Morgunblaðið - 19.12.2000, Side 56

5(\ ÞRIÐJUDAGUR 19. DESEMBER 2000
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
GUÐNI
JÓNSSON
+ Guðni Jónsson
fæddist á Brjáns-
stöðum á Skeiðum 4.
janúar 1912. Hann
Iést á öldrunardeild
Landspítala, Landa-
koti 8. desember síð-
astliðinn. Foreldrar
hans voru hjónin Jón
Sigurðsson, bóndi á
Bijánsstöðum, f.
1865, d. 1934 og
Helga Þórðardóttir,
fT 1876, d. 1949. Þau
eignuðust átján börn
en ljögur þeirra lét-
ust í barnæsku. Þau
sem upp komust voru: 1) Þórður,
f. 1896, d. 1986, verkstjóri í
Reykjavík, kvæntur Kristinu
Þorbergsdóttur. 2) Guðmundur,
f. 1898, d. 1967, bóndi á Bijáns-
stöðum. 3) Samúel, f. 1905, d.
1992, bóndi í Þingdal, kvæntur
Stefaníu Eiríksdóttur. 4) Guð-
mundur Helgi, f. 1906, d. 1974,
mjólkurbflstjóri, síðar starfs-
maður við jarðboranir og bóndi á
Brjánsstöðum. 5) Sigurlaugur, f.
1907, d. 1989, bjó í Hveragerði
og siðast í Reykjavík, tvíkvænt-
uir. Fyrri kona hans var Jónina
Eiríksdóttir, síðari kona Aðal-
heiður Halldórsdóttir, 6) Kjart-
an, f. 1908, d. 1984, lengst af
bóndi í Bitru í Flóa,
kvæntur Sesselju
Gísladóttur. 7) Anna
Eyrún, f. 1909, d.
1970. 8) Sigurmund-
ur, f. 1910, d.1995, í
Reykjavík, starfs-
maður við jarðbor-
anir, kvæntur Eddu
Kristjánsdóttur
kennara. 9) Guð-
laug, f. 1912, d.
1998 10) Svanborg
Pálfríður, f. 1913.
11) Guðni 12) Jón, f.
1916, var bóndi á
Brjánsstöðum en
býr nú í Reykjavík. 13) Jóhanna,
f. 1919, d. 1938. 14) Rannveig, f.
1922, gift Axel Guðmundssyni,
Reykjavík.
Ungur að árum fór Guðni að
heiman, hann stundaði sjóróðra
og önnur algeng störf uns hann
réðist til starfa hjá Jarðborunum
ríkisins og vann að jarðborunum
um árabil. Guðni gerðist síðan
bóndi á Brjánsstöðum ásamt
bræðrum sinum Jóni og Guð-
mundi Helga en síðustu árin bjó
hann á Vífilsgötu 14 í Reykjavík.
Útför Guðna fer fram frá Foss-
vogskirkju í dag og hefst athöfn-
in klukkan 13.30. Jarðsett verð-
ur i Gufuneskirkjugarði.
í dag fer fram útför vinar míns
Guðna Jónssonar frá Bijánsstöðum
á Skeiðum. Nú við leiðarlok vil ég
minnast hans nokkrum orðum.
Guðni var ekki hár maður en
grannur og lipur í hreyfingum og ól-
seigur til vinnu.
Hann var víðlesinn í bestu merk-
ingu þess orðs, fullur af áhuga um
lífið og tilveruna. Guðni var lengst af
heilsugóður og hélt öllum sálarkröft-
unum vel fram yfir 80 ára aldurinn.
Við Guðni höfum þekkst lengi.
Báðir áttum við það sameiginlegt að
vinna lengi hjá Jarðborunum ríkis-
ins, en aldrei samtímis.
Guðni var ásamt Sigurmundi
öarSshom
v/ Possvo9sUi>4<jMgar3
Sí»iii 554 0500
H
H
H
H
H
H
H
H
Erfisdrykkjur
P E R L A N
Sími 562 0200
íiiiiiíiiiinr
bróður sínum í hópi fyrstu bor-
manna Jarðborana ríkisins sem tóku
til starfa árið 1945.
