Morgunblaðið - 19.12.1998, Blaðsíða 56

56 LAUGARDAGUR 19. DESEMBER 1998
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
VIGFUSINA
MARGRÉT
BJARNADÓTTIR
+ Vigfúsína Mar-
grét Bjarna-
dóttir fæddist á Isa-
firði 5. október
1906. Hún lést á
Sólvöllum, Eyrar-
bakka hinn 12. des-
ember siðastliðinn.
Móðir hennar var
Sigurborg Sumar-
lína Magnúsdóttir,
f. 19. apríl 1866 í
Kálfavík _ í Ögur-
sókn við Isafjarðar-
djúp. Hún lést 7.
nóvember 1914 á
Eyrarbakka. Faðir
Vigfúsínu var Bjarni Vigfús-
son, f. 14. maí 1867 á Hárlaugs-
stöðum í Ásahreppi. Hann lést
17. apríl 1935 á Isafirði. Bræð-
ur Vigfúsínu voru: Gunnar, sjó-
maður, hann drukknaði; Magn-
ús sem dó ungur; Kristján, skó-
smiður og sjómaður, kvæntur
Hólmfríði Guðjónsdóttur frá
Eyrarbakka. Þau bjuggu í
Reykjavík. Andrés, dó ungur á
Eyrarbakka. Faðir Vigfúsínu
nam járnsmíði í Reykjavík,
fluttist síðan til Isafjarðar og
kvæntist þar Sigurborgu S.
Magnúsdóttur. Foreldrar Vig-
fúsínu bjuggu á ísafirði til 1913
en fluttust þá til Eyrarbakka,
en þar lést móðir hennar eftir
fárra mánaða búsetu. Eftir það
fór Bjarni aftur til Isafjarðar
og var lengst af sjúklingur á
sjúkrahúsi Isafjarðar. Eftir lát
móður sinnar fluttist Vigfús-
Ert þú
EINN
í heiminum?
Við erum til staðar!
VINALÍNAN
561 6464
800 6464
öll kvöld kl. 20-23
Formáli minn-
ingar- greina
ÆSKILEGT er að minningar-
greinum fylgi á sérblaði upplýs-
ingar um hvar og hvenær sá,
sem fjallað er um, er fæddur,
hvar og hvenær dáinn, um for-
eldra hans, systkini, maka og
böm, skólagöngu og störf og
loks hvaðan útför hans fer fram.
Ætlast er til að þessar upplýs-
ingar komi aðeins fram í for-
málanum, sem er feitletraður,
en ekki í greinunum sjálfum.
ína, átta ára að
aldri, til föðursyst-
ur sinnar, Margrét-
ar Vigfúsdóttur, f.
17. ágúst 1863 á
Hárlaugsstöðum í
Ásahreppi, d. 7.
janúar 1946, og
eiginmanns hennar,
Tómasar Vigfús-
sonar, f. 20. júlí
1861 að Hamrahól í
Ásahreppi, d. 23.
mars 1929. Þau
bjuggu í Götuhús-
um og Garðbæ á
Eyrarbakka og þar
ólst Vigfúsína upp með börnum
þeirra hjóna, Jóni, f. 30. mars
1892, d. 14. nóvember 1963, og
Önnu f. 2. nóvember 1894, d.
10. júlí 1949, og fósturbróður,
Vigfúsi Jónssyni, f. 13. október
1903, d. 16. júní 1989. Vigfús-
ína var kaupakona í Litlu-
Sandvík í Flóa um tíma, síðan
ráðskona í vegavinnuflokkum á
Suðurlandi. Þá var hún ráðs-
kona í verbúðum í Þorlákshöfn
og við Þorlákshafnarbúið. Frá
árinu 1953 starfaði hún við
fiskvinnslu á Eyrarbakka.
Jafnframt var hún húsmóðir í
Garðbæ frá 1945 til 1988 þar
sem hélt hún heimili með yig-
fúsi fósturbróður sfnum. Árið
1988 fluttust þau að Sólvöllum
á Eyrarbakka.
Utför Vigfúsínu fer fram frá
Eyrarbakkakirkju í dag og
hefst athöfnin klukkan 14.
Háöldruð lést Vigfúsína Margrét
Bjarnadóttir í rúmi sínu á Sólvöll-
um á Eyrarbakka aðfaranótt 12.
desember síðastliðins.
