Morgunblaðið - 19.12.1998, Síða 57

MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 19. DESEMBER 1998 5 7
MINNINGAR
JON
MAGNÚSSON
hans er Lára Ólafs-
dóttir. Börn þeirra
eru: Guðrún Erna,
Sverrir Jakob, Da-
víð, Kristján Rafn,
Tinna Rós og Arna
Rut. Hermann Jón
kvæntur Agnesi Al-
freðsdóttur. Börn
þeirra eru: Gunnar
Örn, Erna og Heiða.
Karl Friðrik kvænt-
ur Kristínu Sig-
tryggsdóttur. Börn
þeirra eru: Sig-
tryggur Ármann og
Karl. Seinni kona
Jóns er Kristín Sigríður Krist-
jánsdóttir frá Heynesi í Innri-
Akraneshreppi. Jón bjó lengst
af í Arnarneshreppi, fyrst á
Þrastarhóli. Á Ósi bjuggu Jón
og Kristín frá 1972 til 1991 en
þá fluttu þau til Akureyrar.
Utför Jóns verður gerð frá
Möðruvallakirkju í Hörgárdal í
dag og hefst athöfnin klukkan
13.30.
+ Jón Magnús-
soon fæddist á
Stekkjarflötum,
Austurdal, Skaga-
firði, 13. júní 1919.
Hann lést á Krist-
nesspítanla 14. des-
emeber síðastliðinn.
Foreldrar hans
voru Kristín Krist-
jánsdóttir frá Ábæ
og Magnús Magnús-
son fæddur á
Merkigili í Austur-
dal, Skagafirði. Jón
átti tvo bræður sem
báðir eru látnir.
Þeir voru: Kristján, f. 7.6. 1912,
d. 3.7. 1959 og Friðfinnur, f. 1.5.
1916, d. 3.9. 1982. Jón var tví-
kvæntur. Fyrri kona hans var
Erna Fuchs, f. 8.9. 1928 í Þýska-
landi. Þau slitu samvistir. Börn
þeirra eru: Kristín, gift Lárusi
Sverrissyni. Börn þeirra eru
Gunnhildur, Magnús Már og
Ágúst. Barnabörnin eru sex.
Rúdolf Ágúst, sambýliskona
Vinur minn og frændi, Jón frá
Borgargerði, eins og ég kallaði
hann alltaf þegar ég var lítill, hefur
nú kvatt þetta jarðsvið og er þar
genginn góður drengur og traustur
maður. Hann var fæddur á Stekkj-
arflötum í Austurdal í Skagafírði
sama stað og ég fæddist töluvert
seinna, en í Borgargerði í Norður-
árdal í Skagafirði ólst hann upp, þar
sem foreldrar hans bjuggu, þau
Rristín ömmusystir mín, konan sem
hélt mér undir skírn á sínum tíma
og Magnús maður hennar. I minn-
ingum fyrstu ára ævi minnar man
ég svo glöggt þetta indæla fólk því
að þangað fannst mér alltaf svo gott
að koma og ég sóttist eftir að fá að
vera þar. Jón, frændi minn, sýndi
mér frá fyrstu tíð sérstaka hlýju og
á ég honum mikið að þakka frá
æskuárum mínum og alla tíð. „Þú
verður að fara varlega með þig og
gæta þín vel svo að heilsan versni
ekki aftur,“ sagði hann iðulega við
mig í símann síðustu árin. „Ég
hringi svo aftur eftir nokki-a daga
til að vita hvernig þú hefur það,“
bætti hann svo við og alltaf hringdi
hann aftur eftir nokkurn tíma því að
allt stóðst sem hann sagði. Hann
var mér traustari vinur en flestir
aðrir, alltaf veitandinn en ég þiggj-
andinn á allan hátt. Það var alltaf
sama hugulsemin, góðvildin og nær-
gætnin. Þannig persónur eins og
hann Jón frá Borgargerði er gott að
hafa þekkt.
Mynd þeirra geymist í huga
manns ævigönguna á enda, - því að:
I skógi lækur leynist
9g lautin geymir blóm.
í mannsins hjarta er minning
með mildan endurtóm.
Og þó að lækur þorni,
og þó að deyi blóm,
þá miðlar hjartans minning
þeim milda enduróm.
(Pýð. Pórarinn Hjartarson.)
