Morgunblaðið - 25.03.1999, Blaðsíða 68
MORGUNBLAÐIÐ
•68 FIMMTUDAGUR 25. MARZ 1999'
*
Matur og matgerð
Páskabrauð með
máluðum eggjum
Þótt sést hafi til nokkurra þrasta og
auðnutittlinga hér í skóginum á Garða-
holti segir Kristín Gestsdóttir er langt
þar til þeir fara að verpa.
FYRR á árum tíðkaðist það suður
um álfu að börn fóru út í skóg á
páskadagsmorgni til að tína egg.
Nýnæmi var að þessum eggjum,
enda var eggjaneysla bönnuð á
fóstunni. Síðar þegar borgir
stækkuðu og erfíðara um vik að
fara út í skóg, faldi fólk egg í
görðum sínum og sögðu bömun-
um að páskahérinn kæmi með þau
og leituðu börnin eggjanna við
mikinn fögðuð. Seinna var farið að
búa til súkkulaðiegg og jafnvel
gullegg. íslendingar eiga líklega
heimsmet í súkkulaði-páska-
eggjaáti, en annars staðar eru
auk súkkulaðieggja ýmislegt
annað búið til svo sem alls kon-
ar sælgæti og kökur í formi
unga og héra og mörg lönd eiga
sér sitt sérstaka páskabrauð.
A Islandi tengist hérinn
ekki eins mikið páskum
og ungar og egg af
skiljanlegum ástæð-
um. Þeir sem
vilja spara við
sig
súkkulaðið
geta búið til
páskabrauð
í formi
unga og
héra auk
annars
forms og mála
venjuleg hænuegg
með matarlit, alls
engum öðrum lit,
móta síðan
brauðdeigið utan
um eggið og
baka svo allt saman.
Eggin soðna í bakstrinum. Gott er
að skera eggjabakka í tvennt og
láta eggiri standa í þeim meðan
þau eru máluð. Böm hafa mjög
.gaman af þessu og móta oft
brauðið af listfengi ef þeim eru
gefnar frjálsar hendur. Brauðið
má síðan frysta og hita og borða
með morgunkaffinu á páskadags-
morgni, en eggin vilja stundum
springa í frysti.
Brauðdeigið
3 meðalstór egg + 1 eggjahvíta
2-3 msk. sykur (mó sleppa)
3. Málið 6-8 egg með matarlit,
alls engum öðrum lit. Sjá að ofan.
Penslið brauðin með eggjai--
auðu/vatni áður en þau eru bökuð
og látið lyfta sér í um 30 mín-
útur. Bakið í 15-20
mínútur við 210°C, í
blástursofni við 190-
200°C
4. Mótið brauðin:
1) FUGL: Takið vænan bút af
deiginu og mótið fugl eins og sést
á meðf. teikningu. Fyrst er mótuð
kúla, síðan er þrýst á hana og
i tsk. salt
600-650 g hveiti
1 msk. þurrger (í smóbréfum)
1 dl matarolía
1 dl fingurvolgt vatn úr krananum,
_____________um 37°C______________
1 eggjarauða + 2 tsk. volgt vatn
til að pensla með
máluð egg
piparkorn, negulnaglar
og tannstönglar
1. Þeytið egg, eggjahvítu, salt og
sykur saman. Geymið eina rauðu.
Setjið volgt vatn og matarolíu út í.
2. Takið frá 1 dl af hveitinu, en
setjið þurrger saman við hitt.
Líklegt er að hnoða þurfi meira
hveiti upp í þar til fengist hefur
mjúkt frekar lint deig. Leggið
stykki yfir skálina og látið
deigið lyfta sér. Þið getið valið
um tvær aðferðir: 1) að láta
deigið lyfta sér á eldhús-
borðinu í 1-2 klst. 2) að
setja skálina inn I kæliskáp
og láta deigið lyfta sér í 12
tíma eða lengur.
deigið togað fram í höfuð og gogg-
urinn togaður út. Eins er farið
með stélið. Síðan er mótuð hola
ekki alveg í gegn og egginu stung-
ið í hana. Vængur er búinn til úr
smádeigbút og hann lagður yfir
eggið neðanvert. Setja má ögn af
eggjarauðu undir vænginn svo að
hann tolli við eggið. Setjið pipar-
korn í augnastað.
2) KANÍNA: Mótuð á sama
hátt og fuglinn en með eyi’um og
án vængs. Sjá hér að neðan
hvernig héraeyrum eru mynduð.
3) HÉRI: Takið heldur stærri
bút af deiginu en í fuglinn. Mótið
aflangan bút, togið hann í annan
endann svo að langur haus mynd-
ist. Skerið upp í hann svo að eyru
myndist, þrýstið saman um háls-
inn. Stingið negulnöglum eða pip-
arkornum í augnastað. Búið til
smáholu í kviðinn og stingið mál-
uðu eggi í. Búið til mjóa fléttu og
leggið yfir eggið og smeygið undir
hérann á endunum. Mótið smá nef
úr deiginu og stingið tveimur
tannstönglum í gegn, þeir eru
teknir úr um leið og brauðið er
bakað. í staðinn eru lakkrísreimar
klipptar og klofnar, stungið i götin
og hafðar sem veiðihár.
