Morgunblaðið - 12.02.1999, Qupperneq 22

Morgunblaðið - 12.02.1999, Qupperneq 22
22 FÖSTUDAGUR 12. FEBRÚAR 1999 ERLENT MORGUNB LAÐIÐ Grein í breska dagblað- inu The Times Keiko bjargar þjóðar- hag SÚ STAÐREYND að Keikó er aftur kominn til Islands gæti forðað Islendingum frá gjaldþroti, að sögn dagblaðs- ins The Times, sem gefíð er út í Lundúnum. Vegna gífurlegs áhuga ferðamanna á Keikó og aðlögun hans að íslensku vist- kerfí, sé íslenska ríkisstjórnin undir enn meiri þrýstingi að hefja ekki hvalveiðar á ný. Fiskurinn sé aðalútflutnings- vara þjóðarinnar og eftirspum eftir honum myndi minnka verulega ef Islendingar virtu þennan þrýsting að vettugi. Islenska þjóðin orðin óþreyjufull Blaðamaðurinn Michael Binyon segir íslensku ríkis- stjórnina standa frammi fyrir erfiðri ákvörðun varðandi hvalveiðar. Nú séu 10 ár liðin frá því að Islendingar neydd- ust til að hætta hvalveiðum vegna alþjóðlegs þrýstings, en íslenska þjóðin sé nú orðin óþreyjufull. Hann segir tvö sjónarmið helst stangast á í umræðunni. Fyrir það íyi’sta gangi hvalurinn á fiskistofna og til að stöðva þá þróun þurfi Islendingar að hefja hvalveið- ar á ný. Minnst 100 hvali þurfí að veiða á ári til að veiðarnar borgi sig, en Islendingar sjálf- ir gætu aðeins neytt um 50 hvala. Útflutningur á hinum helmingnum, segir Binyon, að sé nánast ógerlegur, þar sem jafnvel Japanar vilja ekki lengur kaupa af Islendingum hval. Einnig óttist ríkisstjórn- in aðallega viðbrögð Breta, Bandaríkjamanna og Þjóð- verja, en stærstu fiskmarkaðir íslendinga séu þar. Hvalveiðar dragi úr straumi ferðamanna I annan stað heldur Binyon því fram að verulega muni draga úr straumi ferðamanna til landsins hefjist hvalveiðar á ný og tekjur af ferðaþjónustu Islendinga því minnka umtals- vert. Aftur á móti sé líklegt að ferðaþjónustan blómstri, ekki síst vegna komu Keikós til landsins hefji Islendingar ekki hvalveiðar. &jmmaa B löndunartæki Hilastillui Mora Mega blöndunartækin fyrir bað tryggja öryggi og þægindi. Mora Mega er árangur margra ára vöruþróunar og betrumbóta. Mora sænsk gæðavara Þrengingar f brasilfsku efnahagslífí ógna stöðugleikanum Stjórn Cardosos tekst á við sambandsríkin Brasiliu. Reuters. RIKISSTJORN Brasilíu tilkynnti í gær, að hún myndi lána sambands- ríkinu Minas Gerais fyrir helmingi skulda þess en ríkið er skuldugast hinna 27 sambandsríkja Brasilíu. Viðræður hafa staðið að undan- fömu milli ríkisstjómarinnar og sambandsríkjanna í því augnamiði að sefa fjárfesta, sem óttast að stjómin geti ekki knúið fram sparnaðaraðgerðir til að rninnka fjárlagahallann. Reyndi stjómin þó að letja önnur sambandsríki í að reyna að fá viðlíka aðstoð - lánið yrði innheimt. Sýnt þykir að sambandsríkið eigi fjármuni til að greiða hinn helming skuldanna en frestur sá sem það krafðist í janúar á endur- greiðslum lána til alríkisstjórnar- innar olli miklum titringi á fjár- málamörkuðum heims og 35% gengisfellingu realsins, gjaldmið- ils Brasilíu, í kjölfarið. Talið er að ef hertar aðhaldsaðgerðir Brasil- íustjórnar mistakist, muni hún ekki ná að minnka fjárlagahallann, sem er nú 8% af vergri landsfram- leiðslu og kunni það að grafa und- an trausti fjárfesta og valda út- streymi fjármagns frá Brasilíu. Ríkið stendur nú frammi fyrir al- varlegustu efnahagskreppu í land- inu í þrjá áratugi og áætlað er að landsfrainleiðslan minnki um 3-7% á árinu. Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn krefst aðhalds Fjármálasérfræðingar eru enn uggandi og segja að meira þurfí að koma til svo sambandsríkin fallist öll á aðhaldsaðgerðirnar, sem Fernando Henrique Cardoso, for- seti Brasilíu, hefur lofað Alþjóða- gjaldeyrissjóðnum (IMF) gegn því að landið fái umfangsmikla lánafyr- irgreiðslu. Fundir fulltrúa ríkis- stjórnarinnar og IMF standa nú yfir en þar verða teknar ákvarðan- ir um hvaða efnahagsmarkmið rík- isstjómin muni setja sér. Sam- komulag mun þýða að IMF greiðir strax út einn fjórða hluta 41,5 milljarða dala láns sem samið var um í nóvember sl. Þrátt fyrir erfíðar samningavið- ræður við sambandsríkin og IMF virðist ró vera að nást á fjármála- mörkuðum. Realinn hefur á undan- förnum dögum haldist stöðugur gagnvart Bandaríkjadal. Seðlabanki Brasilíu skipaði á miðvikudag 5 nýja bankastjóra og koma þrír þeirra úr fjármálageir- anum. Aðalbankastjóri seðlabank- ans er Arminio Fraga sem áður var aðstoðarmaður auðkýfingsins Ge- orge Soros og era vonir bundnar við að skipan hans við stjórnvölinn og fjármálamanna við hans hlið, verði undanfari þess að realnum verði búið stöðugt efnahagsum- hverfi. Vaxandi verðbólga Mjög mikilvægt er fyrir Fern- ando Henrique Cardoso, forseta Brasilíu, að ná samkomulagi við ríkisstjóra sambandsríkjanna til að sýna landsmönnum og fjárfest- um að stjórn hans sé fær um að af- stýra alvarlegri efnahagskreppu, miklu atvinnuleysi og óðaverð- bólgu. Nýir efnahagsvísar seðlabanka Brasilíu sem birtir voru í gær sýndu að verðbólga væri á uppleið í landinu. Verðlag í iðnaðarhéraðinu Sao Paulo, sem þykir góður vísir fyrir almennt verðlag í landinu, hafði hækkað um 0,75% frá því 8. janúar. Síðan þá hefur gjaldmiðill Reuters FERNANDO Henrique Cardoso forseti nýtur lítillar hylli brasil- ískra kjósenda um þessar mundir. Samkvæmt nýjustu skoðanakönnunum telja 36% landsmanna forsetann hafa staðið sig illa í starfí. landsins misst um 40% af verðgildi sínu. Skoðanakönnun, sem birt var á sunnudag, bendir til þess að forset- inn njóti nú minni stuðnings meðal landsmanna en nokkra sinni fyrr frá því hann komst til valda árið 1995. 36% aðspurðra sögðust telja að forsetinn hefði staðið sig illa í embættinu og aðeins 21% var ánægt með störf hans. Reuters S Iranska byltingin 20 ára MIKIL hátíðahöld hafa verið í Iran vegna 20 ára afmælis ís- lömsku byltingarinnar. Komu um 100.000 manns saman á Frelsistorginu í Teheran í gær til að hlýða á ræðu Mo- hammads Kliatamis forseta en hann Iagði áherslu á, að þriðji áratugur byltingarinnar ætti að einkennast af virðingu fyrir lögunum og auknum borgara- legum réttindum. Khatami er fulltrúi hófsamra manna í íran en hart er að honuin sótt, af harðlínumönnum. Skoraði hann jafnframt á landa sína að taka þátt í