturrita á meðgöngu hefur leitt til aukins
eftirlits án innlagna á sjúki-adeild. Á meðgöngu-
deild hefur sex rúmum af 22 (frá árinu 1992) ver-
ið breytt í einingu fyrir konur sem koma í
skammtímaeftirlit í 4 klst. með dagönn í stað inn-
lagnar í 48 klst. eins og áður tíðkaðist.
Fæðingar- og sængurkvennadeiidir. A fæðingar-
og sængurkvennadeild voru gerðar þær breyt-
ingar að Fæðingarheimili Reykjavíkur (FHR)
var lokað á árinu 1995 og fæðingardeild kven-
lækningasviðs annaðist eftir það allar fæðingar á
höfuðborgarsvæðinu. Þetta var eingöngu unnt
vegna aukinna snemmútskrifa eftir fæðingar (út-
skrift innan 36 klst.) en þær gerðu mögulegt að
auka afköst fæðingardeildar kvenlækningasviðs.
Þessi ráðstöfun dró úr kostnaði við sængurlegu
en jók nokkuð á kostnað Tryggingastofnunar rík-
isins vegna þjónustu ljósmæðra í heimahúsi fyrir
þær konur sem útskrifuðust innan 36 klst. eftir
fæðingu.
MFS-þjónusta. Með lokun FHR hefur jafnframt
V'
Rekstur og hagræðing á
tímum aðhaldsaðgerða
MYND1
verið aukið á valmöguleika kvenna sem
koma til fæðingar á fæðingardeild
kvenlækningasviðs með því að bjóða
upp á nýja þjónustu sem kallast MFS-
þjónusta. Þessi þjónusta felur í sér að
sömu Ijósmæður fylgja konunni í gegn-
um meðgöngu, fæðingu og sængurlegu
og fer fæðingin fram á sérstakri ein-
ingu innan fæðingardeild-
ar kvenlækningasviðs. Um
8% fæðinga fara nú fram á
MFS-einingunni og er ætl-
unin að auka þennan þjón-
ustuþátt en það hefur
dregist af ástæðum sem
um getur hér að neðan.
Mæðravernd. Þegar á ár-
inu 1995 var lagt til að
spara í rekstri með því að
sameina mæðravernd á
göngudeild kvennadeildar
og mæðravernd Heilsu-
verndarstöðvarinnar í
Reykjavík í einu og sama
húsnæði á Heilsuverndar-
Kristján stöðinni. Slík sameining
Sigurðsson hefur þó dregist m.a.
vegna þess að ekki tókst
að losa húsnæði sem Læknavaktin sf.
nýtti á Heilsuverndarstöð Reykjavík-
ur. Með flutningi Læknavaktarinnar
hinn 1. desember 1998 skapast loks að-
staða til sameiningar þessara deilda og
er áformað að henni verði lokið vorið
1999. Samfara þessari sameiningu er
áformað að auka tengsl þessarar nýju
mæðravemdar við þá aðila sem stunda
mæðravemd á hinum ýmsu heilsu-
gæslustöðvum á höfuðborgarsvæðinu.
Sónardeild og félagsráðgjafar. Með
flutningi mæðravemdar úr húsnæði
kvennadeildar hússins skapast mögu-
leiki til bættrar starfsaðstöðu fyrir
sónardeild og félagsráðgjafa en þessi
starfsemi hefur löngum búið við þröng-
ar aðstæður innan kvenlækningasviðs.
I núverandi húsnæði sónardeildar var
áformað að koma upp aðstöðu fyrir
endurbætta MFS-einingu en nú er
jafnvel rætt um að skapa slíka aðstöðu
á öðmm sængurkvennagangi kven-
lækningasviðs.
Kostnaðarþróun og heimildir (öll gjöld fram-
reiknuð til verðlags ársins 1998)
Samkvæmt rekstraryfirliti Ríkisspítala fyrir
árið 1997 nam rekstrarkostnaður kvenlækninga-
KVENLÆKNINGASVIÐ RÍKISSPÍTALA
Starfsemi og kostnaðardreifing 1997
SKOR
Dagdeild Kvenlækninga (K)
Móttökueining (M)
2.434 innlagnir (K)
4.069 skoðanir (M)
8% af rekstrarkostnaði
SKOR
Legudeild Kvenlækninga
1.231 innlagnir
9% af rekstrarkostnaði
SKOR
Meðganga (M)
Sængurlega (S), Mæðrav.