Guðni og Sigurmundur unnu alla
tíð á höggbor. Fyrstu tveir höggbor-
arnir sem Jarðboranir ríkisins eign-
uðust 1945 hafði bandaríski herinn
flutt með sér til landsins á stríðs-
árunum.
Oft hefur verið minnst á þau tíma-
mót í vegagerð og ræktun hér á
landi er jarðýtur komu fyrst til
landsins með bandaríska hernum en
það er vert að muna einnig eftir
höggborunum sem gjörbreyttu
möguleikunum að ná köldu vatni
með borunum þar sem ekkert kalt
vatn var að hafa á yfirborði.
Guðni og Sigurmundur tóku strax
við öðrum þeirra sem alltaf var kall-
aður höggbor 1. Sigurmundur var
borstjóri en Guðni bormaður.
Þegar nýr og stærri höggbor var
keyptur til landsins árið 1953 varð
Sigurmundur borstjóri á honum en
Guðni gerðist borstjóri á gamla
höggbor 1 allt til vorsins 1967. Með
Guðna á höggbor 1 var alla tíð Guð-
mundur Helgi Jónsson, bróðir hans,
og Sigurmundar.
Það er ættarfylgja systkinanna
frá Bijánsstöðum að allt leikur í
höndunum á þeim. Guðni var auk
þess vinnufús og samviskusamur
með afbrigðum.

—r • ^ ARÐHEIMÁ ABÚD STEKKJAHBA SÍMI 540 3320 V tR )
UTFARARSTOFAISLANDS
Sjáum um alla þá þætti sem hafa ber í huga
er andlát verður
Útfararstjórar okkar búa yfir áratuga reynslu af störfum við
útfararþjónustu.
Sjáum um útfarir á allri landsbyggðinni.
896 8242

Útfararstofa íslands, Suðurhlíð 35, Fossvogi.
Sími 581 3300. Þjónusta allan sólarhringinn.
www.utfararstofa.ehf.is
Hann var mjög laginn borari og
var það kappsmál að vel gengi að
bora.
Eitt af skylduverkum borstjóra er
að skrifa borskýrslu fyrir hvern dag
sem borinn er í gangi. Guðni leysti
það einnig vel af hendi, hafði góða og
læsilega rithönd, og var stuttorður
og gagnorður. Hann var og vel
heima í jarðfræðinni af leikmanni að
vera.
Guðni og Guðmundur Helgi bor-
uðu um allt land, mest eftir köldu
vatni en einnig á einstaka stað eftir
heitu vatni.
Guðni tók töluvert af Ijósmyndum
á þessum árum og fyrir vikið er tölu-
vert til af myndum af framkvæmd-
um við jarðboranir fyrir 1967.
Margir Þingeyingar muna þá
bræður enn vel síðan sumarið 1960
þegar þeir boruðu með góðum
árangri eftir köldu vatni fyrir bænd-
ur í Kelduhverfi.
Einnig boruðu þeir með höggbor 1
á einstaka stað eftir heitu vatni og
jafnvel eftir gufu í Námaskarði og
við Hverarönd í Mývatnssveit.
Tvær heitavatnsholur sem þeir
bræður boruðu eru enn notaðar.
Annar vegar er það fyrsta holan
við Kötlulaug á Reykhólum og hins
vegar fyrsta holan við Leirá í Leir-
ársveit.
Höggbor 1 var ekki stór bor á nú-
tíma mælikvarða. Upphaflega var
hann á fjórhjólavagni en síðan í
mörg á tíu hjóla GMC hertrukki og
loks á stórum Reo-Studebaker.
Framleiðendur hans gáfu upp að
þungi meitilsins og stammans mætti
ekki fara yfir 580 kg. Með þeim
þunga mátti bora 6" svera holu í 180
metra dýpi. Guðni gerði betur og fór
mest í 217 metra dýpi í einni af hol-
unum í Námaskarði.
Alls voru boraðar yfir 400 holur
með höggbor 1 frá 1967 til 1973,
mest eftir köldu vatni.
