Morgunblaðið - 21.10.2000, Blaðsíða 53

MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
LAUGARDAGUR 21. OKTÓBER 2000 53
virkni. Oftast var vinnuvélunum
sinnt þar sem þær biluðu, í miðju
flagi ef svo vildi verkast, og þá ekki
fengist um úrkomu, vind eða hita-
stig. I fæstum tilvikum höfðu þeir
viðunandi verkfæri í höndunum til að
vinna störf sín en luku þeim samt og
smíðuðu áhöldin oft og tíðum ef með
þurfti. Þessir menn voru úrræðagóð-
ir og útsjónarsamir með slíkum af-
brigðum að ótrúlegt má virðast.
Saga þeirra er í fæstum tilvikum
skráð og orsökin meðal annars sú að
bókaþjóðin hefur löngum litið niður á
verkmenntir og verksvit og ílestum
sagnfræðingum ekki þótt ómaksins
vert að sinna þessum þáttum þjóð-
lífsins. Kannski stendur það til bóta
og ekki væri það óverðugt verkefni
fyrir hæfa menn að gera þessari
sögu betri skil en raunin er á nú um
stundir.
Einn þeirra manna, sem lögðu sitt
af mörkum á þessum vettvangi,
Valgarð Björnsson á Sauðárkróki,
lést sl. sunnudag, 15. október. Hægt
og hljótt kvaddi hann þetta líf á
Sjúkrahúsi Skagfirðinga, líkamlegir
kraftar að vísu þrotnir, en andlegt
atgervi óbugað, hugurinn frjór og
sístarfandi. A fjórða áratug af starfs-
ævi sinni vann hann Kaupfélagi
Skagfirðinga og verkstæðum þess af
óviðjafnanlegri trúmennsku og sam-
viskusemi. Stór hluti þessa starfs
tengdist viðhaldi á vinnuvélum og
bifreiðum og er ekki að efa að oftar
en ekki hafa aðstæður til viðgerð-
anna ekki verið beinlínis hollar
heilsu manna. Við þær voru þó hin
margvíslegustu verkefni unnin og
ótrúlegar þrautir leystai- á hag-
kvæman og varanlegan hátt.
Lengi störfuðu þeir saman félag-
arnir, Valgarð og Friðrik heitinn
Sigurðsson, og var lengi vel svo, að
varla var annars þeirra getið svo að
hinn væri ekki nefndur um leið, þeg-
ar starfið var annars vegar. Með-
fram viðgerðunum sinnti Valgarð
einnig vélgæslu á frystihúsi kaupfé-
lagsins í afleysingum og á álagstím-
um, svo sem í sláturtíð á haustin.
Þegar líkamlegir burðh- tO að fást við
hin þyngri og erfiðari tæki fóru að
dala færði hann sig yfir til rafmagns-
verkstæðis KS og það er til marks
um verkfærni Valgarðs og kjark við
að takast á við ný og flókin verkefni,
prjatiu ar sem eg atti nann ao sem
tengdaföður, hefur varla liðið sá
dagur að ekki hafi verið samband á
milli hans og fjölskyldunnar, hann
fylgdist af áhuga með öllu sem við
vorum að sýsla og ekki síst með
barnabörnunum sínum, sem hann
unni mjög og fylgdist ávallt með,
hvort sem var í námi, leik eða starfi.
Ég veit að það verður vel tekið á
móti þér Jói minn, af eiginkonu þinni
og dóttur.
Blessuð sé minning Jóhannesar
Kristjánssonar.
Far þú í friði,
friðurguðs þigblessi
hafðu þökk fyrir allt og allt.
(V. Briem.)
Hrönn.
Elsku afi.
Með söknuði minnist ég allra
þeirra stunda sem ég átti með þér.
Upp í hugann koma öll jól og áramót
síðan ég man eftir mér. Ég minnist
líka sérstaklega ferðalags sem ég
fór með þér og Gunnari frænda vest-
ur í Staðarsveit og á Hellissand þeg-
ar ég var lítil stelpa. Mér fannst svo
gaman að skoða með þér sveitina
þína og fara með þeir í heimsókn á
sveitabæina. Þér fannst svo vænt
um Staðarsveitina, hún var þitt yndi.
