Morgunblaðið - 23.03.2000, Qupperneq 68

Gg FIMMTUDAGUR 23. MARS 2000
FOLKI FRETTUM
MORGUNBLAÐIÐ
5. maí 1998 hljóp Per Hutter með Gúlpið á bakinu um London.
Gallerí Gúlp! hættir í dag
Litskrúðugt
ferðagallerí
GÚLP! átti sér margar merkar
fyrirmyndir innan myndlistar-
sögunnar en þegar Særún Stef-
ánsdóttir og Hlín Gylfadóttir
stofnuðu Gallerí Gúlp! í febrúar
1995 varjþað hið eina sinnar teg-
undar á Islandi. Sú tala breyttist
þó fljótt með tilkomu Gúlpsins
og brátt bættust mörg litskrúð-
ug ferða- og tækifærisgallerí í
. íslensku myndlistarflóruna.
Gúlp! skartar þó, eftir 5 ára
streitulausa starfsemi, titlinum
elsta starfandi ferðagallerí á ís-
landi.
Gallerí Gúlp! var ferðagallerí
án húsnæðis. Það átti formlega
heima ■ pappakassa sem lista-
menn sýndu verk sín í. Ekki var
þó um að ræða neinn scrstakan
kassa því listamenn Gúlpsins
hverju sinni völdu sér kassa eft-
ir hentisemi ef þeir vildu nota
kassa yfirhöfuð. Gallerí Gúlp!
var því afar frjálslegt gallerí
sem setti engar reglur varðandi
sýningarhald Iistamanna sinna.
Galleríið tók ekki þátt í að skil-
greina hvað er list og hvað ekki
t og var því öllum frjálst að sýna í
Gúlp! sér að kostnaðarlausu. Ný
Gúlp-sýning var opnuð í hverri
viku og stóðu þær iðulega í
u.þ.b. einn dag. Þeir listamenn
sem sýndu í Gúlpinu skipulögðu
sýningar sínar algjörlega sjálfir,
völdu þeim stað og tíma og það
form og yfirbragð sem þeim
þótti henta. Það eina sem var
skipulagt af galleríinu var dag-
setningin. Þrátt fyrir mikinn
fjölbreytileika lék aldrei nokkur
vafi á því að um Gúlp-sýningar
væri að ræða því allar voru þær
unnar af listamönnunum í sam-
vinnu við galleríið og voru
haldnar undir formerkjum
- Gúlps!
Særún og Hlín héldu starf-
scminni gangandi með mikilli
fyrirhyggju hvor í sínu heims-
horninu. Þær gerðu sér grein
fyrir því frá upphafi að gesta-
bækur Gúlpsins yrðu það sem
eftir stæði af þessum fjölmörgu
pappakassasýningum og lögðu
sig í líma við að safna heimildum
í bækurnar. Gestabækurnar
hafa fylgt gallerfinu frá upphafi
og hafa þær að geyma upplýs-
ingar og myndir frá velflestum
sýningum ferðakassans. Það
> leikur enginn vafi á því að
gestabækur Gúlpsins eru nú
þegar orðnar mikilvægar heim-
ildir í menningarsögu íslands,
því þær geyma upplýsingar um
oft óvanalegustu og í mörgum
tilvikum fyrstu sýningar á ferli
margra þjóðkunnra íslenskra
myndlistarmanna. Galleríið
spratt af mikilli þörf fyrir sýn-
ingarrými sem ungir listamenn
og listnemar hefðu greiðan að-
gang að. Gúlp! var alltaf andvígt
þeirri stefnu að listamenn
þyrftu að leigja sal fyrir sýning-
arhald sitt og var ferðagalleríið
stofnað til að sporna við henni.
A ferðum sinum með gallerfið
rakst Gúlp-listamaðurinn oftar
en ekki á fólk sem ekki vandi
komur sínar í önnur gallerí og
út frá þessu sköpuðust sífellt ný-
ir fletir á listinni sem voru gagn-
legir bæði fyrir listamanninn og
áhorfandann. Gúlp-sýningar
voru líka algjörlega unnar á for-
sendum listamannanna sjálfra
og þannig breytti Gúlpið um
karakter í hverri viku.