Á uppvaxtarárum vann Jón við
búskapinn með foreldrum sínum og
bræðrum og vandist því snemma
öllum sveitastörfum. Hann var
mjög duglegur maður, skarpur og
vinnandi öllum stundum, samvisku-
samur og ósérhlífínn. Hirðusemi og
snyrtimennska var honum í blóð
borin. Öll verk voru vönduð hjá hag-
leiksmanninum mikla.
Jón var lengst af maður sæmilega
heilsuhraustur og hlífði sér hvergi
við vinnu, en nokkur síðustu árin fór
heilsu hans hrakandi og frá því í
júní á hðnu vori dvaldi hann á Krist-
nesspítala. Þangað kom ég til hans
einn morgun í júlí. Þá var töluvert
af honum dregið en Kristín, dóttir
hans, ók honum út í hjólastólnum og
færði okkur kaffí þar sem við vorum
fornvinimir tveir austanvert við
húsið. Það var blæjalogn þennan
morgun og veður eitt það indælasta
sem getur orðið á íslandi, himinn
heiðskír og blessuð sólin sendi okk-
ur geislana sína hlýju af því að hún
vissi að tveir vinir voru að kveðjast í
síðasta sinn.
Frændi, þegar fíðlan þegir,
fuglinn ki-ýpur lágt að skjóli,
þegar kaldir vetrarvegir
villa sýn á borg og hóli,
sé ég oft í óskahöllum,
ilmanskógum betri landa,
ljúfling minn sem ofar öllum
íslendingum kunni að standa,
hann sem eitt sinn undi hjá mér
eins og tónn á fiðlustrengnum,
eilíft honum fylgja frá mér
friðarkveðjur brottu gengnum.
Þó að brotni þorn í sylgju,
þó að hrökkvi fiðlustrengur,
ég hef sæmt hann einni fylgju:
óskum mínum hvar hann gengur.
(Halldór Laxness.)
Kona hans, Kristín Rristjánsdótt-
ir, dóttirin R-istín, synirnir og ást-
vinir veittu honum ómetanlegan
stuðning í veikindunum og umvöfðu
hann hlýju og kærleika. Læknar,
hjúki’unarfólk og starfsfólk á öldr-
unardeild Kristnesspítala var hon-
um frábært og gerði allt sem það
gat fyrir hann og ber að þakka það
hér.
En nú er vegferðinni lokið. Myrk-
ur færist yfir. Það er komið kvöld.
Hið innra með mér bærast minning-
ar um góðan mann. Minningar sem
eru hreinar og fagrar og munu lýsa
á ókunnum leiðum.
Konu hans, Kristínu, börnum,
tengdabörnum, barnaböi’num og
ástvinum bið ég blessunar. Vini
mínum bið ég fararheilla. Blessuð
sé minning hans.
Hjörtur Guðmundsson.
Elsku afí okkar. Nú ert þú dáinn.
Við söknum þín og þegar maður
saknar einhvers á rifjar maður upp
allar góðu samverustundirnar. Til
dæmis þegar við fórum í yndislegu
veðri á vorkvöldum að vitja æðar-
varpsins. Þær ferðir stóðu oft fram
á nótt og voru mjög ævintýralegar.
Dráttarvélin festist í ánni, báturinn
strandaði, og svo framvegis. Ljúfar
minningar eru líka um stundirnar í
fjárhúsunum, þar sem þú og amma
frædduð okkur um ýmsa hluti og
sögðuð okkur frá gömlu dögunum,
eða þegar þögnin ríkti og ekkert
heyrðist nema japplið í kindunum,
eða á vorin þegar verið var að
marka með bægslagangi og látum. í
ófá skiptin hafðir þú hjálpað okkur
við smíðar, hlustað á okkur syngja
falskan söng eða tala við okkur sjálf
í ímyndunarleikjum. Einhverra
hluta vegna hafðir þú þau áhrif á
okkur að við reyndum alltaf að gera
eins vel og við gátum og helst að-
eins betur, því hrós frá þér var eins
og gullmoli - og þá vissum við að við
áttum það skilið. Þegar þú sagðir.
„Já lagsmaður, seigur ertu,“ þá
stækkaði maður um marga sentí-
metra. Þú kenndir okkur margt, ást
á dýrum, vandvirkni, að njóta þagn-
ai’innar, að hugsa og að vinna. Þú
varst ótrúlega þolinmóður við okkur
ki’akkana og við fengum alltaf að
dröslast með þér, á dráttarvélinni, í
fjárhúsunum, í girðingarvinnu og að
kveikja í sinu. Þú treystir okkur vel
en hafðir öryggi okkar alltaf í fyrir-
rúmi.