fyrstu sveitarstjórn- arkosningunum, sem verða 26. þessa mánaðar. Tveir falla í árásum á Norður-Irak Bagdad, Washington. Reuters. TVEIR óbreyttir borgarar féllu í árásum bandarískra herþotna á skotmörk í Norður-írak í gær, að sögn stjómvalda í Bagdad. Höfðu bandarískar herþotur skotið ílug- skeytum á skotmörk í Suður-írak í fyrradag og sögðu Irakar þá að einn hefði fallið. Sneru allar herþotur Bandaríkjamanna heilu og höldnu í gær til bækistöðva sinna í Incirlik í Tyrklandi, að sögn talsmanna Bandaríkjahers. Þessar nýjustu skærur era í sam- ræmi við þá stefnu bandaríska varnarmálaráðuneytisins að taka harðar á ferðum íraskra herflugvéla yfir flugbannssvæðinu sem verið hefur í gildi frá því í Persaflóastríð- inu. Sögðu talsmenn varnarmála- ráðuneytisins í gær að séu staðhæf- ingar íraka réttar, og að um mann- fall hafí verið að ræða í árásunum, verði Saddam Hussein Iraksforseti að axla ábyrgðina þar sem Irakar haldi áfram að hunsa flugbannið og ógna bandarískum herþotum. Var haft eftir Tareq Aziz, aðstoð- arforsætisráðherra Iraks, í gær að írakar myndu halda áfram að virða flugbannið að vettugi „hvað sem það kostaði". Sagði Aziz einnig að hann hygðist fara fram á það við tyrk- nesk stjórnvöld, er hann heldur í heimsókn til Ankara í næstu viku, að þau felldu úr gildi leyfi sem Bret- ar og Bandaríkjamenn hafa haft til að nota bækistöðvarnar í Incirlik sem stökkpall til árása í írak. Samkomulag um kröfur gyðingasamtaka Þýsk fyrirtæki stofna nýjan skaðabótasjóð Bonn, Frankfurt, New York. Reuters. ÞYSK fyrirtæki eru reiðubúin til þess að stofna bótasjóð fyrir fórnar- lömb helfararinnar gegn gyðingum að því tilskildu að fallið verði frá frekari skaðabótakröfum á hendur þeim. Þetta er niðurstaða tveggja daga samningaviðræðna sem fram fóru í Washington á milli fulltrúa þýskra stjórnvalda og samtaka gyð- inga í Bandaríkjunum og ísrael. Fjöldi þýskra fyrirtækja og banka eiga yfír höfði sér málsókn í Banda- ríkjunum vegna ásakana um að þau hafí hagnast á samstarfí við nasista- stjórnina í Þýskalandi fyrir síðari heimsstyrjöld og á meðan á henni stóð. Að sögn Bodo Hombach, nánasta samstarfsmanns Gerhai’ds Schröders kanslara Þýskalands, verður sjóður- inn stofnaður 1. september á þessu ári en þá verða 60 ár liðin frá því að seinni heimsstyrjöldin braust út. Alan Hevezi, fjármálastjóri New York-borgar, hefur leikið lykilhlut- verk í að þrýsta á yfírvöld í borgum og ríkjum Bandaríkjanna að þau beiti sér gegn evrópskum fyrirtækjum sem sýnt þyki að hafí hagnast í skjóli nasismans. Hann hvatti á mánudag á ný til þess að alríkisyfirvöld sam- keppnismála í Washington legðu ekki blessun sína yfír kaup Deutsche Bank, stærsta banka Þýskalands, á Bankers Trust, einum stærsta fjái’- festingarbanka Bandaríkjanna, fyn- en þýski bankinn hefði gert upp allar kröfur tengdar helfórinni. Talsmenn Deutsche Bank höfðu áður varað við því að svo kynni að fara að ekkert yrði úr kaupunum á Bankers Trust ef yfirtakan drægist úr hófí vegna samninga um slíkar skaðabótaki’öfur.

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.