Nú er svo komið að yfir 300
listamenn hafa sýnt í galleríinu
á þessum 260 Gúlp-vikum sem
liðið hafa síðan gallerfið var
stofnað. Sýningarnar hafa verið
mjög fjölbreyttar eins og gefur
að skilja og engin verið annarri
lík. Gúlpið, sem byrjaði sem
heimagangur á kaffihúsum og
börum í Reykjavík, hefur nú
ferðast á milli velflestra Evr-
ópulanda ásamt viðkomu í fjöl-
mörgum fylkjum Bandaríkj-
anna, Suður-Ameríku, Afríku,
Ástralíu og Nýja Sjálandi. Sýn-
ingar hafa farið fram í þjóð-
vegasjoppum á Islandi, á Net-
inu, á götuhorni í Los Angeles, í
aldamótapartíi í Hamborg, í
30.000 feta hæð á miðju Atlants-
hafi milli London og New York,
í neðanjarðarlest í Glasgow, á
baki úlfalda í Afríku, á hrað-
braut í Ástralíu, undir sjávar-
máli í Hvalfirðinum, í sjúkra-
rúmi á Spáni, við jólatréð á
Austurvelli og á um 260 öðrum
stöðum í hciminum.
Nú þegar 5 ár eru liðin frá
stofnun gallerisins er ekki
seinna vænna en að hætta starf-
seminni. Gúlp! hefur unnið ötul-
lega að því að breiða út hug-
myndir um frjálsa og óháða
myndlist fyrir alla. Segja má að
gallerfið hafi lifað mjög langa
ævi þegar talið er í Gúlp-árum,
sem hljóta að vera þrisvar sinn-
um lengri en ár venjulegs gall-
erís ef miðað er við sýningar-
fjölda. Gallerí Gúlp! hefur því
starfað í 15 Gúlp-ár og verður
því að teljast með elstu galler-
íum landsins.
Hlín og Særún tilkynna því
hér með stoitar að frá deginum í
dag hættir Gallerí Gúlp! störfum
og þær þakka kærlega fyrir frá-
bærar viðtökur.
Lifi Gúlp! Húrra, húrra,
húrra!
Sænsk-geimveru-
legar stálhjúkkur
STÁLHJÚKKURNAR Helga Þórsdóttir og María Pét-
ursdóttir sýna á samsýningu í sýningarsalnum Glassbox í
Oberkampf hverfinu í París sem var opnuð um seinustu
helgi.
Þar sýna þær myndbandið „Candle Ear“sem gert er í
samvinnu við Bjargeyju Ólafsdóttur sem einnig sýnir þar
stuttmyndina sýna Fólstíð.
Af hverju fólk er veikt
Helga kom fyrst til Parísar árið 1990 og dvaldi þar í þijú
ár við nám áður en hún fór aftur heim og kláraði Mynd-
lista- og handíðaskólann. I vor klárar hún svo framhalds-
nám í listaskólanum Beaux Arts de Cergy.
„Yfirskrift sýningarinnar í Glassbox er Mars með tilvís-
un í plánetuna Mars, mánuðinn mars, súkkulaðið Mars og
tenginguna þar á milli í „hypermars" sem er risamarkað-
ur,“ segir Helga í símaviðtali við Morgunblaðið.
„Allt sem er þama er skrítið eða geimverulegt eða ein-
hvem veginn á skjön við flest annað.“
Þær María hafa verið að performera Stálhjúkkm'nar
síðan 1996, og fannst það eðlilegt framhald að setja þær á
myndband.
„Verkið er í rauninni myndbandsinnsetning á þremur
skermum, og fjallar um heym eða hlustun eins og nafnið
ber með sér. Gjörningurinn er á miðskerminum og til hlið-
ar eru brjóstmyndir af mér og Maríu þar sem við tölum við
áhorfendur, þvi við byggjum gjömingana okkar upp á
gagnvirkni við áhorfendur. Við ætlumst til að áhorfandinn
samsami sig þessum sjúklingi sem sést í myndbandinu
okkar ogvið segjum fólki af hverju það er veikt.“
- Hvernig hafa viðbrögðin verið?
„Eg er að byija að fá viðbrögð en það er svo ofboðslega
margt fólk á þessum opnunum og það er mjög erfitt að
segja. Fyrir Frökkum er verkið svolítið framandi, líka fag-
urfræðilega séð, kannski svolítið skandinaviskt, enda
leggjum við mikið upp úr því að vera sænsk-geimveruleg-
ar.
Fólk vill sjá eitthvað nýtt
„Reyndar er útgáfan sem við sýnum í Glassbox gerð
fyrir einn skerm af því að þetta er samsýning, en í maí tök-
um við þátt í sýningu í Gallerie Shinichiro Arakawa, þar
sem við setjum upp alla innsetninguna með þremur
skjám.“
- Hvernig gallerí er Glassbox?
Lj'ósmynd/Bjargey Ólafsdóttir
Helga Þórsdóttir sinnir sjúklingi sínum.