Það bjargaði höggbor 1 frá því að
lenda að lokum í brotajárni, þegar
hætt var að nota hann hjá Jarðbor-
unum ríkisins árið 1973, að Guðni
fékk að geyma hann hjá sér austur á
Bijánsstöðum. Mörgum árum síðar
var komið annað viðhorf til varð-
veislu gamalla vinnuvéla. Þá kom
sér vel að geta sótt höggbor 1
óskemmdan í geymsluna austur að
Bijánsstöðum.
Fyrir velvilja þáverandi forstöðu-
manns Jarðborana ríkisins fékkst
fjármagn til þess að gera borinn upp
og á fjórhjólavagni eins og hann var í
fyrstunni og gefa hann síðan með öll-
um fylgihlutum á tæknisafn Þjóð-
minjasafnsins.
Við Guðni skoðuðum haustið 1995
gamlar vinnuvélar í vörslu Þjóð-
minjasafnsins og það gladdi Guðna
mikið að höggbor 1 var ein af fáum
vinnuvélum sem lokið var að gera al-
gerlega upp.
Eftir að Guðni hætti að vinna við
jarðboranir sneru hann og Guð-
mundur Helgi sér alfarið að bú-
skapnum heima á Brjánsstöðum
ásamt Jóni bróður þeirra.
Eftir fráfall Guðmundar Helga ár-
ið 1974 bjuggu Guðni og Jón þar
áfram.
Bræðumir voru einstaklega sam-
hentir við búskapinn. Þeir byggðu
nýtt íbúðarhús, fjós og létu bora eft-
ir heitu vatni með góðum árangri
heima á hlaði. Umgengni var öll til
fyrirmyndar úti sem inni.
Sjálfur reyndi ég fádæma gest-
risni á Brjánsstöðum.
Þegar þeir Guðni og Jón hættu
búskap á Brjánsstöðum vorið 1989
hafði sama ættin búið þar yfir 90 ár.
Síðustu árin bjó Guðni í Reykjavík
og undi sér sæmilega.
Guð blessi minningu Guðna Jóns-
sonar frá Bijánsstöðum á Skeiðum.
Þorgiis Jónasson.
Hann Guðni á Brjánsstöðum er
dáinn 85 ára gamall. Það var fyrir
um það bil 24 árum sem ég sá þig
fyrst á Brjánsstöðum, þar sem þú
bjóst nær alla þína ævi. Það var gott
og gaman að koma í Bijánsstaði til
þín, Nonna og tengdamömmu hvort
sem var vetur, sumar, vor eða haust.
Það var farið í fjós og mjólkað með
ykkur og kálfunum gefið, því marga
gripina áttuð þið, hestar voru líka til.
Já, það var margt gert, spilað, farið í
bíltúr út að Ölfusá og fleira og fleira.
Ein jólin vorum við hjá ykkur. Það
var oft glatt á hjalla við eldhúsborðið
á Brjánsstöðum, þetta voru góð ár
sem ég mun lengi minnast. Ég fyllt-
ist söknuði þegar þið Nonni hættuð
búskap árið 1989 eftir að tengda-
mamma dó og fluttuð til Reykjavík-
ur, þú fluttir á Vífilsgötuna og bjóst
þar einn alla tíð og hugsaðir um þig
sjálfur. Alltaf áttir þú til kaffi, klein-
ur og jólaköku og svo maltið eða
annað góðgæti og vildir helst að við
kláruðum allt.
Stelpurnar okkar minnast þín
með söknuði eins og við öll hér í
Hraungerði, og alltaf gaukaðir þú
einhverju að þeim í kveðjuskyni. Það
var stutt í húmorinn hjá þér, þú
varst hlýr og góður maður.
Kæri Guðni, við kveðjum þig með
söknuð í hjarta, og takk fyrir allt.
Hvíl þú í guðsfriði. Ég votta systk-
inum þínum og öðrum vandamönn-
um samúð.
Kristjana Helgadóttir (Didda).
Ég vil í nokkrum orðum minnast
fóðurbróður míns, Guðna Jónssonar,
sem lést hinn 8. desember sl. eftir
nokkurra mánaða veikindi. Ég naut
þess að kynnast Guðna allvel, miðað
við það sem gengur og gerist í fjöl-
skyldum í dag.