Á Ósi voru margir torfbæir sem
voru óendanleg uppspretta
skemmtilegi-a leikja og í gamla fjós-
inu var mjólkað í fótu við lampaljós
og við sáum drauga í hverju horni.
Við ólumst upp við gömul vinnu-
brögð sem er okkur mikils virði og
fáir á okkar aldri hafa upplifað. Við
geymum ávallt minningarnar um
þessar yndislegu stundir Þegar
börnin okkar biðja um sögur þá
segjum við þeim oft frá ævintýrun-
um sem við áttum með þér í sveit-
inni.
Elsku afí, við söknum þín en við
vitum að þér Iíður vel á nýjum stað.
Takk fyrir allt.
Gunnhildur, Magnús Már og
Ágúst.
+ Guðni Björgvin
Högnason fædd-
ist í Austurhlíð í
Gnúpverjalireppi
31. desember 1912.
Hann lést á Ljós-
heiniuni á Selfossi
12. desember síðast-
liðinn. Foreldrar
hans voru Högni
Guðnason, f. 10.
október 1884, d. 27.
desember 1972, og
Ólöf Jónsdóttir, f.
30. október 1882, d.
26. maí 1957. Systk-
ini hans voru Jón
Gísli, f. 13. júlí 1908, Jóna Guð-
laug, f. 22. febrúar 1911, d. 5.
ágúst 1988, Guðmann, f. 26.
september 1914, d. 30. mars
1994, Sigrún f. 29. desember
1915, Sigríður, Guðrún, f. 19.
júní 1918, d. 2. október 1995,
Ingigerður, f. 6. júní 1922, d. 12.
maí 1969, og Guðjón, f. 21. mars
1925. Fósturbróðir systkinanna
var Júníus Sigurðsson, f. 18.
júní 1902, d. 24. april 1977.
Árið 1919 fluttist Guðni
Björgvin með foreldrum sínum
og systkinum að Laxárdal í
Gnúpverjahreppi þar sem hann
Þrek og hógværð eru orð, sem
eiga við þegar minnst er Björgvins í
Laxárdal. En sjálfsagt munu að-
stæður og umhverfi, sem búið er við
langa ævi, hafa á manninn áhrif og
móta hann nokkuð. Ég hygg að þeir
sem koma í fyrsta sinn á heiðríkum
degi á brúnina í Kragaskarði stingi
við fótum, þegar sviðið með fjalla-
röðina frá Langjökli til Esju blasir
við og dalurinn við næsta fótmál til
beggja átta (inn og fram) með gróð-
ursæld milli margra ása og fella. En
hérna niður að bænum var lengi tor-
leiði, jafnvel svo að menn renndu sér
á harðfenni niður skarðið. Þegar
Björgvin fékk jeppa fann hann hon-
varð síðar bóndi og
bjó þar ásamt eigin-
konu sinni Lilju
Auðunsdóttur, f. 21.
apríl 1927 frá Ysta-
Skála, Vestur-Eyja-
fjöllum. Þau giftust
2. maí 1953. Börn
þeirra eru: María
Guðný, f. 4. ágúst
1953, maki Hörður
Harðarson og eiga
þau fjögur börn,
Ólöf, f. 22. júlí 1955,
maki Jón Stefáns-
son og eiga þau
þrjú börn, Högni, f.
1. apríl 1958, maki Kristín
Bjarnadóttir og eiga þau fjögur
börn, Einar, f. 12. október 1961,
maki Magnea Sigrún Símonar-
dóttir og eiga þau þrjú börn,
Guðmundur, f. 12. febrúar 1963.
Hann á tvö börn af fyrra hjóna-
bandi. Núverandi sambýliskona
hans er Sigurrós Ásta Hafþórs-
dóttir. Fósturdóttir Guðna
Björgvins er Auður Jóna Mar-
íusdóttir, f. 8. ágúst 1948 og á
hún tvo syni.
Útför Guðna Björgvins fer fram
frá Stóra-Núpskirkju í dag og
hefst athöfnin klukkan 13.30.
um vetrarieið, sem aðeins var á hans
færi að þræða. Nú er þessi vandi
fyrir nokkru leystur með öflugum
vegi og snjóruðningi í viðlögum.
