Skírnir - 01.01.1875, Blaðsíða 29
FRAKKLAND.
29
a8 þeir tækjust allir óvinnandi verk á hendur, sem ætluSu sjer
a8 reisa á ný konungs- eSa keisarastól á Frakklandi, hvaSa
flokkabrögSum sem svo yrSi til þess beitt. Thiers hefur áSur
orSiS flestum forspárri sinna landa í svo mörgu, og enn hefur
spá hans ræzt svo í þessu máli, aS ekkert gekk saman meS þeim
þremur flokkum, er einveldinu hjeldu fram, en aS hinu hlaut aS
reka sem nú er fram komiS, og vjer skulum rekja gang og atvík
til í skömmu máli.
Sem frá er sagt í f. á. Skírni, hafSi VersalaþingiS lögtekiS
sjö ára ríkisforstöSu Mac Mahons. MáliS gekk raest fram viS
fylgi OrleansliSa. þeir eru stilltastir og mestir biSlundarmenn á
þinginu, en hjer skyldi biSloka í sjö ár, og hugsaSi hver flokk-
anna meS sjer, aS eptir þann frest skyldi tekiS til óspilltra mál-
anna. BiSinni kunnu verst lögerfSamenn og keisaraliSar, en Ijetu
þó hjer viS nem^; en öllum einvaldsflokkunum þótti nú mest
undir komiS, aS ekkert yrSi ráSiS, sem hlyti aS hepta aSgjörSir
þeirra síSar meir, eptir því sem hver um sig vildi sjer viS koma
og málum hagaSi til. Hjer var nú aS vísu nokkur staSfesta komin
á stjórnarhag ríkisins, en nú var höfufeþrautin eptir, aS koma
skipulagi á sjöáravald ríkisforsetans, tryggja þaS mefe lögum
og búa svo um, aS allt fjelli eigi viS fyrsta högg, en stjórn ríkis-
ins fengi þó þingstjórnarlag og yrfei eigi hreint og beint her-
valdsalræSi. ViS þetta verkefni var lengi í stímabraki staSiS, og
stundum laust flokkunum svo hart saman, aS allt ætlaSi af göfl-
um aS ganga — og var þá jafnan til þess þrifiS, einkum af þjófe-
valdsmönnum og NapóleonsliSum, aS þingiS skyldi lýsa umræS-
um sínum lokið og láta svo skapaS bíSa, unz nýjar kosningar
hefSu sent nýtt þinglife til Versala, en sumir fóru fram á alls-
herjar atkvæSagreizlu um stjórn landsins, hvers kyns vera skyldi.
þaS sem fyrst lá til, var aS breyta þingsköpum, afe tvær mál-
stofur kæmu fyrir eina, eSa aS búa til öldungaráS. Hertoginn af
Broglie hjelt því liSi lengi vel saman framan af, sem hann hafði
dregiS aS sjer móti Thiers og boriS hann ofurliSi meS, þegar
hann ætlaSi aS koma þjóSvaldinu á löglegan og fastan stofn.
En er fram í sótti, fóru lögerfSamenn aS reynast miSlungi trúir
— enda þótti þeim, sem fleirum, þaS gefa eigi góSan grun, aS