Morgunblaðið - 09.08.2000, Blaðsíða 51

MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
MIÐVIKUDAGUR 9. ÁGÚST 2000 51
hefur einnig þurft að bijóta sínar eig-
in reglur um aldur starfsmanna
...síðasta árið hafa verið ráðnir
starfsmenn, allt niður í 17 ára gaml-
ir.“ Hér er því verið að ráða til starfa
einstaklinga, sem samkvæmt lögum
(160/1998) flokkast sem böm og gilda
um þá lög um barnavemd (58/1992).
Ekki er ég lögfróður maður, en tel þó
rétt að kannað verði hvort upp geti
komið aðstæður í starfi þessara ein-
staklinga sem brjóta gegn lagabók-
staf barnaverndar. Það er sem sagt
álitamál hvort ráðningar af þessu
tagi séu ekki bara siðlausar, heldur
líka ólöglegar.
Á flestum sambýlum fer fram
vinna sem krefst skilnings á hárfín-
um vinnubrögðum meðferðaráætlana
sem fylgja þarf af vandvirkni ef til-
skilinn árangur á að nást. Andlegt og
líkamlegt álag getur orðið mikið og
því þarf starfsfólk að hafa þroska til
að takast á við erfiðar tilfinningar
sem upp koma. Vinnan grandvallast
á virðingu fyrir þiggjendum þjónust-
unnar í öllum aðstæðum daglegs lífs
og krefst þess að trúnaður ríki milli
allra aðila. Hvernig getum við rétt-
lætt það að leggja líf annarra í hend-
ur þeirra sem hvorki hafa aldur né
reynslu tii að taka ákvarðanir varð-
andi eigið líf?
Má kannski líta á þessi atriði sem
ég hef nú talið upp, sem raunsanna
yfirlýsingu félagsmálaráðherra, hvað
sem hann svo kann að láta til sín
heyra í fjölmiðlum? Verkin tala nefni-
lega líka og reynast öllu marktækari
en fjölmiðlagjálfrið.
Með hliðsjón af þeim raunvera-
leika sem við blasir, vona ég svo
sannarlega að ráðherra fari með
rangt mál þegar hann lýsir því yfir að
málaflokkur fatlaðra hafi algeran for-
gang. En ef það er rétt, hvemig sinn-
ir þá stjórnsýslan öðram mikilvæg-
um málum sem aftar kunna að vera í
forgangsröðinni!
Höfundur er þroskaþjálfl.
Mjúk og góð
í margunsárið
... og fram á kvöld - beint úr bakaríinu okkar!
(fsso)
Olíufélagiðhf
NESTI Gagnvegi, Stórahjalla og Ártúnshöf&a
ICELANDAIR HÖTELS
Upplýsingar og bókanir í síma 50 50 910
biðlistum, ekki í mánuðum eða árum
heldur áratugum! Ég endurtek; er
ekki augljóst að þessi málaflokkur
hefur algeran forgang í stjómsýsl-
unni?
Telur félagsmálaráðherra virki-
lega að áfallið sem því fylgir að eign-
ast fatlað bam sé ekki nægjanlegt?
Er ástæða til að auka á erfiðleikana
með því að kyrrsetja fólk á biðlistum
sem ekki sést framúr á næstu árum,
jafnvel áratugum?
Sjálfur hef ég ekki reynslu af að
eignast fatlað barn og get því einung-
is skilið brot af þeim sársauka sem
því hlýtur að fylgja. Eitt sinn heyrði
ég foreldri lýsa þessu á þann hátt, að
maður næði aldrei að sætta sig við
fötlun bamsins, maður yrði bara læra
að lifa með henni.
Hvemig væri nú að háttvirtur fé-
lagsmálaráðherra léti af yfirlýsing-
um í fjölmiðlum, en hrinti því í fram-
kvæmd sem lög segja til um?
Hvemig væri að ríkisstjóm þessa
lands færi að sýna þegnum sínum þá
virðingu að fylgja þeim lögum sem
hún sjálf setur? Þessir einstaklingar
eiga ótvíræðan rétt á þaki yfir höfuð-
ið, þjónustu og fagmenntuðu fólki sér
til aðstoðar.
Fyrir skömmu (15.07. 2000) birtist
frétt í Morgunblaðinu, sem skýrði
lesendum frá þeirri óhæfu, að
þroskaþjálfa vantar á fjölmörgum
sambýlum. Á stöku stað hefur þurft
að mæta neyðinni með því að leita til
aðstandenda. Er virkilega hægt að
gera slíka kröfu til þeirra? Ekki nóg
með það, heldur hafa menn nú leyft
sér að kasta fyrir róða sjálfsögðum
og eðlilegum skilyrðum um lág-
marksaldur þeirra sem starfa á heim-
ilum fatlaðra.
