Morgunblaðið - 23.03.2000, Qupperneq 2

2 FIMMTUDAGUR 23. MARS 2000
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Kári Stefánsson hjá Bresk-íslenska verslunarráðinu
Tryggingafélög fái
ekki að nota erfðapróf
London. Morgunblaöiö
KARI Stefánsson er þeirrar skoðun-
ar að tryggingafélögum eigi ekki að
leyfast að nota erfðapróf til ákvörð-
unar um tryggingarhæfi einstakl-
inga. Þá fagnar hann yfirlýsingu
Clintons Bandaríkjaforseta og
Tonys Blairs, forsætisráðherra Bret-
lands, um að aðgangur að grunnupp-
lýsingum um gen manna skuli ekki
takmarkaður með einkaleyfum.
Kári Stefánsson, forstjóri ís-
lenskrar erfðagreiningar, flutti er-
indi á fundi Bresk-íslenska verslun-
arráðsins í London í gær. Hann tók
fram í upphafi máls síns að hann væri
í þagnarbindindi um málefni fyrir-
tækisins á meðan umsókn þess um
skráningu á verðbréfamarkaði vest-
anhafs væri til athugunar. Meðan á
henni stendur leyfa lög hónum ekki
að ræða málefni fyrirtækisins opin-
berlega.
Vill skörp skil á milli upp-
götvana og þekkingarnotkunar
I erindi sínu ræddi Kári almennt
um íslenzka menningu, ættfræði og
erfðafræði og lýsti m.a. hvernig nið-
urstöður um uppruna íslendinga,
sem kynntar voru fyrr í mánuðinum,
staðfesta frásögn fomsagnanna svo
ekki verður um villzt.
Að erindinu loknu svaraði Kári
m.a. spurningum um einkaleyfi í
erfðarannsóknum og notkun á upp-
lýsingum úr þeim og tók hann þá
fram að svörin væru hans persónu-
legu skoðanir en hann talaði ekki
sem talsmaður íslenskrar erfða-
greiningar. Hann sagðist ekki vera
fylgjandi einkaleyfum. Þó þyrftu
menn þeirra við til að vernda starfs-
árangur sinn og fjárfestingar en hitt
væri óraunhæft að menn gætu fengið
einkaleyfi á einhverjum genum sem
þeir hefðu ekkert í höndunum um.
Þess vegna kvaðst hann fagna yfir-
lýsingu þjóðarleiðtoganna tveggja.
Kári sagði að menn yrðu að hafa
skörp skil á milli uppgötvana og
þekkingarnotkunar.
Notkunin færi eftir pólitískum
ákvörðunum hverju sinni. Hann lýsti
sinni sýn þannig að erfðagreining
yrði fyrst og fremst notuð til þess að
finna ráð við sjúkdómum en ekki til
þess að tryggingafélög fengju að
nota hana í sína þágu eins og um-
ræða hefði spunnist um hér í Bret-
landi.
Morgunblaðið/Hjálmar Heimisson
Andrés Bragason, skipveiji á Akurey SF, er hér með stórlaxinn, 25
punda, skömmu eftir að laxinn kom úr djúpinu.
Fyrsti laxinn kominn á þurrt
FYRSTI laxinn er kominn á land,
heldur fyrr en oftast áður. Þótt
fýrstu laxveiðiárnar verði ekki opn-
aðar fyrr en 1. júní veiða grá-
sleppukarlar oftast fyrstu laxana
undir mánaðamót mars/apríl. Sá
fyrsti þetta árið veiddist hins vegar
sunnudaginn 19. mars.
Laxinn, sem var 25 punda hæng-
ur, veiddist í netaróðri Akureyjar
SF á Mýrarbugt.
Laxinn var 25 pund og 104 sentí-
metrar að lengd. Hann hefur verið
gefinn veitingahúsinu Ósnum á
Hornafirði þar sem ætlunin er að
stoppa hann upp.
Engum
fært nema
fuglinum
fljúgandi
LANDIÐ tekur ekki vel á móti far-
fuglunum sem fyrir nokkru fóru
að tfnast til landsins.
Þessi álftahópur hélt kyrru fyrir
í gær í snjókomu og skafrenningi
við Uxafótalæk í Mýrdal en fugl-
arnir eru sjálfsagt nýkomnir til
landsins frá íriandi þar sem flest-
ar íslensku áftirnar hafa vetur-
setu. Eflaust hefðu álftirnar eitt-
hvað frestað för sinni hingað til
Frónsins kalda ef þær hefðu inn-
byggðan veðurvara sem varaði
þær við vályndum veðrum. En
slfkum búnaði búa svanir vist ekki
yfir - ekki svo mannfólkinu sé
kunnug^ um.
Veðrið var svo slæmt að loka
varð Mýrdalssandi og engum fært
nema fuglinum fljúgandi.
Morgunblaðið/Jónas Erlendsson
75% eru andvíg
kvótakerfínu
NÆRRI 75% landsmanna eru
andvíg núverandi fyrirkomulagi á
stjórnun fiskveiða samkvæmt nið-
urstöðum könnunar Pricewater-
