Morgunblaðið - 28.01.1999, Blaðsíða 37

MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 28. JANÚAR 1999 37
Prófkjör Samfylkingarinnar í Reykjavík
t Guðbjörnsddttir, Sighvatur Björgvinsson og Margrét Frímannsdóttir kynntu málefnaskrá Samfylkingarinnar.
íir berjast
Tsta sætið
á milli þeirra fjögurra. Af hálfu Alþýðuflokks stefna þau Jóhanna Sigurðar-
ins stefna þau Árni Þór Sigurðsson og Bryndís Hlöðversdóttir á sama sæti.
félagshyggjufólks, sem styður „frjáls-
lynda kratastefnu“, en stór hluti þessa
fólks mun kjósa í Alþýðuflokkshólfinu.
Akvörðun Jóhönnu Sigurðardóttur og
Marðar Amasonar um að bjóða sig
fram undir merkjum Alþýðuflokksins
er talin hafa veikt framboð Bryndísar
vegna þess að þau þrjú sækja stuðning
til sama fólksins. Þetta fólk verður nú
að gera upp við sig hvort það á að kjósa
Bryndísi eða frambjóðendur Alþýðu-
flokksins. Þessi hólfaskipting veikh'
einnig frambjóðendur eins og Mörð,
Viihjálm H. Vilhjálmsson, fyrrverandi
formann Stúdentaráðs, sem býður sig
fram undir merkjum Alþýðubandalags-
ins, og Ástu Ragnheiði Jóhannesdótt-
ur.
Reglumar í prófkjöri It-listans
gerðu það að verkum að Ái'ni Þór
missti sæti sitt í borgarstjórn þrátt fyr-
ir að hafa fengið öflugan stuðning í
prófkjörinu. Sumh' telja að hann muni
njóta þess nú að hafa misst sæti í borg-
arstjóm óverðskuldað í eins konar
samúðai'fylgi. Það hefur einnig verið
rifjað upp að Ámi Þór var kosninga-
stjóri Steingríms J. þegai' hann keppti
við Margréti Frímannsdóttur um for-
mannsstól í Alþýðubandalaginu og að
hann var andsnúinn tillögu Mai'grétar
á aukalandsfundi sl. sumar að ganga til
sameiginlegs framboðs með Alþýðu-
flokki og Kvennalista. Ekki telja allh-
að þetta þurfí að virka neikvætt fyrh-
hann og minna t.d. á að það kunni að
vera kostur eftir kosningar að hafa
mann í forystunni sem sé persónulegur
vinur Steingríms J. því vinstrimenn
verði að vinna saman eftir kosningai' þó
þeir hafí deilt fyrh' kosningar og ekki
boðið fram í einu lagi.
Gamlar illdeilur í
Alþýðubandalaginu
Ýmsh' fullyrða að bai'átta Árna Þórs
og Bryndísar verði það hatrömm að
margir stuðningsmenn Árna Þórs kjósi
ekki Bryndísi og öfugt. Hvorki Árni né
Bryndís hafa gefíð fyrirskipanir til
stuðningsmanna sinna um að útiloka
keppinautinn, en gamlar illdeilur innan
Alþýðubandalagsins eru hins vegar
sagðar valda því að margir stuðnings-
menn þeirra geti ekki einu sinni unnt
keppinautinum að vera í öðra sæti. Það
er því ekki hægt að útiloka að einhver
annar frambjóðandi skjótist upp á milli
Ái'na Þórs og Bryndísar.
Þau sem eru talin í mestri baráttu
um næstu sæti eru Guðrún Sigurjóns-
dóttir, forstöðumaður sjúkraþjálfunar á
Landspítala, Heimh- Már Pétursson,
framkvæmdastjóri Alþýðubandalags-
ins, og Vilhjálmur H. Vilhjálmsson,
laganemi og fyrrverandi fonnaður
Stúdentaráðs. Guðrún var í 5. sæti
framboðslista Alþýðubandalagsins fyr-
ir síðustu kosningar og er því varaþing-
maður. Hún er vel látin innan flokksins
hjá báðum fylkingum. Á fundi kjör-
dæmisráðs þar sem ákvörðun var tekin
um hverjir tækju þátt í prófkjörinu
fékk hún öll 54 atkvæðin og var efst.
