Morgunblaðið - 21.10.2000, Blaðsíða 8

8 LAUGARDAGUR 21. OKTÓBER 2000
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Viðskiptaráðherra við utandagskrárumraeðu um samruna Búnaðarbanka og Landsbanka
Sameining leiðir til
aukins hagnaðar og
hærra verðgildis
TtST-'lU/'JC?
Skítt með ástina, við þurfum að hugsa um peningana, dóttir góð.
Tvær orðabækur
i einm
í fyrsta sinn á íslandi er komin út
ensk-íslensk/íslensk-ensk veltioröabók.
Bókin er tvískipt í kilju og er henni velt við til a& skoða
hvorn hluta fyrir sig þannig aS hún er afar handhæg
í notkun. Hún er einnig með hraSvirku uppflettikerfi
og inniheldur 72.000 uppflettiorS þannig a& au&velt
er aS finna það sem leitað er aS.
Kynningarverð: 5800 kr.
Kindakjöts-
salajókst
um 5,5%
SALA á kindakjöti hefur aukist mik-
ið í sumar. Salan í ágúst er 18,2%
meiri en i sama mánuði í fyrra. Sala
frá ágúst í sumar til ágúst í fyrra er
5,5% meiri en síðustu 12 mánuði þar
á undan. Samtals hefur sala á kjöti
aukist um 4,1% á þessu tímabili.
A síðustu árum hefur markað-
shlutdeild svínakjöts og alifuglakjöts
aukist á kostnað kindakjötsins.
Nautakjötssala hefur að mestu stað-
ið í stað. Frá ágúst í sumar til ágúst í
fyrra jókst hins vegar kindakjötssala
meira en annarra kjöttegunda. Sala
á kindakjöti jókst um 5,5%, svína-
kjöti um 3,9%, alifuglakjöti um 1,3%,
nautakjöti um 0,1% og á hrossakjöti
um 33,2%, en miklar sveiflur eru að
jafnaði í sölu þess.
Þrátt fyrir meiri sölu á kindakjöti
er framleiðslan enn mun meiri en
salan. Framleiðslan er um 8.660 tonn
á ári, en salan um 7.200 tonn.
Sala á mjólk á þessu 12 mánaða
tímabili jókst um 2,5% reiknað á
próteingrunni, en á sama tíma dróst
framleiðsla á mjólk saman um 4,3%.
Framleiðsla á mjólk á síðasta ári var
talsvert umfram neyslu en svo er að
sjá að jafnvægi hafi náðst á þessu
sviði á ný því mjólkumeysla er held-
ur meiri en salan. Þess ber þó að
geta að sala á feitum mjólkurvörum
er mun minni en próteinríkum
mjólkurvömm og hefur munurinn
verið að aukast.
------•-+-*-----
ORÐABÓKAÚTGÁFAN
IHórííHnHHSíiib iUCLÝSIhStSEIIO ^mbl.is
Sími: 569 1111 Brélsiffli: 569 1110 Netfang: augl@nibl.is ALLT/\f= £ITTH\SA£3 /VÝ77
840 e-töflur
í um 80
smokkum
MAÐURINN sem handtekinn var á
sunnudag með e-töflur innvortis hef-
ur nú skilað af sér öllu efninu. Við
röntgenmyndatöku á sunnudag kom
í ljós að hann var með talsvart magn
af smokkum í meltingarvegi. Alls
reyndist maðurinn vera með um 840
e-töflur í um 80 smokkum. Söluverð-
mæti fíkniefnanna er samkv. könnun
SÁÁ um 2,5 milljónir króna. Gæslu-
varðhald yfír manninum sem rann út
í gær var framlengt til föstudagsins
27. október.
Hjúkrunarfræðideild stofnuð
Stjórnfyrir-
komulagi breytt
IJULI var stofnuð
hjúkrunarfræðideild
við Háskóla fslands
en var áður námsbraut í
hjúkrunarfræði. „í raun er
þetta breyting á stjómfyr-
irkomulagi" sagði Marga
Ingeborg Thome sem er
deildarforseti hinnar nýju
deildar. En hvert er
markmiðið með þessari
breytingu?
„Þessi breytingin á sér
langan aðdragandi því í
upphafi var þessi náms-
braut stofnuð með eina
námsleið í huga, það var
B .S.-próf í hjúkrunarfræði.
En í tímans rás hefur þessi
starfsemi orðið æ um-
fangsmeiri og fyrir utan
hefðbundið nám í hjúkrun-
arfræði hafa fimm aðrar
námsleiðir verið í boði. í fyrsta
lagi sérskipulagt 45 eininga nám
fyrir hjúkrunarfræðinga sem ekki
hafa lokið háskólaprófi. í öðru lagi
meistaranám í hjúkrunarfræði og
í þriðja lagi viðbótar- og endur-
menntun í formi námskeiða. Síðan
hefur ljósmóðurfræði bæst við og
þar eru tvær námsleiðir í boði:
Annars vegar undirbúningsnám
fyrir Ijósmæður sem ekki hafa
B.S.-próf og hins vegar nám í ljós-
móðurfræði."
- Hvert er umfang þessa náms?
„Á haustmisseri 2000 hafa 413
hjúkrunarfræðinemar verið
skráðir við deildina og í viðbót við
það þrjátíu nemar í meistaranámi
og af þeim stunda fimmtán fullt
nám. Þar fyrir utan stunda 18 ljós-
mæður nám við deildina.“
- Hefur orðið mikil aukning á
a ðsókn?
