Morgunblaðið - 08.08.1999, Page 1

176. TBL. 87. ÁRG.
SUNNUDAGUR 8. ÁGÚST 1999 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Skæruliðaátök í Kákasushéruðum Rússlands
Stepasjín skipar
hernum á vettvang*
Moskvu. Reuters, AFP.
SERGEI Stepasjín, forsætisráðherra Rúss-
lands, fyrirskipaði í gær að herinn kæmi á Mði
og spekt í Dagestan-héraði í Kákasusfjöllum, á
landamærum Rússlands og Tsjetsjníu, þar
sem skæruliðar múslíma umkringdu tvö þorp í
gærmorgun, að sögn rússneskra fréttastofa.
Anatoly Kvasjnín, yfirhershöfðingi land-
hersins, og Vjatsjeslav Ovtsjíníkov, yfirmaður
öryggissveita innanríkisráðuneytisins, fengu
skipanir um að grípa tafariaust til aðgerða „til
að koma skikk á ástandið á landamærum Da-
gestan og Tsjetsjníu“, eftir því sem háttsettur
embættismaður í Moskvu tjáði fréttamönnum.
Jtar-Tass-fréttastofan sagði hershöfðingjun-
um hafa verið gert að fást við vandann „af há-
marksskilvirkni".
Stepasjín, sem er á embættisferðalagi í
Volga-héraði austur af Moskvu, ræddi í gær í
síma við héraðsleiðtogann í Dagestan, Ma-
gomedali Magomedov, um ástandið á átaka-
svæðinu.
Rússneski herinn háði á árunum 1994-1996
með hléum stríð við uppreisnarmenn múslíma
í Tsjetsjníu, sem hann tapaði. Stepasjín lýsti
því yfir á föstudag að ekki myndi koma til
neins nýs stríðs í Kákasushéruðunum en sagði
að hvers konar tilraunum róttækra múslíma tii
að sölsa hluta þeirra undir sig yrði mætt af
fullu afli.
Sagðir viija sameiningu við Tsjetsjníu
Frá því sl. mánudag hefur spenna aukizt
mikið á landamærum Dagestan og Tsjetsjníu,
þegar 11 manns létu lífið í átökum sem stjórn-
völd gerðu skæruliða múslíma, sem vildu koma
á íslamskri stjórn og sameina hluta Dagestan
Tsjetsjníu, ábyrga fyrir.
Samkvæmt upplýsingum fréttastofa fór um
200-500 manna flokkur vopnaðra manna yfir
landamærin frá Tsjetsjníu inn í Dagestan
snemma í gærmorgun. í flokknum voru sagðir
vera bæði Tsjetsjenar og Dagestanar.
Stepasjín lék stórt hlutverk í hrakfaraherför
Rússa á hendur uppreisnarmönnum í Tjset-
sjníu, en á meðan á henni stóð fór hann fyrir
rússnesku leyniþjónustunni. Moskvustjórnin
hefur nú í raun ekkert vald yfir Tsjetsjníu þótt
opinberlega sé hún enn hluti Rússlands.
Morgunblaðið/RAX
Bær Eiríks rauða
endurreistur
FRAMKVÆMDIR við endurgerð bæjar
Eiríks rauða í Brattahlíð á Grænlandi
ganga vel. Smíði bæjarins og kirkju við
hann hófst á Islandi f byrjun ársins, með
aðferðum sem talið er líklegt að notaðar
hafi verið á tímum Eiríks rauða. Bærinn
var fluttur til Brattahlíðar í vor þar sem
14 manna vinnuhópur frá ístaki og Torf-
og grjóthleðslunni ehf. hafa unnið að bygg-
ingu hans í sumar. Engir málmnaglar eru
notaðir við smiðina og torf og grjót í
veggjum er grænlenzkt, þótt gott torf sé
þar vandfundið. Framkvæmdum lýkur að
mestu í haust og verður bærinn vígður við
hátíðlega athöfn í júlí á næsta ári.
---------------
Hert að andófs-
mönnum í Kína
Peking. Reuters.