Guðrún er hins vegar ekki mjög þekkt
persóna og það kann að há henni í próf-
kjörinu.
Guðrún styður Árna Þór í fyrsta
sætið og Bryndísarfólk segir að þau
séu í bandalagi, en sjálfur kannast Ámi
Þór ekki við bandalög í prófkjörinu.
Búast má við að Guðrún fái einnig tals-
verðan stuðning frá fólki sem styður
Bryndísi og raunar höfðu sumir stuðn-
ingsmenn Bryndísar á orði að rétt væri
að kjósa Guðrúnu í annað sæti. Það
gæti leitt til þess að Árni Þór lenti í
þriðja sæti.
Vilhjálmur stefnir á þriðja sætið.
Hann hefur ekki tekið þátt í störfum
fyrir Alþýðubandalagið og er þvi ekki
brennimerktur af þeim átökum sem
hafa verið í flokknum. Vilhjálmur von-
ast eftir stuðningi þvert á öll
flokksátök. Reglm’ prófkjörsins tak-
marka hins vegar möguleika Vilhjálms.
Enginn vafi er á að hann gæti fengið
stuðning frá mörgum sem kjósa í
Alþýðuflokkshólfinu.
Heimir Már Pétursson var fyrstur til
að tilkynna þátttöku í prófkjörinu.
Hann hefur til skamms tíma gegnt
stöðu framkvæmdastjóra Alþýðu-
bandalagsins og unnið náið með
Margréti Frimannsdóttur, formanni
flokksins. Heimir Már stefnir á öruggt
sæti á listanum, en flestir viðmælendur
blaðsins töldu að staða hans væri held-
m- veikari en staða Guðrúnar og Vil-
hjálms.
Magnús Ingólfsson,
framhaldsskólakennari og
stjórnmálafræðingur, hefur
unnið mikið að framboði
sínu, en hann tók áður þátt í
starfí Alþýðubandalagsins á
Vestfjörðum. Hann er
stuðningsmaður Bryndísar. Bai’átta
hans og annarra frambjóðenda er hins
vegar erfið vegna forskots sem hinir
hafa. Aðrir sem bjóða sig fram fyrir
hönd Alþýðubandalagsins eru Arnór
Pétursson, fyrrverandi formaður
Sjálfsbjargar, Elísabet Brekkan, kenn-
ari og útvarpsmaður og Herbert
Hjelm, fyn-verandi bæjarfulltrúi í
Ólafsvík.
Hörð barátta Jóhönnu og Ossurar
Mikil bai'átta er um efstu sæti
Alþýðuflokksins í prófkjörinu. Fyrir-
fi’am er búist við að Jóhanna og Össur
verði í tveimur efstu sætum flokksins.
Pólitísk staða beggja virðist hafa verið
að styrlq'ast eftir því sem liðið hefur á
kjörtímabilið. Margir kjósendur bera
virðingu fyrir Jóhönnu og baráttu
hennar gegn óhófi og spillingu í ríkis-
kerfinu. Hún á auk þess að baki langan
ráðherraferil. Því fer hins vegar fjarri
að allir alþýðuflokksmenn hafi fyrirgef-
ið Jóhönnu að hún skyldi kljúfa Alþýðu-
flokkinn fyrh' síðustu kosningar.
Akveðinn hópur alþýðuflokksmanna,
sem stóðu með Jóni Baldvini í deilum
hans og Jóhönnu, er sagður vinna gegn
því að hún fái fyrsta sætið. Jóhanna er
heldur ekki með jafn öfluga „kosn-
ingamaskínu" og Össur er með á bak
við sig. Jóhanna þarf því að treysta á
góða kosningaþátttöku og að henni tak-
ist að draga óflokksbundna kjósendur,
sem stutt hafa hennar pólitík, á kjör-
stað.