3.168 dagannir(M)
1.040 innlagnir (M)
2.618 innlagnir (S)
12.970 mæðraeftirlit
32% af rekstrarkostnaði
SKOR
Fæðingahjálp
Ómun/fósturgreining
2.748 fæðingar
9.214 ómskoðanir
22% af rekstrarkostnaði
SKOR
Tæknifrjóvgunardeild
363 meðferðir
7% af rekstrarkostnaði
STOÐDEILDIR
Ritaramiðstöð Aðstoðarlæknar Skurðstofa 3.863 aðgerðir Félagsráðgjafar 1.877 viðtöl Sviðsstjórn hjúkrunar
7% af rekstrarkostnaði 14% af rekstrarkostnaði 0,5% af rekstrarkostnaði 7% af rekstrarkostnaði
MYND 2
Rekstur kvenlækningasviðs
RíkÍSSpítala í milljónum kr. á verðlagi 1998
700

Launak ostnaðu r

Millifæ slur

Annar ekstrark ostnaðu r

1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997
MYND3
Samanburður á heimild og kostnaði
kvenlækningasviðs Ríkisspítala
1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997
sviðs um 685 milljónum króna eða um 7,5% af
heildarrekstrarkostnaði Ríkisspítala á því ári.
Skipting rekstrarkostnaðar milli skora og stoð-
deilda kvenlækningasviðs sést af mynd 1. Þessi
rekstrarkostnaður tekur þó ekki með hlutdeild
kvenlækningasviðs í ýmsum sameiginlegum
kostnaði sjúkrahússins svo sem vegna rekstrar
rannsóknastofa, mötuneytis, húsnæðis og skrif-
stofukostnaðar á Ríkisspítulum. Þessi
sameiginlegi kostnaður er í rekstrar-
yfirliti Ríkisspítala nefndur „milli-
færslur" og ef þær eru teknar inn í
rekstrarkostnað sviðsins þá sýnir
reynsla áranna 1991 til 1994 að kostn-
aður sviðsins er í reynd um 54% hærri
vegna þjónustu sem keypt er af öðrum
sviðum. Ileildarkostnaður sviðsins er
því áætlaður rúmur einn milljarður á
árinu 1997. Án millifærslna eru um
80% af rekstrarkostnaði kvenlækn-
ingasviðs vegna launa en með milli-
færslum um 55%.
Þar sem millifærslur eru í rekstrar-
yfirliti Ríkisspítala færðar á þau svið
sem framleiða þessa þjónustu (svo
sem rannsóknarsvið og stjórnunar-
svið) þá eru þær venjulega undan-
skildar þegar gerð er grein fyrir
rekstri þeirra lækningasviða sem
nota þjónustuna. Á árinu 1999 er
áformað að skilja rekstur rannsókn-
arstofa Ríkisspítala frá öðrum rekstri
spítalans. Þar með hefst kaup og sala
á þjónustu rannsóknarsviðs til lækn-
ingasviða. Reikna má með að að fleiri
þjónustusvið fylgi í kjölfarið líkt og
gerst hefur meðal nágrannaþjóða
okkar (Morgunblaðið 8. nóvember
1998: Forgangsröðun og hagræðing í
heilbrigðisþjónustu). Vitneskja um
raungildi millifærslna á einstök lækn-
ingasvið er því nauðsynleg ef sviðin
eiga að taka við þessum kostnaðar-
auka af þjónustusviðunum.
Af mynd 2 má sjá að launakostnað-
ur kvenlækningasviðs hækkaði um
14% frá 1991 til 1995 en lækkaði eftir
það um 1% til 2% og er sú þróun rak-
in til áðurnefndra breytinga til hag-
ræðingar innan sviðsins frá árinu
1995. Onnur rekstrargjöld en laun
hafa aftur á móti hækkað um 23% frá
1991 og fram til ársloka 1997. Kostn-
aðardreifmg millifærslna á einstök
lækningasvið Ríkisspítala er ein-
göngu aðgengileg til ársloka 1994 og
hækkaði um 14% á kvenlækningasviði
frá 1991 til ársloka 1994.
Á mynd 3 sést að mismunur á fjár-
lagaheimildum sem kvenlækningasvið
fékk til rekstrar og raunverulegum
rekstrarkostnaði sviðsins var um 5% á tímabil-
inu 1991-1992 en fór síðan minnkandi fram til
ársins 1996 en þá var sviðið rekið hallalaust. Á
árinu 1997 var enn á ný um 1,8% hallarekstur
sem byggist á því að annar rekstrar-
kostnaður en laun var á því ári 11,5
milljónir umfram heimildir. Að auki
var kostnaður vegna eignakaupa á því
ári um 3 milljónir umfram heimildir.
Á kvenlækningasviði fóru um 95,5
milljónir í eignakaup á tímabilinu
1991-1997 og á milli ára sveiflast
kostnaður vegna þeirra frá 5,4 millj-
ónum upp í 26,9 milljónir. Eignakaup
eru færð á sérstakan eignareikning
fyrir hvert svið. Tækjabúnaður er
stærsti hluti eignakaupa og í hefð-
bundnum rekstri er slíkur búnaður
afskrifaður á vissum fjölda ára og
jafnvel lagðar árlega tÚ hliðar fjár-
hæðir til endurnýjunar tækja. Ríkis-
spítalar eru A-hluta-ríkisstofnun og á
slíkum stofnunum er slíkt ekki gert
og duga knappar árlegar heimildir til
tækjakaupa því hvergi nærri til nauð-
synlegrar endurnýjunar. Mögulega
þurfa Ríkisspítalar að leita nýrra
leiða í formi fjármögnunarleigu eða
rekstrarleigu tækja en slíkur kostn-
aður er skráður sem árleg stöðug
rekstrargjöld í stað sveiflukenndra
færslna á eignareikning.
