Morgunblaðið - 13.05.2000, Blaðsíða 34

34 LAUGARDAGUR 13. MAÍ 2000
ERLENT
MORGUNBLAÐIÐ
Kjörstöð-
um lokað?
AÐ LEGGJA niður kjörstaði
kann að reynast eina lausnin á
lélegri kjörsókn til sveitar-
stjómakosninga í Bretlandi
skv. nýlegri skýrslu Sambands
sveitarfélaga í landinu. Kjör-
sókn til sveitarstjómakosninga
í síðustu viku var léleg líkt og
undanfarin ár, mældist undir
30% og virtust flestar tilraunir
til að bæta kosningaþátttöku
skila litlum árangri. Skýrsla
Sambands sveitarfélaga bendir
hins vegar til þess að mest
kosningaþátttaka hafi mælst í
þeim kjördæmum þar sem
kjósendur urðu að skila at-
kvæðum sínum með pósti, en
þar mældist kjörsókn allt að
62%. Ekki er því talið ólíklegt
að breska innanríkisráðuneytið
kynni sér frekar þennan mögu-
leika og svo kann að fara að
kjörstöðum verði lokað fyrir
fullt og ailt.
Herinn
í rétti
HÆSTIRÉTTUR Pakistans
úrskurðaði í gær að valdataka
hersins á síðasta ári teldist lög-
mæt. 12. október steypti her-
inn þáverandi forsætisráð-
herra, Nawaz Sharif, af stóli
fyrir meint hryðjuverk og
mannrán. Hæstiréttur stað-
festi að Pervez Musharraf,
hershöfðingi og nú æðsti valda-
maður í Pakistan, hefði verið í
fullum rétti til að steypa Sharif
þar sem undir stjóm hans hefði
stefnt í ringulreið í landinu.
Herinn hefur nú þrjú ár tii að
koma á lýðræðislegri stjórn-
skipun á ný.
Bíræfnir
þjófar
BÍTLARNIR sungu á sínum
tíma lagið Strawberry Fields
Forever um barnaheimili nokk-
urt í Liverpool. Tveir bíræfnir
breskir þjófar stálu í gær
járnhliðum barnaheimilisins
Strawberry Fields. Þjófnaður-
inn átti sér stað um hábjartan
dag í augsýn barnanna, sem
létu starfsfólk vita, en of seint.
Járnhlið Strawberry Fields
vom meðal þeirra staða sem
þátttakendur í sérstökum
Bítlaferðum um heimaborg
hljómsveitarinnar heimsækja
gjaman og hafa þúsundir
ferðamanna látið ljósmynda sig
við hliðin.
Dómur yfír
Boesak
staðfestur
HÆSTIRÉTTUR Suður-Afr-
íku staðfesti í gær dóm yfir All-
an Boesak, presti og baráttu-
manni gegn aðskilnaði hvítra
og svartra í landinu. Rétturinn
stytti hins vegar afplánunar-
tíma Boesak úr sex ámm í
þrjú, en hann var fundinn sek-
ur um þjófnað og svik. Boesak,
sem var áður framkvæmda-
stjóri Heimskirkjuráðsins, dró
sér 183.500 dollara, eða um 14
milljónir króna, af erlendum
fjárgjöfum sem sendar vom
hjálparstofnun sem hann rak í
Höfðaborg fyrir fómarlömb
aðskilnaðarstefnunnar. Rík-
mannlegt líferni Boesak var
meðal þeirra sannana sem sak-
sóknari taldi benda til sektar
hans, en Boesak hefur alla tíð
haldið fram sakleysi sínu.
Söngvakeppni evrópskra sjónvarpsstöðva f Stokkhólmi
s
Israelar
hóta að
hætta við
Jerúsalem. AFP.
ÞEIR Ro’i Arard, eða Chicky, og
Guy Assif, úr söngsveitinni Ping
Pong, sem tekur þátt í Eurovision-
söngvakeppninni fyrir hönd ísra-
els, sjást hér stilla sér upp með fána
Israels og Sýrlands. Ekki er víst að
Ping Pong fái að taka þátt í söngva-
keppninni vegna ágreinings þeirra
og ísraelska ríkissjónvarpsins eftir
að sveitin veifaði bæði fsraelska og
sýrlenska fánanuin á æfingu fyrir
söngvakeppnina á miðvikudag.
Yfirmaður ísraelsku sendinefnd-
arinnar segir Ping Pong óheimilt
að nota sýrlenska fánann, en söng-
hópurinn heldur fast við sitt, þrátt
fyrir að ísraelsk yfírvöld hóti að
draga þátttöku sína til baka. „Við
komum til Stokkhólms til að færa
gleði, frið og ást og ef þeir hindra
okkur í að veifa israelska og sýr-
lenska fánanum við flutning lagsins
þá er enginn tilgangur með flutn-
ingnum," sagði Assif. ísraelsk yfir-
völd hafa áhyggjur af því hvaða
áhrif það kunni að hafa sjái hundr-
uð milljónir áhorfenda báða fánana
í Eurovision-keppninni í kvöld.