Prófkjörið kemur til með að verða
mikill prófsteinn á pólitískan styrkleika
Össurar. Takist honum ætlunarverk
sitt, að ná fyrsta sætinu í Reykjavík,
má telja líklegt að hann geri ki'öfu til að
verða leiðtogi Samfylkingai'innar, sem í
dag líður fyi-ir að vera leiðtogalaus. Það
kann að hjálpa Össuri í baráttunni að
hafa starfað í mörg ár í Alþýðubanda-
laginu því sumir óttast að það geti
skapað innri vandamál í Samfylking-
unni ef alþýðuflokksmenn verða í for-
ystu bæði í Revkjavík og á Reykjanesi.
Stuðningsmenn Össurar segja að þetta
verði ekki stórt vandamál ef fyrrver-
andi alþýðubandalagsmaður verður í
forystusæti í Reykjavík. Um þetta eru
hins vegar skiptar skoðanh' því efa-
semda gætir um leiðtogahæfileika Öss-
urar meðal keppinauta hans í prófkjör-
inu úr Alþýðubandalagi og Kvennalista.
Vinsældir Össurai’ meðal kjósenda
virðast því ekki ná með sama hætti inn
í raðir samstarfsmanna hans í Samfylk-
ingunni.
Margir stefna á
þriðja sætið
Baráttan um þriðja sætið
hjá Alþýðuflokknum er
mjög hörð. Alþingismenn-
irnh' Ásta Ragnheiður
Jóhannesdóttir og Magnús Árni
Magnússon, Stefán Benediktsson, fyrr-
verandi alþingismaður, Mörður Árna-
son varaþingmaður og Jakob Frímann
Magnússon tónlistarmaður koma til
með að berjast um þetta sæti. Sum
þeirra setja reyndai’ stefnuna á annað
sætið þó þau muni vafalaust sætta sig
ágætlega við þriðja sætið.
Ásta Ragnheiður hefur verið mjög
virkur og áberandi þingmaður og er
auk þess ágætlega látin innan Alþýðu-
flokksins. Prófkjörsreglurnar eru henni
hins vegai' óhagstæðar því að mai'gh'
Mestar líkur á
að Össur
eða Jóhanna
verði efst
stuðningsmanna hennar munu kjósa
Alþýðubandalagið til að styðja
Bryndísi Hlöðversdóttur. Framboð
Marðar veikir einnig Ástu Ragnheiði,
en þau voru bæði í framboði fyrir
Þjóðvaka í síðustu kosningum og sækja
því að hluta til fylgi til sama hópsr
Mörður er einnig í þeirri stöðu að hluti
af stuðningsmönnum hans kemur til
með að kjósa Bryndísi. Mörður er hins
vegar harðsnúinn málafylgjumaður og
hefur á bak við sig harðan kjarna
stuðriingsmanna. Möguleikar Marðar
og Ástu gætu því ráðist af þátttöku í
prófkjörinu.
Magnús Ái-ni tók sæti á Alþingi nú
um áramót, en hann vai’ð þingmaður
við fráfall Ástu B. Þorsteinsdóttur.
Magnús Árni hefur því ekki haft
tækifæri til að sanna sig á Alþingi. Þó
að hann hafi verið mjög virkur í starfi
Alþýðuflokksins á áram áður, m.a. sem
formaður SUJ, er óvíst að það dugi
honum eitt og sér í öruggt sæti á lista
flokksins. Ungliðahreyfingin í Alþýðu-
flokknum berst hins vegar ákaft fyrir
kjöri hans.
Viðmælendur Morgunblaðsins telja
að Jakob Frímann eigi möguleika á
góðri útkomu í prófkjörinu. Hann hef-
ur lagt talsvert mikla fjármuni í barátt-
una og hafa stuðningsmenn hans verið
mjög duglegh- við að hringja í kjósend-
ur. Jakob hefur starfað með Álþýðu-
flokknum í nokkur ár, en það hjálpai'
honum einnig að hann er þekkt per-
sóna af öðrum vettvangi. Það hefur
hins vegar ekki reynt mikið á Jakob í
skylmingum við pólitíska andstæðinga.