4) SNIGILL: Takið aflangan
bút og rúllið í sívalning, þrýstið
örlítið á hann miðjan og stingið
máluðu eggi þar í, rúllið mjóa
rúllu úr deiginu og vefjið um
eggið. Mótið haus og togið
hann örlítið fram, notið neg-
ulnagla sem augu þannig að
mjói endinn snúi upp.
Athugið: Fylgist með
bakstrinum, ef eitthvað
aflagast, má taka það úr
ofninum og laga, en þetta
er með svokölluðu „lif-
andi geri“ og maður veit
aldrei hvað gerist í lyfting-
í DAG
VELVAKANDI
Svarað í síma 569 1100 frá 10-12 og 13-15
frá mánudegi til föstudags
Sveitar-
ómagar
nútímans
í GAMLA daga var það
versta sem fyrir fólk gat
komið að lenda á sveit-
inni. Þeir sem urðu veik-
indum og fátækt að bráð
áttu auma daga. Þeir
máttu þakka sínum sæla
ef húsmóðirin henti í þá
matarleifum. Stagbættir
garmarnir héngu utan á
þeim. I nútíma samfélagi
þar sem býr bæði vel
menntað og upplýst fólk
mætti halda að slík með-
ferð heyrði sögunni til.
En því miður hafa ör-
yi-kjar það mjög erfitt nú.
Það sést best þegar þeir
standa úti í kuldanum
með mótmælaspjöld til
að mótmæla sínum aumu
kjörum. Margir í hjóla-
stólum og sumir með súr-
efnisgrímur. Þetta er
hræðilegt að sjá. Samt
geta ráðherrar talað um
hvað þetta fólk hafi það
gott. Gætu þeir lifað af
50-60 þús. á mánuði?
Sigrún.
Þakklæti fyrir góða
Þjóðlífsþanka
ÉG vil færa Guðrúnu
Guðlaugsdóttur þakkir
fyrir góða Þjóðlífsþanka-
grem „Börn í fullorðins
heirni" en hún birtist í
Morgunblaðinu sunnu-
daginn 14. mars. Finnst
mér þetta frábærlega
góð grein og er þessi
grein tímabær því að fólk
í dag er að gera bömin
fullorðin, yngri og yngri
með hverju árinu, bæði í
klæðaburði og alls kyns
venjum.
Lesandi.
Rennibraut
á stól
ÉG vil eignast renni-
braut á stól. Má vera
hálfsaumuð. Upplýsingar
hjá Ingigerði í síma
462 7037.
Tapað/fundið
Svört kápa með
skinnkraga tekin
í misgripum
SVÖRT kápa með skinn-
kraga var tekin í mis-
gripum á skemmtistaðn-
um Alabama í Hafnar-
firði um síðustu helgi og
önnur svipuð skilin eftir.
Þeir sem kannast við
kápuna skili kápunni á
Alabama á Dalshrauni í
Hafnarfirði.
Dýrahald
Óska eftir páfagauk
ÓSKA eftir páfagauk
gefins. Upplýsingar í
síma 552 2903.'
mánaðamót.
Otto Borik
(2.415), SK Del-
merhorst, hafði
hvítt og átti leik
gegn Peter
Köhn (2.350),
SV
Wattenscheid.
Svartur lék sið-
ast 19. - Dd7-
e8?? og lék sig
þar með beint í
mát.
20. Bxf7+! -
og svartur gafst upp, því
mátið blasir við.
Eins og oft áður berjast
Solingen og Köln-Porz hat-
rammri baráttu um efsta
sætið í þýsku 1. deildinni,
Bundesligunni, sem er sú
sterkasta í heimi.
Dxf7 21. Hd8+
- De8 22. De6+!
HVITUR leikur og vinnur
SKAK
IJmxjon Margeir
l'étursson
Staðan kom upp í þýsku
fyrstu deildar keppninni
um síðustu
HÖGNI HREKKVÍSI
Víkverji sknfar...
NOKKUR athyglisverð erindi
voru flutt á ráðstefnu Háskóla
Islands um byggðamál um liðna
helgi. Einna fróðlegast fannst Vík-
verja erindi Gylfa Magnússonar,
dósents við viðskipta- og hagfræði-
deild Háskóla íslands. Virðast nið-
urstöður hans í mörgum meginat-
riðum ganga þvert á mörg viðtekin
sjónarmið sem einkenna svo mjög
umræður um byggðaþróun og þörf-
ina á aðgerðum stjórnvalda til að
koma í veg fyrir flutning fólks úr
dreifbýli í þéttbýli.