Þú fylgdist alltaf svo vel með hvað
ég var að gera í gegnum tíðina og
varst alla tíð að spyrja mig um nám-
ið eða vinnuna og vildir vita hvernig
mér gengi. Mér finnst líka svo vænt
um alla gömlu hlutina sem ég fékk
frá þér. Hlutina sem þú notaðir í
sveitinni og ég hef núna á heimili
mínu. Þessir hlutir eiga alltaf eftir
að minna mig á þig, afi minn, og
þann góða mann sem þú hafðir að
geyma. Það er gott að hugsa til þess
að þú sért nú kominn til Svanhvítar
ömmu. Hvíl í friði.
Þín
Svanhvít.
Elsku afi minn.
Með nokkrum orðum langar mig
+ Valgerður Sig-
ríður Ólafsdóttir
fæddist 21. desem-
ber 1908. Hún lést
9. október síðastlið-
inn. Foreldrar
hennar voru Ólafur
Helgi Jónsson og
Sigríður Þorsteins-
dóttir. Systir henn-
ar Valgerður Guð-
rún lést á öðru ári.
Fóstursystkini: Jón
Björnsson, Krist-
jana Jónsdóttir og
Sólveig Kristjáns-
dóttir, öll látin, og
Viðar Björgvinsson.
Valgerður tók kennarapróf
frá Kennaraskólanum í Reykja-
vík 1930 og kenndi síðan við
Barnaskóla Dyrhólahrepps,
Eystri-Sólheimum næstu 15 ár-
in.
Valgerður giftist 23. júní 1940
Þorsteini Jónssyni, f. 29.3. 1916,
Seljavöllum, Austur-Eyjafjöll-
um, foreldrar Jón Jónsson og
Sigríður Magnúsdóttir.
Hún var úrræðaðagóð, ljósmóð-
irin sem hjálpaði henni ömmu í
heiminn. Systir ömmu minnar sem
var á öðru ári var með kíghóstann
og til að forða nýfæddu barninu
frá smiti stakk umrædd ljósmóðir
því umsvifalaust inn á sig og reið
með það í gegnum veturinn og
heim til sín, talsverðan spöl í
burtu. Eldra barnið dó, en amma
mín lifði.
Börn Valgerðar
og Þorsteins: 1)
Sigríður, f. 22.4.
1941, eiginm. Guð-
geir Ágústsson.
Börn þeirra: Ólafur
Helgi og Garðar
Þorsteinn. 2)
Drengur fæddur
andvana 1943. 3)
Sigrún Ragnheiður,
f. 26.2. 1945, sam-
býlism. Mathias
MUller. 4) Hildi-
gunnur, f. 2.2.
1946, eiginm. Einar
Gunnlaugsson.
Börn þeirra: Gunnlaugur Magn-
ús og Valgerður Helga. 5) Krist-
ín, f. 12.3. 1948. Börn með
Magnúsi Einarssyni: Þorsteinn
og Einar Rúnar. 6) Ólafur Helgi,
f. 18.4. 1950. Barnabörn eru tvö,
Sigrún Hrönn og Jóhannes Árni,
börn Ólafs Helga Guðgeirssonar
og Magnýjar Jóhannesdóttur.
títfór Valgerðar fer fram frá
Sólheimakapellu í Mýrdal í dag
og hefst athöfnin klukkan 14.
Amma bjó alla tíð á Eystri-Sól-
heimum, þaðan sem hún varð að
flýja kíghóstann á fyrsta degi ævi
sinnar. Þar ólst hún upp í afar fjöl-
mennu heimili, þar voru alltaf
vinnumenn og vinnukonur sem og
börn og gamalmenni. Heimilisfólk-
ið taldi stundum sextán manns,
jafnvel þótt amma væri einkabarn
eftir dauða systur sinnar, og má
segja að Eystri-Sólheimar hafi
verið bæði barna- og elliheimili.
Fjölmörg börn ólust þar upp að
mestu og það var eins og gamalt
fólk laðaðist að staðnum.
Á Eystri-Sólheimum var skóla-
hús fyrir börn úr utanverðum Dyr-
hólahreppi og sótti amma hann
fram að fermingu. Þegar hún var
nítján ára fór hún til Reykjavíkur í
Kennaraskólann og útskrifaðist
þaðan með kennarapróf árið 1930.
Haustið eftir var hún ráðin að
barnaskólanum að Eystri-Sólheim-
um og kenndi þar á hverjum vetri
næstu 15 árin, en hætti því þegar
hún komst ekki lengur yfir að
sinna bæði heimili og skóla. Hún
kenndi einnig á sundnámskeiðum í
Seljavallalaug undir Eyjafjöllum.