houseCoopers sem fram fór í febr-
úar. Hringt var í slembiúrtak
1.100 íslendinga á aldrinum 18-75
ára um land allt og var svarhlut-
fall um 64%.
Spurt var: ertu hlynnt(ur) eða
andvíg(ur) núverandi fyrirkomu-
lagi á stjórnun fiskveiða eða
kvótakerfinu svokallaða? Rúm-
lega 17% tóku ekki afstöðu eða
neituðu að svara spumingunni. Af
þeim sem tóku afstöðu eru 74,5%
mjög eða frekar andvíg kvótakerf-
inu og er andstaðan meiri meðal
kvenna eða 78% en 71% karla er
mjög eða frekar andvígt því. And-
staðan er svipuð í öllum aldurs-
hópum og sömuleiðis sé hópurinn
skoðaður út frá tekjum.
Alls eru 3,8% af hópnum mjög
hlynnt kvótakerfinu, 9,9% eru
hlynnt því, 25,8% eru frekar and-
víg kerfinu og 48,7% mjög andvíg
því.
Fundur um takmörkun og bann við þrávirkum lífrænum efnum
Erfíð og viðkvæm um-
fjöllun um peninga eftir
CKALEGA hefur gengið að fjalla fleiri. „Frá upphafi þessarar umræðu Vesturlöndum væri notkun og fram- í stað þess að stofna nýjan sjóð af
tæknilegar hliðar samnings sem hafa íslendingar lagt mikla áherslu á leiðsla þessara efna þegar bönnuð, en þessu tilefni hafa menn litið til þess
llir 9 nm QrS tQIrmQr*LrQ nrr Kanno qA q 1 Viqimccor-nr-iinrroy* noaAncif nm fnl/_ mnnnr KmiinQwíln'QrmQ Koaríi from oA v>nfn --C _ 1
ÞOKKALEGA hefur gengið að fjalla
um tæknilegar hliðar samnings sem
kveður á um að takmarka og banna
notkun þrávirkra lífrænna efna á
fundi Umhverfisstofnunar Samein-
uðu þjóðanna í Bonn. Fundurinn
stendur þessa viku en um þessar
mundir eru að hefjast umræður um
mál sem eru bæði erfið og viðkvæm,
þ.e.a.s. peningahliðina, að sögn
Magnúsar Jóhannessonar, ráðuneyt-
isstjóra í umhverfisráðuneytinu.
Magnús sagði að í samningnum
væru tiltekin tólf efni af því tagi sem
um ræðir, m.a. díoxín, PCB, DDT og
fleiri. „Frá upphafi þessarar umræðu
hafa Islendingar lagt mikla áherslu á
að alheimssamningar næðust um tak-
mörkun og bann við notkun þessara
efna enda berast þau langar leiðir og
eru lengi að brotna niður. Sum þeirra
hafa borist hingað til lands, í litlum
mæli enn sem komið er, en þeim mun
brýnna er að draga úr hættunni,"
sagði Magnús í samtali við Morgun-
blaðið.
Magnús sagði enn fremur að mál-
efnin sem nú yrði rætt um og væru
erfið sneru að þróunarríkjunum.
Þannig væri málið vaxið að víða á
Vesturlöndum væri notkun og fram-
leiðsla þessara efna þegar bönnuð, en
mörg þróunarríkjanna bæði fram-
leiddu og notuðu efnin og því yrði að
koma til bæði tæknileg og fjárhags-
leg aðstoð til þeirra ríkja til að skipta
yfir í þau efni sem komið hefðu í stað-
inn og væru skaðlítil, en þau væru
dýrari í framleiðslu. Samkomulag
yrði að nást um hvemig ætti að fjár-
magna slíka aðstoð.
„Þetta er hliðstætt því þegar samn-
ingur náðist um varnir gegn ósoneyð-
andi efnum. Þá var stofnaður sér-
stakur sjóður sem iðnríkin greiddu í.
í stað þess að stofna nýjan sjóð af
þessu tilefni hafa menn litið til þess
að nota sjóð sem þegar er íyrir hendi
og var stofnaður á Ríó-ráðstefnunni.
Hlutverk þess sjóðs er að fjármagna
margs konar verkefni sem lúta að
umhverfisvernd," bætti Magnús við.
Fundurinn sem nú stendur yfir í
Bonn er sá næstsíðasti, en að sögn
Magnúsar verður síðasti fundurinn í
desember og ef allt gengur að óskum
gæti undirritun samningsins verið á
dagskrá í maí á næsta ári. Fulltrúi ís-
lenskra stjómvalda á fundinum er
Halldór Þorgeirsson.
Sérblöð í dag

IS

»« u
I
Sérblað um viðskipti/atvinnulíf
J; *

Morgunblaðinu
í dag fylgir
tímaritið 24-7.
Útgefandi:
Alltafehf.
Ábyrgðar-
maður
Snorri Jónsson
Morgun-
blaðinu í
dagfylgir
tímarit
íþrótta- og
Olympiu-
sambands
íslands,
„íþrótta-
blaðið"
Guðjón og lærisveinar hjá Stoke
eru komnir á Wembley/Bl
Ragnar Óskarsson kominn
heim frá Spáni/B3