Á fjallajörðum var heyskapur erf-
iður og seintekinn. I Laxárdal voru
snöggar valllendisslægjur langt inn
með Stóru-Laxá mikið nýttar þó að
um langa leið og stirða væri að fara.
Þó hafa beitarhúsaferðir í illviðrum
reynt meh-a á þrekið, þegar fjárhús-
in voru klukkustunda gang í hvora
átt frá bænum og sami maður þurfti
þeim að gegna.
Björgvin var einn af þeim fremstu,
sem lentu í erfíðum eftirleitum. Það
var lengi hlutverk hans og nágrann-
ans Sigurgeirs í Skáldabúðum að
bjarga síðustu kindum úr afréttum. I
sami’æmi við hógværð þeirra var það
ekki til írásagna. Ég minnist hvernig
Björgvin hélt réttri stefnu í svarta
þoku á auðu svæði þar sem sú stefna
féll ekki að mínu áttaskyni.
Björgvin fluttist frá Austurhlíð að
Laxárdal sex ára gamall en kynni
okkar hófust ekki til muna fyrr en
við urðum lagsmenn í Ásaskóla
1923. Frá þeim dögum er margs að
minnast, þó að fátt verði talið hér.
Vegna þess að við töldum Björg-
vin mestan okkar til átaka var hann
á enda kaðalsins í reiptoginu og
beitti kannski tönnum á kaðalinn
þegar kappið náði hámarki. Þá var
fjör í leikjum ýmist úti eða inni og
stundum farið á skauta þegar svell
voru á Ásaveitunum.
Krakkarnir í Laxárdal urðu að
ganga í og úr skólanum um helgar
átta kílómetra giljótta og tuðrótta
leið fjarri bæjum í misjöfnum veðr-
um. Gönguleiðin frá Steinsholti
norður Hlíðarfjall var gi-eiðari og oft
farin, því að sterkar rætur voru milli
heimila og heimsóknir tíðar á báða
bóga. Það er lán að hafa trausta
samferðamenn, sem hægt er að læra
af. Björgvin var einn þeirra. Við
þökkum langa samfylgd.
Jón Eiríksson.
Að Guðna Björgvini Högnasyni
gengnum hefur þeim fækkað sem
ólust upp við þjóðhætti sem við er
nú lifum eigum einungis kost á að
kynnast með bóklestri.
Foreldrar hans, Högni Guðnason
og Ólöf Jónsdóttir, fluttu að Laxár-
dal árið 1919. Þar ólst hann upp í
hópi systkina og fósturbróður. Við,
sem höfum notið þeirra forréttinda
að lifa og hrærast með honum síð-
ustu áratugina, höfum notið frá-
sagnarhæfileika hans, m.a. hlýtt á
frásagnir hans af fjárrekstrum til
Reykjavíkur og virkjun bæjarlækj-
arins þegar nágrannar lögðu á sig
ferð að Laxárdal til þess eins að sjá
rafljósið. Foreldrar hans höfðu ekki
á annað að treysta á afskekktum bæ
en eigið atgervi og barna sinna.
Heimilið í Laxárdal kallaði á vinnu-
fúsar hendur og verklagni. Þannig
var lögð áhersla á að vera sjálfum
sér nógur um flesta hluti.
Það er í þessu umhverfi sem
Guðni Björgvin átti mótunarár sín í
leik og starfí. Af ömmu sinni lærði
hann fjöldann allan af vísum og
kviðlingum sem hann greip gjarnan
til þegar við átti, með glettni og
léttri lund. Næm tilfinning íyrir
gi’óðri og skepnum var honum eðlis-
læg. Fáa mátti sjá sitja þannig hest
að engu var líkara en báðir, hestur
og maður, skildu hugsanir og atferli
hvor annars eins og einn væri. Þær
voru ófáar fjallferðirnar sem hann
fór með nágranna sínum og vini,
Sigurgeiri Runólfssyni í Skáldabúð-
um, en vinátta þeirra byggðist á
gagnkvæmri virðingu og trausti.
Hvort sem þeir skiptust á heimsókn-
um eða unnu saman, þurftu þeir
ekki langar orðræður - þeirra þurfti
ekki, því að nærveran hafði meira
gildi en málskrúð.