Hún giftist afa mínum Þorsteini
Jónssyni árið 1940, en þau hófu
ekki búskap að ráði fyrr en 1945.
Amma var húsmóðir á Eystri-Sól-
heimum til dauðadags, þó heilsu-
brestur kæmi í veg fyrir að hún
gæti sinnt því starfi síðustu ár æv-
innar.
Amma, minningar mínar um þig
eru samansafn af augnablikum úr
sveitinni. Langir göngutúrar með
þér upp á tún eða út í gerði. Engi-
ferkökurnar þínar í stampi. Þú úti
á tröppum þegar ég kem. Þú í eld-
húsglugganum þegar ég fer. Oftast
fullt af fólki. Færri eftir því sem
ég verð eldri. Síðan ekki einu sinni
ég-
Amma mín, þú ert farin og með
þér ákveðið tímabil. Ásamt afa
myndaðir þú hornstein sem hver
sem vildi gat stutt sig yið, jafnt
skyldmenni sem aðrir. I samein-
ingu skópuð þið umhverfi sem
mótaði mig og marga fleiri; sem ég
hélt að væri bundið við jörð og bæ,
en skil núna að voruð bara þið. Ég
sakna ykkar, en það er óþarft, því
fólkið í kringum mig er ykkar sig-
ur.
Garðar Þ. Guðgeirsson.
VALGERÐUR
SIGRÍÐUR
ÓLAFSDÓTTIR
að þar sérhæfði hann sig í viðhaldi og
viðgerðum kæli- og frystitækja og
náði á undraskömmum tíma veru-
legri færni og þekkingu á þeim bún-
aði, sem eins og þeim er til þekkja er
kunnugt er fjarri því að vera einfald-
ur að uppbyggingu og tækni. Allt
þetta gerðist eins og af sjálfu sér,
ekkert fjas eða fálm, en íhygli og
næmni á allt sem að tækni laut.
Valgarð Bjömsson var hógvær
maður og hávaðalaus. Hann var þó
fjam því að vera skaplaus, en hafði á
því góða stjórn. Margorður var hann
ekki, en kíminn og átti til að skjóta
inn skondnum athugasemdum í sam-
ræðum á vinnustað, sér í lagi ef hon-
um þótti menn fara offari í mála-
fylgju sinni. Oft leysti hann upp
tilgangslitlar deilur milli manna með
einni setningu, sem í svip gat breytt
deilu í gamanmál og gerði mörgum
ljóst tilgangsleysi illdeilna þeirra
manna í milli, sem þurfa að eiga dag-
leg samskipti. Hann tók talsverðan
þátt í sveitarstjórnai-málum og öðr-
um félagsmálum og meðal annars
átti hann um árabil sæti í stjórn Út-
gerðarfélags Skagfirðinga hf., sem
stofnað var seint á sjöunda áratugn-
um og átti félagið venilegan þátt í
uppbyggingu og endurreisn atvinnu-
lífs við Skagafjörð. Valgarð átti þar
góðan hlut að málum með ódrepandi
áhuga fyi-ir framgangi hagsmuna
heimabyggðar sinnar.
Þeim mönnum, sem settu svip sinn
á hið litla samfélag hér á Sauðár-
króki frá stríðsárunum og fram und-
ir aldarlok, fer nú óðum fækkandi.
Nýh’ menn eru teknir við að móta
samfélagið og athafnir þess, eins og
eðlilegt má telja. Þeim er hollt að
minnast þeirra forvera sinna, sem
lögðu oft nótt við dag við erfiðar að-
stæður til að byggja upp það tækni-
vædda samfélag, sem við byggjum í
dag. Eins og fyrr segir gerðist það
ekki fyrirhafnarlaust, ekki án langra
vinnudaga og vökunátta. Nútíminn á
þessu fólki margt að þakka og má
ekki gleyma þeirri skyldu sinni.
Við Droplaug þökkum Valgarð
Björnssyni samfylgdina og hlýtt við-
mót og góðvild í okkar garð. Eftir-
lifandi eiginkonu hans og afkomend-
um öllum vottum við okkar inni-
legustu samúð.
Guðbr. Þorkell Guðbrandsson.
JOHANNES
KRISTJÁNSSON
+ Jóhannes Krist-
jánsson fæddist á
Efra-Hóli í Staðar-
sveit, Snæfellsnesi
17. júní 1906. Hann
Iést á Landspítalan-
um, Fossvogi, 9.
október síðastliðinn.