Guðni var ásamt Gumma bróður
sínum einn af „bormönnum íslands“,
en þeir unnu um langt árabil hjá
Jarðborunum ríkisins eins og faðir
minn gerði reyndar líka. Lengst af
voru þeir Guðni og Gummi nánast
alltaf nefndir í sömu andránni, enda
bjuggu þeir og störfuðu saman nán-
ast allan sinn aldur, þar til Guð-
mundur Helgi lést árið 1974. Meðan
þeir bræður voru í borverkinu héldu
þeir heimili á Vífilsgötu 14. Reyndar
var það mitt fyrsta heimili þar sem
foreldrar mínir bjuggu á Vífilsgöt-
unni fyrst eftir að ég og Helga systir
mín fæddumst. Þegar foreldrar mín-
ir festu kaup á íbúð í nágrenninu
voru tengslin alltaf mikil og fórum
við oft í heimsókn til Guðna og
Gumma. Oft var það erindið að láta
snoða kollinn á okkur systkinunum
með forláta hárklippum sem þeir
bræður áttu í fórum sínum.
Þegar ég var níu ára fékk ég fyrst
að dvelja sumarlangt hjá föðurfólki
mínu á Brjánsstöðum á Skeiðum. Þá
fóru þar með búsforráð þrjú af
systkinunum í þessum stóra systk-
inahópi. Það voru þau Guðmundur
eða Gvendur, sem var næstelstur,
Anna Eyrún og Jón, sem alltaf er
kallaður Nonni. Sumarið eftir að
Gvendur lést var ég liðléttingur með
þeim Nonna og Önnu í bústörfunum
og hefur mér ávallt þótt nokkuð
merkilegt hve vel okkur gekk að
sinna öllum þeim störfum sem til
féllu á þetta stóru búi þar sem voru
um tuttugu mjólkandi kýr og á ann-
að hundrað fjár. Auðvitað komu
ýmsir til aðstoðar, eins og gengur í
stórri og samheldinni fjölskyldu, þar
á meðal Gummi og Guðni.
Þegar ég komst í sveitina næst
voru þeir komnir til aðstoðar systk-
inum sínum og Gummi og Guðni þar
með orðnir bændur á Brjánsstöðum.
Alls var ég níu sumur á Brjánsstöð-
um og má nærri geta að þaðan eru
margar og kærar minningar. Ég hef
alla tíð talið það eina mína mestu
gæfu í lífinu að hafa fengið að vera í
sveit og kynnast bústörfum og
skepnum. Það er ekki síst fyrir það
gróskumikla og uppbyggjandi
mannlíf sem það hafði í för með sér
að njóta samvista við þau föður-
systkini mín. Þar átti Guðni ekki
minnstan hlut að máli. Það var
gjarnan til siðs að menn sendu hver
öðrum tóninn í bundnu máli og urðu
margar vísurnar til um okkur krakk-
ana eða blessaðar skepnurnar.
Þá orti Guðni um hrossin sín svo
sem Bleik-Blesa „sem var besti jór“
og Gránu „sem var greind og spök,
gæf með yndisþokka“. Oft var mikið
sungið við fjósverkin og maður lærði
mikið af lögum og sálmum á meðan
mjaltir stóðu yfir. Ég er sannfærður
um að þetta umhverfi og sá menn-
ingararfur sem þau Brjánsstaða-
systkin gáfu af sér hefur skilað sér
til okkar, hinna yngri, í góðri sam-
heldni og hjálpsemi hvert við annað.
Eftir að Guðni og Nonni seldu
jörðina fluttust þeir báðir til Reykja-
víkur og bjó Guðni einn í íbúð sinni á
Vífilsgötu 14. Hann lifði eins og
ávallt fábrotnu lífi, nægjusamur og
engum háður, en húmorinn aldrei
langt undan.
Þannig vildi Guðni vera. Því miður
var ég ekki alltof duglegur við að líta
inn hjá honum og kom mun oftar til
hans eftir að hann veiktist og þurfti
að dvelja á sjúkrahúsi. Enda hafði
Guðni á orði að mér hefði verið nær
að heimsækja hann oftar meðan
hann bjó heima. En það er nú um
seinan og ekkert við því að gera. Eft-
ir lifir minningin um góðan og frið-
saman dreng. Fyrir mína hönd og
systkina minna þakka ég Guðna fyr-
ir það sem hann var okkur.