Guðni Björgvin var framfarasinn-
aður bóndi. Eftir að hann hafði Iátið
af búskap og hugmyndir komu fram
um lagningu hitaveitu að Laxárdal
þá lagði hann strax þeim fram-
kvæmdum gott lið. Þegar svo heitt
vatn hafði verið lagt á bæi beggja
vegna Stóru-Laxár leit hann svo á
að þá væri aðeins áfanga náð í fram-
farasókn. Næsti áfangi yrði að vinna
að bættum samgöngum. Þannig var
hann sífellt vakandi yfir möguleik-
um sem rennt gætu styrkari stoðum
undir búsetu í Laxárdal.
Þegar aldurinn færðist yfir og
amstri við bústörf lauk, stytti hann
sér stundir við rennismíðar. Þar
urðu til, við ófullkomnar aðstæður,
hlutir sem bera því fagurt vitni hvað
Guðni Björgvin hafði næmt auga
fyrir formi og hlutfóllum enda list-
hneigð áður kunn í fjölskyldunni.
Þegar veikindi hans fóru að ágerast
tók Lilja, kona hans, fullan þátt í að
aðstoða mann sinn við smíðarnar og
fullgera þá muni sem þarna urðu til.
Loks kom þar að ekki var lengur
stætt við rennibekkinn. Eftir það
naut hann umönnunar eiginkonu
sinnar sem veitti honum ómælda að-
hlynningu og kærleik, allt þar til yfir
lauk.
Við sem höfum orðið þeirrar gæfu
aðnjótandi að lifa og starfa með hon-
um erum full þakklætis fyrir sam-
fylgdina.
Blessuð sé minning hans.
Ilörður Harðarson og fjölskylda.
Það er margt sem kemur upp í
hugann þegar litið er til baka og far-
ið í huganum yfir allar þær stundir
sem maður hefur átt með honum
Björgvini í Laxárdal. Ég tel það viss
forréttindi að hafa fengið að kynnast
eins miklu náttúrubarni eins og hon-
um. Alltaf var hann tilbúinn að
fræða og miðla af reynslu sinni og
fékk ég að njóta þess þegar ég kom í
Laxárdal og sá þá hvað ég vissi í
raun lítið um búsetu og aðstöðu
fólks yfirleitt. Það þarf duglegt og
kjarkmikið fólk til að halda svona
stað í byggð eins og Laxárdal þar
sem langt er á milli bæja og sam-
göngur oft mjög erfiðar.
En í raun er þar paradís á jörð.
Það þekkti Björgvin og hlúði að.
Hann hafði mikið gaman af börnum
og átti stóran hóp af barnabörnum
og kenndi þeim margt. Hann söng'
með þeim og hjálpaði þeim að smíða
sér smáhluti, fór oft í leikfimi með
þeim og kenndi þeim nokkur glímu-
tök, fyrir utan allar stundirnar sem
þau áttu með honum í fjárhúsunum,
og þar var alltaf nógur tími til að
setjast á garðabandið og spjalla um
lífið og tilveruna. Það er þeim mikils
virði seinna meir að geta sagt að
hann afi í Laxárdal hefði kennt þeim
þetta eða hitt.
Elsku Björgvin, takk fyrir allar
stundirnar. Megi guð geyma þig og
blessa.
Þín tengdadóttir,
Sigrún Heiðarbrún.
Handrit afmælis- og minningargreina skulu vera vel frá gengin, vélrituð eða tölvusett. Sé
handrit tölvusett er æskilegt, að disklingur fylgi útprentuninni. Auðveldust er móttaka
svokallaðra ASCII-skráa, öðru nafni DOS-textaskrár. Ritvinnslukerfin Word og Wordper-
fect eru einnig auðveld í úrvinnslu. Senda má greinar til blaðsins í bréfsíma 569 1115, eða á
netfang þess (minning@mbl.is) — vinsamlegast sendið greinina inni í bréfinu, ekki sem
viðhengi. Nánari upplýsingar má lesa á heimasíðum. Það eru vinsamleg tilmæli að lengd
greina fari ekki yfir eina örk A-4 miðað við meðallínubil og hæfilega línulengd — eða 2.200 ý
slög. Höfundar eru beðnir að hafa skírnarnöfn sín en ekki stuttnefni undir greinunum.
GUÐNIBJORGVIN
HÖGNASON