í frétt Mbl. segir m.a.: „Skrifstofan
Fullkomið
kerfi með
helldarlausn
fyri[
lagerrymið
UMBOÐS- OG HEILDVERSLUN
AUÐBREKKU 1 200 KÓPAVOGI
SlMI: 544 5330 FAX: 544 5335
I www.straumur.is I

iföAVV- Gæðavarci
Gjafavara — matar- og kaffislell.
Allir verðflokkar. .
Hcimsfrægir hönnuðir
m.a. Gianni Versace.
c^/t/x VERSLUNIN
Laugavegi 52, s. 562 4244.
ÉG ER einn af hinum
fjölmörgu sem skil ekki
yfirlýsingar félagsmála-
ráðherra varðandi mála-
flokk fatlaðra. Ég hef nú
nýverið lokið háskóla-
prófi á sviði þroskaþjálf-
unar og hef því reynt að
tileinka mér þekkingu á
málefnum þessa hóps.
Óneitanlega hefur mér
sýnst mikið á vanta að
umönnun fatlaðra væri
sinnt sem skyldi. Mikill
skortur er á hæfum
starfskröftum, enda
fagfólki borgað í upp-
hæðum sem teljast
móðgun við hugtakið
vasapeningar og þjónusta að flestu
leyti í lamasessi.
Lítum sem snöggvast á launamál
fagfólks. Ég gerði það að gamni mínu
að athuga hvers virði háskólagráða
mín væri í augum atvinnurekenda
sem ekki starfa innan málaflokks
fatlaðra, eða á sviði menntunar og
umönnunar. í ljós kom að ungur
maður með háskólamenntun, sem
hann vill nýta, kemst varla neðar í
launum en kr. 160.000 á mánuði (rit-
arastarf hjá tölvufyrirtæki). Önnm-
störf borguðu betur. Ég legg áherslu
á að þetta voru störf sem koma
menntun minni ekkert við; greitt er
fyrir gráðuna, burtséð frá inntaki
námsins.
En hvað skyldi ég fá fyrir störf
sem koma menntun minni og starfs-
reynslu beint við? Jú, grannlaun mín
sem þroskaþjálfi ná 100.000 kr. á
mánuði og ráði ég mig sem yfirmann
á sambýli kemst ég í um 120.000 kr.
Sem yfirmaður á sambýli ber ég m.a.
ábyrgð á daglegu lífi 4-6 heimilis-
manna, sé um ráðningar og hand-
leiðslu 10-20 starfsmanna og sinni
faglegri ráðgjöf til handa starfs-
mönnum, aðstandendum og öðram
sem að málaflokknum koma.
í stuttu máli sagt; ætli ég að ráða
mig í þau störf sem ég hef menntað
mig til að vinna, verð ég að sætta mig
við launalækkun á bilinu 40-60.000
kr. á mánuði, að lágmarid. Þetta
ástand hefur leitt til þess, að í dag
telst tíl tíðinda ef
þroskaþjálfar era
fleiri en 1-2 á hveiju
sambýli. Margir yfir-
menn hafa haft heppn-
ina með sér og náð að
ráða ófaglært starfs-
fólk til að mæta þörf-
inni. Þar er yfirleitt
um gott fólk að ræða,
en flestir staldra stutt
við, enda niðurlægðir
með launum sínum.
Aðrar stofnanir og
heimili hafa þurft að
miða ráðningarkröfur
Baldur sínar við að umsækj-
Rafnsson endur hafi greinanleg-
an hjartslátt og séu af
tegundinni homo sapiens.
:gUi
I eldlínunni starfa síðan yfirmenn
svæðisskrifstofa sem neyðast til að
Fatlaðir
Til eru fjölskyldur
sem telja dvölina á
biðlistum ekki í mán-
uðum eða árum, segir
Baldur Rafnsson,
heldur áratugum!
velja og hafna. Þær smánarapphæðir
sem þeir hafa úr að moða, valda því
að skammirnar dynja á þeim úr öllum
áttum, en ráðherra fríar sig með yfir-
lýsingum sem ekki standast nánari
skoðun.
Félagsmálaráðherra heldur því
fram að málaflokkur fatlaðra hafi al-
geran forgang hjá ráðuneytinu. En á
sama tíma og yfirlýsingar ráðherra
hljóma svo faguriega í fjölmiðlum,
festast fjölskyldur fatlaðra á lang-
tímabiðlistum, í veikri von um þjón-
ustu sem lögum samkvæmt á að veita
þeim. Þessir biðlistar ættu, ef allt
væri með felldu, að minnka og endur-
nýja sig á nokkurra mánaða fresti.
En er því svo háttað? Ó nei, ó nei! Til
era fjölskyldur sem telja dvölina á
Fólk í fyrirrúmi?
r-