Vigfúsína, eða Sína eins og hún
hefur alltaf verið kölluð, var fríð
kona, fremur lágvaxin, grönn og
smágerð. Augnaráðið var glettnis-
legt og hlýtt, fótatakið létt og
hreyfingarnar mjúkar og fallegar,
enda hafði hún verið í fimleika-
flokki á Eyrarbakka á fyrstu ára-
tugum þessarar aldar. Ef vel lá á
henni mátti jafnvel fá hana til að
taka nokkur charleston-spor. Hjá
henni hafði hvaðeina sinn stað og
sinn tíma. Hún var brosmild og létt
í lund og alltaf var stutt í gaman-
semina. Hún var iðin og dugleg og
sást sjaldan verklaus. Alltaf var
eitthvað verið að stússa, ýmist við
matartilbúning, tiltekt eða verið að
bjástra úti í garði. Alls staðar þar
sem Sína fór var hún hrókur alls
fagnaðar og laðaði að sér börn og
fullorðna. Þó að árin væru orðin
rúmlega 90 duldist engum sú mikla
góðmennska og áhugi á velferð
annarra sem hún bjó yfir.
Eftir að Margrét fósturmóðir
Sínu lést tók Sína við húsmóður-
störfum á neðri hæðinni í Garðbæ.
Á efri hæðinni bjó fjölskylda Önnu
fóstursystur hennar, fyrst Anna og
síðar Aðalheiður, yngsta barn Önnu
og eina dóttir, ásamt manni sínum,
Ása Markúsi. Eftir að hún og fjöl-
skylda hennar fluttu í Ásgarð,
næsta hús við Garðbæ, bjó Sigfús
Árnason þar lengi einsamall, en
hann var eiginmaður Önnu Tómas-
dóttur.
Herbergið á Sólvöllum er lítið og
Sína gat aðeins haft örfáa hluti hjá
sér, útskorna hillu eftir föður sinn
yfir rúminu. Þar við hliðina hangir
fiðla föður hennar. Á hillunni eru
nokkrar fjölskyldumyndir. Gömul
mynd af prúðbúnum hjónum með
fallega klædd börn minnir á hve líf-
ið er hverfult. Ung missti Sína for-
eldra sína og þrjá bræður. Þegar
hún var að nálgast áttrætt fórust
bræðurnir Sigfús og Þórður, synir
Aðalheiðar og Ása Markúsar. Frá-
fall bræðranna olli þeim fóstur-
systkinum, Fúsa og Sínu, miklum
harmi.
Þó að þau Sína og Fúsi væru
bara tvö í heimili var heimilishaldið
enginn kastarolubúskapur. Mikill
gestagangur var ávallt hjá þeim,
bæði fjölskylda og vinir. Einnig var
Vigfús athafna- og stjórnmálamað-
ur, oddviti og sveitarstjóri í tugi
ára, gerði út báta og stjórnaði fisk-
vinnslu og sláturhúsi. Það var gam-
an að sniglast í Garðbæ í sláturtíð-
inni og sjá hve höfðinglegar mót-
tökur bændurnir fengu. Tilfinning-
in varð sú að þetta væru allt heldri
menn og að uppi í sveitum byggju
einungis miklir höfðingjar. Þá sat
Fúsi inni í stofu og ræddi málin
meðan Sína töfraði fram glæsileg
veisluborð og hljóp óteljandi ferðir
fram í skúr, inn í eldhús og náði í
hitt og þetta í spariskápinn í stof-
unni. Allir fengu sömu móttökur,
hvort sem miklir menn voru á ferð
eða einhver barnanginn úr ættinni.
Hún Sína var engin venjuleg
frænka, miklu fremur eins konar
amma. Hefur verið með fimm ætt-
liðum og til er mynd þar sem hún
heldur á þeim sjötta á nítugasta af-
mælisdegi sínum. Hana má kalla
ættmóður þótt ekki hafi hún átt
börn sjálf. Þau eru líklega ófá börn-
in sem hún hefur gefið hosur og
vettlinga og rétt eitthvað gott í
munninn.