Megi kær frændi hvíla í friði og
guðs blessun fylgja honum um
ókunnar lendur.
Kristján Sigurmundsson.
Er ég sest niður að minnast með
nokkrum orðum Guðna Jónssonar
frá Brjánsstöðum reikar hugurinn
40 ár til baka.
Það er friðsælt og rólegt yfir
Norðurmýrinni og veðrið er hlýtt og
gott, enda er veður í minningunni
alltaf gott. Dóttir mín litla, sem rétt
er að byrja að vappa um, er úti á
bletti á Vífilsgötu 14 og rannsakar
gras og mold af mikilli elju. Það er
notalegt og barnvænt að búa í þess-
um hluta Reykjavíkur, í gróinni
byggð með stórum trjám í litlum
görðum. Og þetta eigum við mæðg-
urnar að þakka honum Guðna og
Guðmundi bróður hans, eða Gumma
eins og hann var alltaf kallaður. Þeir
buðu okkur Jónínu dóttur minni að
koma og búa hjá þeim, þegar hún
var nokkurra mánaða og búskapur-
inn sá entist á annað ár. Ekki skal ég
fullyrða að heimilishaldið hafi verið
stórmyndarlegt, enda var ég ný-
skriðin úr skóla og h'tt að mér um
leyndardóma matseldar en bræð-
urnir að sama skapi umburðarlyndir
og nægjusamir. En samkomulagið
og heimilisandinn voru þeim mun
betri í þessum búskap okkar fjög-
urra. Guðni og þeir bræður báðir
voru einstaklega ljúfir og þægilegir í
umgengni og sérstaklega bamgóðir.
Það skorti ekkert á athyglina, sem
dóttir mín fékk, og mikið var dáðst
að skondnum uppátækjum, sem
okkur fannst að sjálfsögðu alveg ein-
stök hjá bami á hennar aldri. Guðna
og Gumma fannst alltaf jafn mikið til
um framfarir Jónínu, þegar þeir
komu úr vinnuferðum sínum, sem
vom á ýmsa staði á landinu, þar sem
þeir unnu við að bora eftir heitu
vatni. Betri frændur var ekki hægt
að hugsa sér og hef ég oft velt því
fyrir mér, hvað fjölbreytt fjölskyldu-
bönd geta verið gefandi og sagt okk-
ur mikið um hvem mann einstak-
lingamir hafa að geyma.
Guðni Jónsson, sem hér er kvadd-
ur, var bróðir fósturföður míns, Sig-
urlaugs, og vora þeir í hópi 18 systk-
ina. Af þeim komust 14 til
fullorðinsára oog einnig ólst upp
með þeim einn fósturbróðir.
Lengst af starfsævinni vann
Guðni hjá Jarðboranum ríkisins og
unnu þeir lengi saman bræðurnir,
hann og Sigurmundur, sem nú er
látinn. Síðar kom Gummi til starfa
með Guðna, en hann hafði áður unn-
ið sem mjólkurbílstjóri hjá K.Á. Eft-
ir lát Guðmundar eldra, bónda á
Brjánsstöðum á Skeiðum, 1967
gerðist Guðni bóndi og hann og
Gummi bjuggu góðu búi með Jóni
bróður sínum á Brjánsstöðum í all-
nokkur ár. Guðmundur yngri lést
1974.
Af þeim Brjánsstaðasystkinum
era nú þrjú á lífi, Svanborg, Jón og
Rannveig, gift Axel Guðmundssyni,
öll búsett í Reykjavík.
Að leiðarlokum er mér þakklæti í
huga fyrir góð kynni og trygga vin-
áttu, sem alltaf var söm, þó að oft
væri langt á milli funda seinni árin.
Mér verður hugsað til þess nú þegar
jólin nálgast, að síðasta heimsókn
Guðna til okkar Vals var einmitt um
jólin og var þá margt spjallað, m.a.
um ættfræðigrúsk, en Guðni var þá
að lesa ævisögu, sem var ein af jóla-
bókimum hans.
Að síðustu viljum við Valur og
börn okkar fjögur senda systkinum
Guðna og öðram ástvinum innilegar
samúðarkveður.
Erla Jóhanna Þúrðardóttir.