Reuters
Bresk skýrsla um geislun frá farsímum
Ráðlegt að banna
börnum óþarfa
farsímanotkun
London. The Daily Telegraph.
NEFND á vegum breskra stjórn-
valda skilaði frá sér viðamikilli
skýrslu í fyrradag og þar er varað
við því, að börn noti farsíma að
óþörfu. Er viðvömnin fyrst og
fremst sett fram í öryggisskyni því
að engar beinar sannanir eru fyrir
skaðsemi símanna, aðeins óljósar
vísbendingar. Þá leggur nefndin
einnig til, að farsímar verði ekki
notaðir í bílum hvort sem þeir era
handfrjálsir eður ei.
Rannsóknin, sem snerist um
hugsanlega skaðsemi geislunar frá
farsímum og háspennumöstmm, er
sú umfangsmesta, sem um getur,
og kostaði hundruð millj. ísl. kr.
Var formaður nefndarinnar Sir
William Stewart prófessor og fyrr-
verandi ráðgjafi breska stjórnvalda
í vísindalegum efnum.
Yvette Cooper, heilbrigðisráð-
herra Bretlands, fagnaði skýrslu
nefndarinnar en hún lagði auk þess
til, að hugað yrði betur en áður að
staðarvali fyrir háspennumöstur;
að vörulýsing með farsímum yrði
bætt; nýjar reglur settar um geisl-
un og bannað að höfða til barna í
farsímaauglýsingum.
Allur er varinn góður
Stewart sagði, að niðurstaðan
væri sú, að engar sannanir væru
fyrir skaðsemi símanna fyrir fólk
almennt. Samt sem áður bentu
sumar rannsóknir til, að um einhver
áhrif gæti verið að ræða. Til dæmis
virtist geislunin auka viðbragðsflýti
í mannsheilanum og auka hættu á
æxlismyndun og rannsóknir á rott-
um hefðu sýnt aukin streitumerki.
Sagði hann, að væri einhver hætta á
óhollum áhrifum, þá væri hún meiri
hjá börnum en fullorðnu fólki.
Taugakerfi barna og heili væm að
þroskast, orkunotkun vefjanna í
höfði væri meiri en hjá fullorðnum
og því fyrr, sem farið væri að nota
símana, því lengur yrði fólk fyrir
geislun frá þeim. Lawrence Challis
prófessor og varaformaður nefnd-
arinnar líkti farsímanotkun í bílum
við ölvunarakstur. Sagði hann, að
rannsóknin hefði ljóslega sýnt, að
eftirtekt ökumannsins minnkaði
þegar hann væri að tala í símann og
að sama skapi hefði slysahættan
aukist.
Ekki nógu afdráttarlaus
Talsmaður Samtaka breskra raf-
eindafyrirtækja fagnaði skýrslunni,
sem hann sagði vera yfirgripsmikla
og raunsæja en talsmaður stofnun-
ar, sem vinnur að fjölskyldumálum,
harmaði, að hún skyldi ekki vera af-
dráttarlausari.
Eins og fyrr segir benda sumar
rannsóknir til, að fólk verði fyrir
einhverjum en vægum áhrifum frá
símum en það á raunar einnig við
um háspennulínur, sjónvarp og
tölvuskjái. Örbylgjur geta hraðað
ferð sameinda í hlutum og hitað þá
upp en geislunin frá farsímum er
svo lítil, að hún á ekki að hafa nein
áhrif. Orkuflutningur frá þeim inn í
höfuðið er aðeins á bilinu 0,25 til
0,50 wött og höfuðhitinn hækkar
aðeins um brot úr gráðu.
Höfuðverkur vegna
rangra stellinga?
Manneskja í hvíld framleiðir um
60 wött og þar af fara 20 til höfuðs-
ins. Hitaaukningin vegna farsím-
anna er miklu minni en sú, sem
verður þegar fólk skokkar eða situr
bara kyrrt í sólinni. Stundum kvart-
ar fólk um höfuðverk og hita í höfði
og kennir það farsímanum en jafn
líklegt þykir, að þetta stafi af röng-
um stellingum og hitanum frá raf-
hlöðunni. Við rannsóknir dr. David
de Pomerai við Nottinghamháskóla
kom þó í ljós, að geislun frá farsím-
um jók vöxt þráðorma en gerði þá
um leið viðbragðsseina og geislunin
getur breytt boðum í rottuheila.