Aðalheiður hefur alla tíð verið
Sínu eins og besta dóttir. Hún og
Ási Markús hafa alltaf búið í Garð-
bæ eða Ásgarði og verið hennar
nánasta fjölskylda. Fram á síðasta
dag hugsuðu þau hjónin Allý og Ási
og sonur þeiiTa Vigfús og hans fjöl-
skylda um Sínu af einstakri alúð og
umhyggju og eiga okkar bestu
þakkir íyrir. Einnig átti starfsfólk
Sólvalla mikinn þátt í að gera henni
síðustu árin eins notaleg og hægt
var.
Gömul kona er fallin frá, gömul
kona sem átti hlut í sálum óteljandi
margra skyldmenna. Því kveðjum
við með tár í öðru auganu en bros í
hinu. I hugum okkar mun áfram lifa
minning um konu sem gaf lífi okkar
aukna merkingu.
Gunnar Tómasson og
fjölskylda.
Elsku Sína. Fregnin af andláti
þínu kom á óvart því þú varst það
hress, en þú varst búin að skila
þínu hlutverki og vel það. Mig lang-
ar í fáum orðum að rifja upp kynni
mín af þér, sem voru mjög góð í alla
staði. Þegar ég flyt á Eyrarbakka
1986 og fer að búa með Vigfúsi,
kynnist ég þér. Það er erfitt að
flytjast á nýjan stað og þekkja eng-
an, en þú gerðir þennan tíma auð-
veldari fyrir mig. Þegar ég kom í
Garðabæ til þín og Fúsa, sem var
ALBERT
KRISTJÁNSSON
+ Prófessor Al-
bert Kristjáns-
son frá Gimli,
Manitoba, Kanada,
lést niánudaginn 7.
desember 74 ára að
aldri. Hann var
fæddur í Gimli, 17.
desember 1923. Eft-
irlifandi kona hans
er Joan Muriel
McPherson. Þau
eignuðust fjögur
börn, Linda Joan,
William Hannes,
Donna May og Ellen
Muriel.
Utförin hefur farið
Winnipeg.
fram í
Albert Kristjánsson var sonur
Hannesar Kristjánssonar sem
fæddur var að Ytri-Tungu á Tjör-
nesi árið 1883. Hannes flutti 5 ára
gamall til Vesturheims með foreldr-
um sínum og var því
einn af landnemunum á
bökkum Winnipeg-
vatns. Móðir Alberts
var Elín Þórdís Magn-
úsdóttir frá Sleðbrjót í
N orður-Múlasýslu.
Þau hjónin Hannes og
Elín ráku saman versl-
unarfyrirtækið Lakes-
ide Trading Company í
Gimli í mörg ár. Heim-
ili þeirra var þó rétt ut-
an við Gimli og þar
ráku þau búskap með
aðstoð bama sinna.
Hannes og Elín vora
bæði sjálfmenntuð á íslenskan
máta, lásu mikið, hugleiddu og
ræddu málin. Þau mátu gildi
menntunar mikils, þó ekki í formi
söfnunar staðreynda heldur til að
þróa hugsun sína, sjálfum sér og
öðram til gagns. Hannes og Elín
eignuðust 8 börn, 6 drengi og tvær
stúlkur.
nánast daglega, varstu alltaf eitt-
hvað að bardúsa, baka, þvo þvotta,
þrífa eða eitthvað því um líkt, því
þú varst alltaf að.
Á sumrin eyddir þú tímanum
mikið úti í kofa eins og þú kallaðir
gróðurhúsið þitt og nostraðir við
rósirnar þínar sem vora svo falleg-
ar. Þegar þær voru að blómstra
klipptir þú knúppana af og gafst þá
vinum. En nú stússar þú annars
staðar í blómum og með því fólki
sem þú þráðir svo orðið að hitta.
Þegar Ása Magnea fæddist 1987
varst þú voðalega ánægð og hefur
fylgst vel með henni alla tíð. Þegar
þú komst til okkar í fyrsta skipti
eftir að hún fæddist færðirðu okkur
pakka og sagðir að þetta væri frá
Möggu Bjarna, ég og Vigfús litum
hvort á annað og sögðumst ekki
þekkja neina með því nafni, en þú
hélst það nú og eftir mikla umhugs-
un komumst við að því að þetta
varst þú. Svona varst þú, alltaf með
húmorinn á réttum stað.