Stefán Benediktsson getm- hins veg"»
ar státað af talsverðri pólitískri
reynslu, en hann var kosinn á þing fyr-
ir Bandalag jafnaðarmanna og gekk
síðai- í Alþýðuflokkinn. Stefán er sagð-
ur eiga möguleika á góðri útkomu, en
samkeppnin er hörð.
Aðrir sem bjóða sig fram fyrir hönd
Alþýðuflokksins eru Borgþór Kjærne-
sted, fulltrúi hjá Alþjóðasambandi
flutningaverkamanna, og Hólmsteinn
Brekkan blikksmiður.
Ottast slæma útkomu
Kvennalistans
Margir stuðningsmenn Samfylking-
arinnar óttast að Kvennalistinn fái
mjög lélega útkomu í prófkjörinu.
Ástæðan er tvíþætt. Harðar deilur
urðu innan Kvennalistans um þá
ákvörðun að ganga til samstarfs við A-
flokkana og er flokkurinn klofinn og
flokksstarfið því veikara en áður. Próf-
kjör Kvennaíistans vekur einnig ekki
sama áhuga og prófkjör hinna flokk-
anna auk þess sem takmörkuð hefð er
fyrir prófkjörum hjá flokknum. Það er
hætt við að óflokksbundnir stuðnings-
menn Samfylkingar velji frekar að taka
þátt í prófkjörinu undh' merkjum A-
flokkanna. Takist Kvennalistanum ekki
að fá óflokksbundið fólk til að kjósa
flokkinn í prófkjörinu gæti svo farið að-
aðeins nokkur hundi'uð manns kjósi
hann. Minna má á að í prófkjöri R-lisL
ans fékk Kvennalistinn um 1.300 at-
kvæði, en það prófkjör var opið.
Það er hins vegar útlit fyrir spenn-
andi prófkjör hjá Kvennalistanum.
Þær sem einkum eru taldar bítast um
efstu sætin eru Guðný Guðbjömsdóttir
alþingismaður, Guðrún Ögmundsdótt-
ir, íyrrverandi borgai’fulltrúi, og Hulda
Ólafsdóttir, varaborgarfulltrúi og
sjúkraþjálfari. Guðný hefur verið full-
trúi Kvennalistans í samningaviðræð-
um við A-flokkana, en hún er þó alls
ekki talin öragg um að hreppa fyrsta
sætið hjá Kvennalistanum. Þau átök
sem verið hafa um þátttöku Kvenna-
listans í Samfylkingunni hafa reyní_
mikið á kvennalistakonur og störf
Guðnýjar era ekki óumdeild. Kvenna-
listakonm- eru hins vegar almennt
sagðai' tráar þeim sem þær velja sem
fulltrúa sína í tránaðarstöðm'. Það
verða því að teljast talsverð tíðindi ef
kvennalistakonur fella sitjandi þing-
mann.
Guði'ún Ögmundsdótth' þótti standa
sig vel sem borgarfulltrúi og er talin
njóta mikils trausts. Hulda Olafsdóttir
hefur tekið mikinn þátt í stai-fi R-list-
ans og starfað lengi innan Kvennalist-
ans. Það er því talið að þær eigi ágæta
möguleika á að sigi'a Guðnýju. s,
Aðrá' fulltrúai' Kvennalistans í próf-
kjörinu eru Ásgerður Jóhannsdóttir,
skrifstofumaður og kennari, Fríða Rós
Valdimarsdótth’ stúdent og Hólmfriður
Garðarsdóttir kennari.
Alþýðubandalag, Alþýðuflokkm’,
Kvennalisti og Þjóðvaki fengu samtals
9 þingmenn kjörna í síðustu kosningum
í Reykjavík. \