KÍNVERSK stjórnvöld hafa hert á aðgerðum
gegn meintum stjórnarandstæðingum, nú þeg-
ar 50 ára afmæli „rauða Kína“ nálgast. I gær
greindu mannréttindasamtök frá því að til
stæði í vikunni að fella fangelsisdóma yfir fjór-
um baráttumönnum fyrir auknum lýðréttind-
um í Kína. í liðinni viku voru fjórir aðrir
dæmdir, einn þeirra í 13 ára fangelsi, en það er
þyngsti dómur sem kveðinn hefur verið upp
yfir kínverskum andófsmanni á árinu.
• •
Okuprófum
aflýst vegna
sólmyrkva
MIKIÐ sólmyrkvafár hefur gripið um sig í
Bretlandi og víðar þar sem skuggi tungls-
ins mun lenda á jörðinni á miðvikudaginn.
Almyrkvi verður á 111 km breiðu belti
sem nær frá miðju Atlantshafi og berst
með 2.450 km hraða yfir suðvesturodda
Englands, Frakkland, Suður-Þýzkaland,
Austurríki, Ungverjaland, Rúmeníu,
Búlgaríu og áfram austur yfir Svartahaf,
Tyrkland, Irak, íran, Pakistan og Indland
unz hann endar í Bengalflóa. Lengst mun
verða hægt að virða almyrkvann fyrir sér
í Rúmeníu, þar sem hann mun vara í
2 mínútur og 23 sekúndur.
Yfirvöld í Bretlandi hafa af völdum hins
væntanlega sólmyrkva aflýst þúsundum
ökuprófa, sem fara áttu fram um miðjan
dag á miðvikudag þar sem óttazt er að
þeir sem undirgangast prófin tapi athygl-
inni þegar myrkur skellur skyndilega á
um hábjartan daginn. Brezk yfirvöld hafa
líka áhyggjur af umferðaröngþveiti þegar
um ein og hálf milljón landsmanna reynir
að flykkjast til Cornwall, sem búizt er við
að gerist fram á miðvikudaginn, en í þeim
landshluta sést sólmyrkvinn bezt.
Dauðarefsingar
skuli víkja
BORÍS Jeltsín Rússlandsforseti hefur beð-
ið Dúmuna, rússneska þingið, formlega
um að nema lög er kveða á um dauðarefs-
ingar úr gildi í samræmi við ályktanir
Evrópuráðsins. Talið er þó ólíklegt að
þingmenn muni fallast á beiðni Jeltsins
fyrr en í fyrsta lagi eftir næstu þingkosn-
ingar í desember nk. Rússneskur almenn-
ingur er afar fylgjandi dauðarefsingum
og telur að þær séu nauðsynlegar til að
stemma stigu við sívaxandi glæpaöldu.
Rússnesk stjórnvöld hétu því að afnema
dauðarefsingar á innan við þremur árum
eftir að Rússar urðu aðilar að Evrópuráð-
inu árið 1996. Með setu í Evrópuráðinu er
aðildarríkjum þess meinað að framkvæma
dauðarefsingar á friðartímum.
Skjöl um dauða
Díönu prinsessu
BANDARÍSK stjómvöld eiga í fómm sin-
um skjöl er varða dauða Díönu prinsessu
en vilja ekki láta þau af hendi vegna ógn-
ar við þjóðaröryggi Bandaríkjanna, að því
er fram kemur í frétt breska dagblaðsins
Guardian. I fréttinni kemur fram að
Þjóðaröryggismálastofnun Bandaríkjanna
hafi ekki ætlað að sér að rannsaka dauða
Dionu en að upplýsingar uin tildrög dauða
hennar hafi borist stofnuninni við vepju-
bundna upplýsingaöflun.
HAFA LÆKNAR 10
DREGIST AFTUR ÚR?
listin hans Nóa
Smíðaði húsgögn fyrir
Davíð Stefánsson
FLJÓTANDI ÍS TRYGGIR
FERSKARI VÖRU