Oft minntist þú á það þegar Vig-
fús var lítill og var að ráðskast með
þig og sagðir „ég ræ“ sem þýddi
„ég ræð“, og notaðir þú þetta
óspart þegar Vigfús var að banna
Ásu Magneu eitthvað.
Nú er þetta allt liðið og þú farin
til æðri heima. Að lokum vil ég
þakka fýrir allt sem þú gerðir fyrir
mig, Vigfús og Ásu Magneu.
Guð blessi Vigfúsínu.
Ella.
Elsku Sína frænka. Þegar ég
vaknaði í morgun sagði pabbi mér
að þú værir dáin. Mér brá mjög
mikið. Þegar ég var að koma í
heimsókn til þín baðstu mig stund-
um að fara út í sjoppu fyrir þig og
kaupa eina kók og einn brjóstsyk-
urspoka. Stundum keypti ég líka ís
fyrir þig sem þú ætlaðir að traktera
gesti á.
Á sumrin sastu oft úti á bekk í
garðinum á Sólvöllum og kallaðir á
mig ef ég var að hjóla á götunni og
stakkst mola upp í mig. Einnig
bankaðir þú í gluggann þegar þú
varst í miðdegiskaffinu ef þú sást
mig og sagðir mér að koma inn í
kaffí.
Þegar þú vissir að ég væri að
læra á fiðlu gafstu mér fiðluna þína
sem hékk alltaf uppi á vegg hjá þér,
fyrst í Garðabæ síðan á Sólvöllum.
Þetta var fiðla sem pabbi þinn átti
og þú erfðir eftir hann og gafst mér
síðan og er hún mér mikils virði.
Hafðu þökk fyrir Sína mín.
Ása Magnea.
Henni Sínu frænku minni þótti
vænt um alla sem hún þekkti og lét
sér annt um þá. Þess vegna þótti öll-
um vænt um hana. Og hún breyttist
aldrei. Hún var alltaf eins. Faðir
minn, sem ólst upp í sama húsi og
hún bjó í, segir þetta líka; að Sína
hafi alltaf verið eins. Við höfðum
þetta á orði við hana á 85 ára afmæl-
inu hennar og þá sagði hún: „Mikið
Eins og tíðarandinn var á þeim
tímum, þá lögðu þau megináherslu
á að koma drengjunum til mennta.
Þeir fóru allir til háskólanáms víðs
vegar um heiminn og luku allir
doktorsprófi í greinum tengdum
hagfræði. I Maclean’s tímaritinu
var talað um þá sem „the six most
wanted brains in Canada“ (Sex eft-
irsóttustu hugsuðir í Kanada).
Elsti sonurinn var Baldur sem
varð síðar aðstoðarráðherra, þá
Kristján, yfirmaður rafmagns-
veitnanna í Manitoba, síðan Al-
bert, svo Luther Burbank sem
starfaði lengi hjá FAO, Ragnar
prófessor í Suður-Dakóta og Leó
Frímann rektor Háskólans í Sa-
skatchewan. Dæturnar tvær voru
María Guðlaug og Alda Jóhanna.
Öll börnin tengdust Gimli sterkum
böndum og eiga þar sumarhús en
halda einnig við húsi fjölskyldunn-
ar í Gimli.
Albert Kristjánsson hét fullu
nafni Gladstone Albert, en hann
notaði nær aldrei sitt fyrra nafn.
Hann var fæddur í Gimli 1923 og
hefði orðið 75 ára þann 17. desem-
ber. Hann kvæntist fyrir 46 áram,
eftirlifandi eiginkonu sinni Joan
Muriel McPherson. Þau eignuðust
hlýt ég þá að vera ungleg núna ef ég
lít út eins og þegar ég var tvítug.
Hún var alltaf ung í anda og hafði
kímnigáfuna í góðu lagi. Svo var hún
Iíka svolítið stríðin en það var alltaf
meinlaust og öllum til gamans. Einn
góður maður sem var í heimsókn hjá
henni fyrir stuttu hafði á orði, þegar
hann leiddi hana eftir ganginum á
Sólvöllum, að hún hefði nú einhvern-
tíma verið Iéttari á fæti. Hún svaraði
að bragði að hún kæmist nú hraðar
yfir ef hún þyrfti ekki að dröslast
með svona hlunk eins og hann með
sér. Og svo hló hún eins og henni
einni var lagið.