„Já mjög mikil aukning. I fyrsta
árgangi útskrifuðust 14 nemendur
árið 1977 og síðan hefur orðið
fjölgun frá ári til árs, mest þó eftir
að Hjúkrunarskóli Islands var
lagður niður 1986 og allt hjúkrun-
amám færðist á háskólastig. Þess
má geta að 1987 var stofnuð heil-
brigðisdeild við Háskólann á Ak-
ureyri þar sem húkmnarfræði er
kennd. Næsta verkefni sem fært
var yfir á námsbraut í hjúkmnar-
fræði var að taka við verkefnum
Nýja hjúkrunarskólans. Með því
skrefi var öll menntun hjúkmnar-
fræðinga færð inn í Háskóla."
- Hefur deildin breyst mikið?
„Já. Upp úr 1980 fór að fjölga í
kennaraliði, fyrst mjög hægt en
eftir 1986 mun meira og nú starfa
25 fastráðnir kennarar við deild-
ina. Menntun þessara kennara
hefur einnig tekið breytingum.
Fyrstu fastráðnu kennararnir
voru allir með meistarapróf en á
síðari ámm em æ fleiri kennarar
sem hafa lokið doktorsprófí. Sem
dæmi get ég nefnt að af þrettán
hjúkrunarfræðingum sem hafa
lokið doktorsprófi starfa átta við
nýstofnaða hjúkranarfræðideild
Háskóla Islands. Einnig starfa við
deildina kennarar sem ekki era
hjúkmnarfræðingar en kenna
önnur fög, þeir hafa allir lokið
doktorsprófi. Þessar breytingar á
starfsemi og menntun
kennara endurspeglast
m.a. í aukinni áherslu á
þróun rannsókna og
samþættinguþeirravið ___________
kennslu. Fyrstu árin
var mest unnið við uppbyggingu
kennslu við námsbrautina. Til
marks um áherslubreytinguna var
m.a. komið á fót rannsóknarstofn-
un í hjúkranarfræðum sem hefur
það hlutverk að styðja við rann-
sóknir kennara, að auki er þar góð
aðstaða fyrir meistaranema.
Stofnunin skipuleggur einnig
ýmsa fræðslustarfsemi varðandi
þróun rannsókna. Nefna má að
Marga Ingeborg Thome
► Marga Ingeborg Thome fædd-
ist í Vadem Saarlandi árið 1942.
Hún lauk bjúkmnarprúfi árið
1963 í Saarlandi og 1965 lauk hún
Ijósmæðraprófi í Sviss. Árið 1973
Iauk hún hjúkmnarkennaraprófi
í Heidelberg í Þýskalandi og 1977
lauk hún meistarraprófi í hjúkr-
un frá háskólanum í Manchester í
Englandi. Árið 1996 lauk hún
doktorsprófi frá Open University
og Queen Margaret College í Ed-
inborg. Hún var hjúkrunarkenn-
ari íÞýskalandi, stundakennari
við námsbraut í hjúkmnarfræði
við H.í. 1974 til 1975. Árið 1977
varð hún lektor og fyrsti fast-
ráðni kennari þeirrar námsbraut-
arþar sem hún nú er dósent og
deildarforseti nýstofnaðrar
hjúkrunarfræðideilar. Marga er
gift Erlingi Bergsteinssyni lög-
fræðingi og eiga þau eina dóttur.
Rannsóknir
ríkur þáttur
í starfinu
boðið er upp á opinbera fyrirlestra
og kynningar á rannsóknum í mál-
stofum og það er veitt ráðgjöf og
stuðningur við hjúkranarfræðinga
sem vinna við slíkt. Við rannsókn-
arstofnunina starfar einn sérfræð-
ingur. Rannsóknir kennara eru
skráðar í gagnagrann Rannsókn-
arráðs íslands. Þar er getið um 95
rannsóknir sem hafa fengið styrk
frá Rannís eða frá Rannsóknar-
ráði Háskóla íslands."
- Er hjúkrunamámið hér á
landi jafngilt hjúkrunamámi í
nágrannalöndunum ?
„Miðað við það sem gerist í
mörgum löndum Evrópu era ís-
lenskir hjúkranarfræðingar með
góða menntun en hins vegar má
segja að myndin er að breytast
mikið og ört í þessum efnum því
háskólanám er að komast á í
mörgum Evrópulöndum þar sem
það var ekki við lýði og oft litið til
Islands sem fyrirmyndar í þeim
efnum. í vor var haldin ráðstefna
vinnuhóps hjúkranarfræðinga
sem stunda rannsóknir í Evrópu
og þar var hjúkrunarnám hér á
landi kynnt og vakti mikla athygli-
Enskumælandi lönd hafa verið í
foiystu varðandi það að koma á
háskólanámi í hjúkran og halda
________ þeirri forystu enn. Hins
vegar má nefna að þótt
menntun hjúkrunar-
fræðinga í Bandaríkj-
________ unum og Kanada sé
enn mörgum stigum á
undan því sem gerist hér og víðar í
Evrópu eru að verða miklar breyt-
ingar í þá átt að jafna bilið. Hjúkr-
unarfræðinám á íslandi er þannig
uppbyggt að íslenskir hjúkrunar-
fræðingar geti stundað fram-
haldsnám víða um heim og þeir
þeirra sem hafa stundað meistara-
og doktorsnám erlendis segja að
undirbúningurinn héðan hafi verið
þeim mjög gott veganesti."