Gylfi Magnússon nálgaðist þetta
viðfangsefni með nýstárlegum og
ferskum hætti. í erindi sínu sagði
hann að búsetuflutningar væru í
eðli sínu ekki vandamál því þeir
væru fyrst og fremst „merki um
þjóðfélag í örri þróun og skilvirkan
vinnumarkað sem beinir fólki til
þeirra verka og þeirra staða þar
sem starfskraftar þess nýtast best.“
Líkt og fram hefur komið í frétt-
um er nú komin fram tillaga um að
þrjú þúsund milljónum af peningun-
um skattborgaranna verði á næstu
þremur árum varið til að koma í veg
fyrir frekari búseturöskun og flutn-
ing fólks úr dreifbýlinu til höfuð-
borgarsvæðisins. Ein röksemdin
sem lögð hefur verið fram til að
réttlæta slík afskipti er sú að því
fylgi mikill kostnaður fyrir höfuð-
borgarsvæðið að taka við fólki sem
þangað flytur utan af landi.
I máli Gylfa Magnússonar kom
fram að slíkar fullyrðingar eru ein-
faldlega ekki réttar. Hann sagði að
flutningum fólks úr dreifbýlinu á
höfuðborgarsvæðið hefði ekki fylgt
verulegur kostnaður. Að auki legð-
ist kostnaðurinn ekki á sameigin-
lega sjóði heldur fælist hann eink-
um í útgjöldum þeirra einstaklinga
sem þyrftu að finna sér nýtt starf
og nýtt heimili. í erindi dósentsins
var einnig að finna þessa athyglis-
verðu fuilyrðingu: „Þótt stöðugur
straumur hafi verið á höfuðborgar-
svæðið hefur hann sem fyrr segir
ekki verið meiri en svo að á flestum
þéttbýlisstöðum úti á landi hefur
íbúunum eigi að síður fjölgað e.n
ekki fækkað með árunum."
Víkverji fær ekki betur séð en að
þeir stjórnmálamenn sem mest hafa
fjallað um vanda landsbyggðarinnar
og ki-afist hafa þess að stjórnvöld
grípi til miðstýrðra aðgerða til að
hefta búsetuþróunina í landinu þurfi
að rökstyðja mál sitt betur. Víkverji
hefur einnig efasemdir um að þrjú
þúsund milljóna króna framlag á
næstu þremur árum dugi til að snúa
þróuninni við. Byggðastefnan hefur
kostað miklu meira en jafnframt
gjörsamlega mistekist eins og mál-
flutningur landsbyggðarþingmanna
er reyndar skýrt dæmi um. Þegar
áformin um menningarhúsin á
landsbyggðinni bætast við stefnir í
að mörgum milljörðum króna verði
á allra næstu árum varið til að fá
íbúa í dreifbýlinu til að halda sig á
sínum heimaslóðum. Trúa menn því
í alvöru að þessar aðgerðir skili til-
ætluðum árangi’i?
X X x
STEFÁN Ólafsson, forstöðumað-
ur Félagsvísindastofnunar, flutti
einnig mjög forvitnilegt erindi á mál-
þinginu. I máli hans kom m.a. fram
að talsverður fjöldi Islendinga hefur
afráðið að flytjast úr landi þrátt fyrir
að efnahagsástand hafi verið hér
með allra besta móti á síðustu árum.
Stefán Ólafsson fjallaði um íyiTÍ
brottflutningshrinur í íslandssög-
unni sem hann sagði jafnan hafa
tengst efnahagserfiðleikum. „Þróun-
in í þessum efnum á allra síðustu ár-
um virðist eðlisólík fyrri brottflutn-
ingshrinum vegna þess að þær fyrri
tengdust yfirleitt kjaraskerðingar-
tímum en nú hefur talsvert tapast af
íbúum í góðærinu. Það er svo að
hluta til bætt upp með aðflutningi
erlendra farandverkamanna.“
Líklegasta skýringin á þessari
þróun er sú staðreynd að langskóla-
gengið fólk býr við mun verri kjör á
Islandi en í flestum nágrannaríkj-
anna. Víkverji verður þess og var að
slíkan samanburð gerir fólk í mun
ríkari mæli en tíðkaðist fyrir nokkr-
um árum og er þar ekki einungis
um menntamenn að ræða. Saman-
burðurinn er þó ekki einvörðungu
bundinn við kjörin. Vera kann
einnig að ýmislegt í sjálfu þjóðfélag-
inu hvetji fólk sem býr yfir alþjóð-
lega gjaldgengi'i menntun enn frek-
ar til að hverfa úr landi. Margir
þeirra sem búið hafa erlendis eru
t.d. ósáttir við þau höft, boð og bönn
sem einkenna svo mjög daglegt líf
neytenda hér á landi.
Víkverja sýnist ljóst að áhrifa
„hnattvæðingarinnar" svonefndu sé
tekið að gæta á Islandi. Hvernig
ætla íslenskir stjórnmálamenn að
bregðast við þeirri þróun?
XXX
VÍKVERJI var á dögunum
staddur þar sem nokkrir 10-11
ára drengir voru að ræða saman. Af
einhverjum sökum barst talið að
sálmaskáldinu einstaka Hallgrími
Péturssyni. „Hallgrímur Péturs-
son?“ sagði þá einn. „Bíddu, er hann
ekki körfubol taþ.j álfari ?