Eg naut þess að fá að dvelja hjá
henni nokkrum sinnum, part úr
sumri þegar ég var yngri. Þá fékk
ég tækifæri til þess að kynnast um-
hverfinu á Eyrarbakka og Sínu og
Fúsa og afa og Allý og fjölskyldu
hennar betur en ég hefði annars
gert, því að ég var ungur þegar við
fluttumst til Hafnarfjarðar. Þá liðu
dagarnir gjarnan í fjörunni við
ýmsar athafnir og leiki með frænd-
unum úr Ásgarði eða það var farið
upp á tún með afa, eða í frystihúsið
til Sínu þar sem við hjálpuðum
henni við að slíta svolítið af humar.
Hún var oft farin í frystihúsið þeg-
ar ég vaknaði en þá var jafnan
diskur með smurðu brauði á eld-
húsborðinu. Svo kom hún heim í
hádeginu og eldaði fisk og kartöfl-
ur handa okkur Fúsa. Og alltaf var
grautur á eftir því það var siður.
Sunnudagsbíltúrarnir með henni
og Fúsa eru ógleymanlegir. Þá var
hún að sjálfsögðu búin að nesta
leiðangurinn vel enda voru oft
lagðir ófáir kílómetrar að baki. Eitt
skiptið var til dæmis farið í Kerl-
ingafjöll og á Hveravelli. Það var
löngu áður en þeir staðir urðu vin-
sælir ferðamannastaðir. I annað
skipti var farið á Kirkjubæjar-
klaustur. Einu sinni var Búrfells-
virkjun í byggingu skoðuð og svona
mætti telja. I þá daga var malbik
óþekkt austan Elliðaáa. Það var
alltaf gaman að heimsækja Sínu.
Hún hafði frá ýmsu að segja og
hún spurði margs því að hún vildi
fylgjast vel með fjölskyldunni og
högum hennar þó að við værum
flutt af Eyrarbakka. Svo var held-
ur ekki laust við að hún væri forvit-
in. Alltaf átti hún kökur, kleinur og
pönnukökur og þegar við kvöddum,
laumaði hún gjarnan að börnunum
súkkulaði eða öðru álíka „til að
hafa í nesti“. Þessum sið hélt hún
uppi, einnig eftir að hún kom á Sól-
velli; að eiga eitthvað til að bjóða
gestum. Það var Sínu mikil stoð
síðustu árin að eiga þau Ása og
Allý að. Það er að miklu leyti fyrir
frumkvæði og tilverknað Ása sem
hið ágæta dvalarheimili Sólvellir
var reist og er það eftirsótt miklu
víðar en á Eyrarbakka að komast
þangað. Þar naut Sína góðs atlætis
síðustu árin.
Kæra Sína, við kveðjum þig með
söknuði en í þeirri vissu að þú sért
komin á annan góðan stað.
Tómas.
þrjár dætur og einn son og barna-
börnin eru orðin sjö.
Eftir að Albert lauk námi starf-
aði hann við háskóla í Washington
og Suður-Dakóta. Síðustu 25 árin
bjó hann í Winnipeg og starfaði við
University of Manitoba. Albert var
mikill Islendingur í sér og kom til
Islands nokkrum sinnum bæði til
að heimsækja ættland sitt og til
rannsóknarstarfa. Albert var pró-
fessor í félagsfræði og vann mikið
við félagsfræðirannsóknir. Hann
var m.a. í samstarfi við rannsókn-
arhóp Jóhanns Axelssonar prófess-
ors við Háskóla Islands um saman-
burðar-rannsóknir á Islendingum
og Vestur-íslendingum. Hann var
einnig í rannsóknarsamstarfi við
Þórólf Þórlindsson prófessor í fé-
lagsfræði.
Menn munu minnast Alberts sem
einstaklega hugljúfs en ákveðins
manns sem vann með lipurð og náði
alltaf góðum árangri með það sem
hann tók sér fyrir hendur. Albert
var að stunda sína eftirlætis íþrótt
„curling" þegar hann fékk hjartaá-
fall og lést skyndilega. Vinir hans
hér á landi senda fjölskyldu hans
samúðarkveðjur.
Stefán B. Sigurðsson.