Sértekjur kvenlækningasviðs
Sértekjur er nafn yfir þær tekjur
sem sviðið aflar sér með sjúklinga-
gjöldum og seldri þjónustu til aðila
utan Ríkisspítala. Sértekjur kven-
lækningasviðs hafa aukist úr rúmum 13 milljón-
um á árinu 1991 í rúmar 44 milljónir á árinu
1996, í tæpar 53 milljónir á árinu 1997 og stefna
með innheimtu fyrir ferliverk í allt að 59 milljón-
ir á árinu 1998. Áætlað er að um 80% sértekna
séu nú vegna sjúklingagjalda fyrir glasafrjóvg-
un, 10% vegna ferliverka á skurðstofu og um
10% vegna annarra tekna.
Það merkilega við sértekjur sviða Ríkisspítala
er að þær reiknast ekki til tekna fyrir sviðin sjálf.
Sértekjumar renna beint til fjármögnunar Ríkis-
spítala í heild og hið opinbera minnkar á móti
fjárveitingar til Ríkisspítala um þá fjárhæð sem
nemur þessari upphæð þar sem spítalinn er A-
hlutastofnun. Þessi sérkennilega ráðstöfun leiðir
til þess að öflun sértekna er ekkert kappsmál fyr-
ir einstök svið þar sem þessar tekjur nýtast ein-
stökum sviðum að litlu leyti.
Sem dæmi má nefna að tekjur tæknifrjóvgun-
ardeildar kvenlækningasviðs vegna glasafrjóvg-
ana voru um 43 milljónir á árinu 1997 og rekstr-
arkostnaður deildarinnar (án millifærslna) um 45
milljónir. Þannig vantaði um 2 milljónir upp á að
endar næðu saman hvað varðar tekjur og gjöld.
Sértekjur deildarinnar komu kvenlækningasviði
þó ekki til góða heldur mnnu beint til fjáimögn-
unar Ríkisspítala eins og fyrr segir. Á móti fékk
kvenlækningasvið um 36 milljónir til að reka
tæknifrjóvgunardeildina og nam rekstartap kven-
lækningasviðs vegna hennar því um 9 milljónum
króna. Þetta tap byggist á því að heimildir til ann-
ars rekstrar en launa á tæknifrjóvgunardeild hafa
ekkert hækkað þrátt fyrir aukin afköst deildar-
innar. Á sama hátt hafa heimildir skurðstofú
kvenlækningasviðs vegna annars rekstrar en
launa ekki hækkað þrátt fyrir að sértekjur vegna
ferliverka sem framkvæmdar eru á skurðstofu
aukist um tæpar 6 milljónir á árinu 1998. Ef
rekstrarheimildir hefðu hækkað í samræmi við
aukin afköst væri kvenlækningasvið rekið með
rekstrarafgangi sem m.a. mætti nýta til endur-
nýjunar á tækjabúnaði sviðsins sem að hluta er
kominn að úreldingu.
Lokaorð
Af ofanrituðu má sjá að þær ráðstafanir sem
gi-ipið hefur verið til frá árinu 1995 hafa dregið úr
launakostnaði en ekki megnað að koma í veg fyrir
aukinn rekstrarkostnað. Aukning í rekstrar-
kostnaði byggist m.a. á auknum afköstum sviðs-
ins í glasafrjóvgunum og skurðaðgerðum. Þessi
auknu afköst hafa leitt til aukinnar tekjuöflunar
sem þó hefur ekki komið kvenlækningasviði né
Ríkisspítulum til góða. Ljóst er að stjórnunar-
kerfi sem ekki leiðir til hvatningar til tekjuöflun-
ar leiðir til stöðnunar og er því ekki að undra að
halli Ríkisspítala stefni í um 1 milljarð um næstu
áramót. Þótt skilgreining á þjónustuhlutverki ein-
stakra sviða Ríkisspítala sé meginforsenda þess
að unnt sé að standa að raunhæfri fjárveitingu til
þeirra (Morgunblaðið 8. nóvember 1998) er nauð-
synlegt að sviðin sjálf fái að njóta eigin sértekna.
Á kvenlækningasviði var á árinu 1995 lagt til að
50% sértekna (glasafrjóvganir undanskildar)
færu í rekstur og endumýjun tækjabúnaðar og
50% í endurmenntunar- og rannsóknarsjóð. Þess-
ar tillögur voru samþykktar af framkvæmda-
stjórn Ríkisspítala en hlutu aldrei samþykki heil-
brigðisráðuneytis.
Höfundur er sviðsstjóri kvenlækningasviðs
liíkisspítaki.