Foreldrar hans voru
þau Þóra Jónsdóttir,
f. 16. janúar 1864, d.
9. júní 1938, og mað-
ur hennar Kristján
Sigurðsson, f. 5. des.
1855, bóndi að Efra-
Hóli, Staðarsveit, d.
20. júní 1921. Systk-
ini Jóhannesar eru: Sigurður, f.
1898, d. 1983; Jón f. 1899, d. 1959;
Guðmundur, f. 1902, d. 1938; Júl-
íus, f. 1904, d. 1996; Guðlaug, f.
1907, d. 1917; Sæmundur, f. 1910
og Kristín, f. 1914.
Hinn 26. maí 1940 kvæntist Jó-
hannes Svanhvíti Björnsdóttur, f.
12. maí 1913, á Álftavatni, Stað-
arsveit, d. 10. apríl 1969. For-
eldrar hennar voru Rannveig
Magnúsdóttir, f. 1879 og Björn
Jónsson, f. 1879, bóndi á Álfta-
vatni. Jóhannes og Svanhvít
eignuðust fjögur börn. Þau eru:
1) Gunnar, f. 19. október 1939. 2)
Jóna, f. 10. desember 1941, maki
Elfar Sigurðsson,
barn: Grétar Jón, f.
1972 f sambúð með
Jóhönnu Svavars-
dóttur, dóttir Grét-
ars er Saga Dröfn, f.
1997. 3) Hrólfur
Sæberg, f. 5. októ-
ber 1943, maki
Hrönn Sigurgeirs-
dóttir, börn: a)
Svanhvít Birna, f.
1969 í sambúð með
Bjarka H. Diego, b)
Hannes Frímann, f.
1976 í sambúð með
Hörpu Guðjónsdótt-
ur, sonur Hörpu er Guðjón
Kristófer, f. 1996. 4) Hugdís
Rannveig Birna, f. 1953, d. 1954.
Jóhannes var vinnumaður á
ýmsum bæjum og stundaði m.a.
sjómennsku í nokkur ár þar til
hann gerðist bóndi, fyrst á Álfta-
vatni og síðan að Ytri-Tungu, í
Staðarsveit. Árið 1968 fluttist
hann til Reykjavíkur ásamt konu
sinni. Starfaði hann hjá Islensk-
um aðalverktökum og síðar hjá
Trésmiðjunni Víði.
títför Jóhannesar fer fram frá
Staðastaðarkirkju, Staðarsveit,
Snæfellsnesi í dag og hefst at-
höfnin klukkan 14.
Á einum fallegasta degi haustsins,
þegar litirnir skörtuðu sínu feg-
ursta, kvaddi tengdafaðir minn
þennan heim, 94 ára að aldri, eftir
fimm vikna sjúkrahúslegu.
Allt fram á síðustu ár hafði hann
verið einstaklega heilsuhraustur og
m.a. stundað fulla vinnu allt þar til
hann varð 77 ára gamall.
Hann var alla tíð nægjusamur
maður á veraldleg gæði og gerði
ekki miklar kröfur, var ávallt
ánægður með það sem hann hafði.
Jóhannes var einnig mjög hógvær
maður og ekki minnist ég þess að
hann hafi nokkru sinni skipt skapi.
Fylgdist hann alltaf vel með veðrinu,
og spáði mikið í það, eins og margir
af hans kynslóð gerðu gjarna. Bóndi
var hann í 30 ár í Staðarsveit, einni
fegurstu sveit á íslandi, þaðan sem
Snæfellsjökull skartar sínu feg-
ursta. Jóhannes hóf búskap með eig-
inkonu sinni, Svanhvíti Bjömsdótt-
ur að Álftavatni en stundaði síðar
búskap að Ytri- Tungu, þar sem
hann m.a. byggði nýtt íbúðar- og úti-
hús. Hann hjálpaði oft sveitungum
sínum við húsbyggingar í sveitinni,
og ekki skaðaði þá að Jóhannes var
handlaginn maður. Eftir að hann
fluttist til Reykjavíkur, reyndi hann
að alltaf fylgjast vel með öllu í sveit-
inni sinni fyrir vestan. I þau rúm

að minnast þín. Það var alltaf mikil
tilhlökkun hjá mér þegar ég vissi að
von væri á þér til Hellissands. Það
var alltaf svo gaman að spila og
spjalla við þig og að hafa þig hjá okk-
ur. Eins var alltaf svo gott að gistk
hjá þér og Gunna frænda, þegar ég
kom suður með mömmu og pabba.