„Glassbox er staður opnaður af listamönnum því gallerí-
kerfið héma er orðið svolítið þreytt og stjórnsamt. Hann
er svipaður því sem Nýlistasafnið var í byrjun; opnaður af
hópi fólks sem vildi sjá einhverja nýja hluti.
Þetta eru tveir sýningai-stjórar og fjórir listamenn, allt
fólk um þrítugt, sem byrjuðu á þessu saman því þau vildu
sjá eitthvað nýtt gerast, og síðan hefur verið að bætast í
hópinn. Af því að þau eru mörg og eru klár hefur þeim tek-
ist að láta taka mark á sér, það koma mjög margir á opn-
anir hjá þeim og Glassbox er mjög þekkt.“
- En hvemig er stemmningin hjá ungu listafólki íParís?
„Mér finnst París og ungt listafólk vera að taka við sér
um þessar mundir og meira vera í gangi undanfarið.
Frakkamir em að taka við sér eins og Islendingar hafa
alltaf gert af því að það em engir styrkir á Islandi, og þeir
em byrjaður að sjá um þetta meira sjálfir, en bara list-
fræðingarnir. Þeir bíða eftir því að ríkið geri eitthvað. Það
er fullt af listamönnum sem heimta að láta taka mark á sér
á öðmm forsendum en listfræðilegum, og það skapar
kröftugt andrúmsloft," segii’ Helga Þórsdóttir stálhjúkka
að lokum.
hljóðverk?
Á FÖSTUDAGINN kl. 21 í Tökuhús-
inu á homi Lindargötu og Frakka-
stígs munu myndlistarmennimir
Bibbi, Darri Lorenzen og Ozy halda
kynningu á listforminu sem kallað hef-
ur verið „Turntable Art“ í útlöndum.
„Við notum plötuspilara sem skap-
andi verkfæri í stað þess að spila ein-
ungis lög eins og vanalega er gert, og
nálgumst þannig plötuspilarann sem
sérstakan listmiðil," segir Bibbi og út-
skýrir að útkoman sé á mörkum tón-
listar og hljóðverks, það verði hver og
einn að gera upp við sig, en mest af
þessu sé ekki dansvænt. Utkoman
gæti því frekar flokkast undir til-
raunakennda raftónlist því stundum
nota þeir einnig hljóðbrenglunartæki
og hljóðsmala við að fremja verkin,
eins og raftónlistarmanna er siður.
Darri, Bibbi og Ozy hafa allir verið
að þreifa sig úfram í þessu listformi
um nokkum tíma, en dagskráin verð-
ur um þrír tímar. Sérstakur heiðurs-
gestur kvöldsins verður Ingólfur
Amarson myndlistarmaður en hann
mun leggja fyrir þá félaga leiðbein-
ingar að plötuspilaraverki til að leysa
þetta kvöld.
Þetta verk heitir Barátta heimanna og er eftir Jiri Geller - fót-
boltaspil með tæknibrellum. Leikmenn stjórna ekki einir heldur
fylgist tölva með gangi Ieiksins. Þegar annað hvort liðið skorar
blikka Ijósin, áhorfendur fagna og dýrleg tónlist stígur til himins!
Trú á tækni
í nýju ljósi
Á LAUGARDAGINN verður
opnuð í Norræna húsinu
sýningin Terror 2000
sem finnski lista-
mannahópurinn ROR
Productions (Revolu-
tions on Request)
stendur að. Sýning-
unni var hleypt af
stokkunum í janúar sem
hluta af dagskrá Hels-
inki - menningarborgar
Evrópu 2000, og verður nú
einnig hluti af dagskrá Reykja-
víkur - menningarborgar 2000.
I hópnum eru tólf ungir
listamenn og sýna þeir mjög
fjölbreytt verk; málverk, ljós-
myndir, vídeóverk, skúlptúra
og skrautmuni, og verður tón-
verkið Op.l Bastards flutt og
sýnt á myndbandi á meðan
á sýningunni stendur.
Hugmyndin að baki sýn-
ingunni Terror 2000 er
gagnrýni á upplýs-
ingatæknina og
notkun hennar. Fjall-
að er kaldhæðnislega um ríkj-
andi trú á tækni og þróun og
önnur nútímafyrirbrigði. Segir
í fréttatilkynningu að verkin
þröngvi engum sannleika upp á
áhorfendur heldur gefi þeim
frekar tækifæri til að sjá hlut-
ina í nýju Ijósi.
Sýningin er opin alla daga,
nema mánudaga, frá kl. 12-17.