Morgunblaðið - 28.01.1999, Blaðsíða 25

MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
FIMMTUDAGUR 28. JANÚAR 1999 25
Reuters
POLFARARNIR Peter Hillary, Eric Philips og Jon Muir í Scott-rannsóknastöðinni á Suðurskautslandinu.
Þeir komust á pólinn í fyrradag eftir 84 daga göngu.
IRA-upplj óstrari
fínnst látinn
Belfast. Reuters.
LÖGREGLAN á Norður-írlandi
hóf í gær rannsókn á dularfullum
dauða fyrrverandi liðsmanns Irska
lýðveldishersins (IRA) en lík hans
fannst við fáfarinn vegarspotta í
gærmorgun í nágrenni bæjarins
Newry, sem ekki er fjarri
landamærunum við írland. Var lík
mannsins, Eamons Collins, með
mikla höfuðáverka og var fyrst
talið að hann hefði orðið fyrir bíl
en seinna vöknuðu grunsemdir um
að einhver samtök lýðveldissinna,
jafnvel sjálfur IRA sem þó á að
heita í vopnahléi, hefðu látið
myrða Collins en hann var upp-
ljóstrari.
Collins, sem var 45 ára, ávann
sér nokkra frægð 1987 er bók hans
Killing Rage var gefin út en í henni
svipti hann hulunni af ferli sínum í
IRA. Hafði hann snúið baki við
ódæðisverkum og kvaðst síðar
styðja friðarferlið á N-írlandi.
Á hinn bóginn hafði Collins átt
aðild að morðum fimmtán manna á
þeim tíma sem hann starfaði með
IRA. Collins var handtekinn árið
1985 og brotnaði þá saman við yfir-
heyrslur. Ljóstraði hann upp um
ýmsa félaga sína og voru tólf
þeirra í kjölfarið handteknir. Coll-
ins var ákærður fyrir aðild að fimm
morðum en dró síðan játningu sína
til baka og úrskurðaði dómari að
hún hefði verið þvinguð fram með
ólögmætum hætti. Sluppu því fyrr-
verandi félagar hans með skrekk-
inn.
Liðsmenn IRA fyrirgáfu Collins
hins vegar ekki auðveldlega svikin
en þar sem hann hafði dregið játn-
ingu sína til baka létu þeir sér
nægja að skipa honum í útlegð úr
Newry. Sneri Colhns að nokkrum
árum liðnum aftur til fjölskyldu
sinnar í Newry þvert á skipanir
IRA.
Heitið að standa við Suðurskautssátt-
málann á ráðherrafundi aðildarrikja
*
Ottast að sjáv-
arborð hækki
um sex metra
McMurdo-stöð. Reuters.
RIKIN, sem standa að Suður-
skautssáttmálanum, hétu í gær að
fylgja honum betur eftir en hingað
til og koma í veg fyrir skaða á vist-
kerfinu, jafnt á skautinu sjálfu
sem í hafinu, sem umlykur það.
Vísindamenn segjast óttast, að
vegna gróðurhúsaáhrifa muni
sjávarborð hækka um allt að sex
metra á næstu áratugum en það
gæti aftur valdið minniháttar
ísöld.
Aðildarríkin verst
Fulltrúar og ráðheiTar 24 ríkja
af þeim 43, sem undirrituðu sátt-
málann á sínum tíma, voru í gær á
fundi í McMurdo-stöðinni á Suð-
urskautslandinu en það voni
stjórnvöld í Nýja Sjáiandi og
rannsóknastofnanir í Bandaríkj-
unum og á Italíu, sem kostuðu
ferðina. I yfirlýsingu frá þeim seg-
ir, að koma verði í veg fyrir eftir-
litslausar og ólöglegar veiðar við
Suðurskautslandið og sérstaklega
á tannfiski.
Það kom hins vegar fram hjá
Simon Upton, aðstoðarutanríkis-
ráðherra Nýja Sjálands, að því
miður væri sannleikurinn sá, að
það væru einkum skip frá aðildar-
ríkjum sáttmálans, sem stunduðu
þessa rányrkju. Fer þar mest fyr-
ir norskum og spænskum skipum
undir hentifána. Hafa norsk
stjórnvöld gert nokkuð í að koma í
veg fyrir þetta en Spánverjar ekk-
ert.
Nýsjálenskir vísindamenn
sögðu í gær, að 90% af fersku
vatni á jörðinni væri saman komið
í suðurskautsísnum og bráðnaði
hann allur, myndi sjávarborð
hækka um 70 metra. Við því er
raunar ekki búist en hins vegar
óttast þeir, að hækkandi hitastig
muni leiða til þess, að sjávarborðið
hækki um sex metra á næstu ára-
tugum. Það gífurlega magn af
köldu vatni, sem bættist í höfin,
myndi raska hafstraumum um all-
an heim og trúlega valda síðan
minnháttar ísöld.
Boris Jeltsín á batavegi
Moskvu. Reuters.
BORIS Jeltsín, forseti Rússlands,
sem hefur verið á sjúkrahúsi
vegna magasárs, verður líklega
útskrifaður fyrir helgi en þarf þá
á nokkurri endurhæfingu að
halda. Kom þetta fram hjá tals-
manni hans, sem neitaði jafnframt
fréttum um, að mikill ágreiningur
væri með honum og Jevgení
Prímakov forsætisráðherra.
Rússneskir fjölmiðlar sögðu í
gær, að Jeltsín hefði ekki stutt
fyllilega þá áskorun Prímakovs,
að komið yrði á pólitísku vopna-
hléi milli forsetans, ríkisstjómar-
innar og þingsins en Dmítrí
Jakúshkín, talsmaður Jeltsíns,
vísaði því á bug og sagði fullan
skilning vera milli þeirra. Sagði
hann, að Jeltsín sjálfur hefði beðið
Prímakov að leggja drög að slíku
vopnahléi til að tryggja stöðug-
leika með tilliti til kosninga síðar á
árinu.
Jeltsín hefur verið á lyfjum
vegna magasársins og læknar
telja, að líklega þurfi ekki að
skera við því. Jakúshkín kvaðst
hins vegar ekki vita hve langan
tíma endurhæfingin tæki.
Ljóöadjassvaka á Sólon íslandus í kvöld kl. 21:00 Þórarinn Eldjárn, Úlfur Eldjárn,
Kristján Eldjárn, Eyþór Gunnarsson og Jakob Frímann Magnússon.
Aögangur ókeypis og öllum opinn. Veitingar.
MWMtjallobiCOiM
Vcl/wm JaUob FrimanM i 2« AœtiÁ