Oft fórum við saman í smágöngu-
ferðir í hverfinu þínu og komum
stundum við í búðinni. Eftir að ég
fór á sjóinn, hafðir þú mikinn áhuga
á að spyrja mig út í hvernig fiskað-
ist, hvernig veðrið væri og fleira. Ég
vildi að ég hefði samt spurt þig
meira út í þína sjómennsku, sem þú
stundaðir þegar þú varst ungur
maður.
Þú fylgdist alltaf svo vel með mér,
og alveg fram á síðustu stundu, hvað
ég væri að gera og hvernig mér liði,
Allar stundimar sem ég átti með þér
eru nú góðar minningar. Guð blessi
minningu þína og ég þakka þér fyrir
allt, afi minn.
Grétar Jón.
Það er harmur að okkur kveðinn
sem fylgjum afa til grafar í dag. Það
var fyrir fullveldi íslands sem hann
fæddist í Staðarsveit árið 1906, þann
dag sem síðar bar upp á þjóðhátíðar-
dag íslendinga, þann 17. júní. Á
langi’i ævi hans hefur hann því upp-
lifað tímanna tvenna og þeim breyt-
ingum sem þar hafa átt sér stað fá
orð ekki lýst.
Þegar ég fæddist var afi nýorðinn
sjötugur. Á mínum yngri árum kom
ég oft í heimsókn til hans í Karfavog
þar sem hann bjó ásamt Gunnari
frænda. Þar átti ég oft margar
skemmtilegar stundir þar sem hann
sagði mér sögur úr sveitinni frá sín-
um yngi’i árum á milli þess sem við
spiluðum og tefldum. Áfi var mesti
rólyndismaður og alltaf var notalegt
að vera í nærveru hans.
Mér eru sérstaklega minnistæð
öll þau jól og áramót sem ég átti með
afa. Alltaf komu hann og Gunni til
okkar í Vesturberg og eru allar þær
stundir sem ég átti með honum þai’
ógleymanlegar. Tilhlökkunin að fá
afa og Gunna á aðfangadag var alltaf
jafn mikil og þær stundir sem við
áttum saman í kringum hátíðarnar
voru yndislegar. Það verður því
vissulega undarlegt á næstu jólum
þegar afi verður í fyrsta skipti ekki
með okkur á jólunum.
í gegnum tíðina hafði afi verið
mjög heilsuhraustur þrátt fyrir há-
an aldur, en á síðustu mánuðum
hrakaði heilsunni nokkuð. Vegna
þessa varð því miður aldrei úr að
hann heimsækti mig, Hörpu og Guð-
jón litla í nýju íbúðina okkar sem við
fluttum í í vor. Það var gaman að sjá
það hve Guðjón litli bar mikla virð-
ingu fyrir honum enda 90 árum
yngri. Honum fannst alltaf jafn
gaman að hitta hann og fá stafinn
hans lánaðan.
Núna er afi kominn til ömmu eftir
31 ára aðskilnað. Afi mun verða
lagður til hinstu hvflu við hlið ömmu
á æskuslóðum þeirra að Staðastað á
Snæfellsnesi.
Hvfl í friði, elsku afi.
Hannes Frímann.
Handrit afmælis- og minningargreina skulu
vera vel frá gengin, vélrituð eða tölvusett.
Sé handrit tölvusett er æskilegt, að diskl-
ingur fylgi útprentuninni. Senda má greinar
til blaðsins í bréfasíma 569 1115, eða á net-
fang þess (minning@mbl.is). Nauðsynlegt
er, að símanúmer höfundar/sendanda fylgi.
Nánari upplýsingar má lesa á heimasíðum.
Pað eru vinsamleg tilmæli að lengd greina
fari ekki yfir eina örk A-4 miðað við meðal-
línubil og hæfilega línulengd - eða 2.200
slög. Höfundar eru beðnir að hafa skírnar-
nöfn sín en ekki stuttnefni undir greinunum.
Sérfræðingar
í blómaskreytingum
við öll tækifæri
I m blómaverkstæói |
ÖINNAfeJ
Skólavörðustíg 12,
á horni Bergstaðastrætis,
sími 551 9090.