Skírnir - 01.01.1891, Qupperneq 6

6
BISMARCK ÚR SESSI.
jeg yður nafnbótina: hertogi af Lauenborg. Sömuleiðis mynd af mér í
fullri líkamBstærð. Guð blessi yður, minn kæri fursti, og gefi yður í mörg
ár enn áhyggjulausa elli. Ljómi yfir henni meðvitund um, að þér hafið
unnið skylduverk yðar rækilega. Með þessum tilfinningum held jeg áfram
að vera yðar einlægi, trúi vin, þakkláti keisari og konungur
Wilhelm I. R.
Annað bréf ritaði hann Bismarek sem yfirforingi hersins. Hann hefði
unnið svo mikið fyrir herinn. Með framsýni og járnhörku hefði hann
eflt hann og aukið, ofan í vilja þings og þjóðar, og þannig rutt brautina
fyrir sigurvinningum. Hann hefði gengið fram eins og hver annar her-
maður í ófriðnum við Frakka. Hann hetði ætíð gert allt sitt til að halda
við og treysta herinn á friðartímum. Þess vegna gerði hann hann að
„general-oberst“ i riddaraliðinu með marskálks nafnbót, svo enginn væri
honum ofar í Þýzkalands her.
Sama dag hafði Bismarck heimboð fyrir nokkra vini sína og kvað þá
hafa látið sér þessi orð hrjóta af munni: „Le roi me reverra" (konungur
skal sjá mig aptur). Mun hann hafa haldið, að hann yrði beðinn að koma
aptur seinna. Keisari reyndi að skýla því eins vel og hann gat, að Bis-
marck fór nauðugur, en Bismarck sjálfur lét í veðri vaka, að hann væri
reiður og sér væri þvert um geð að fara. Kölnische Zeitung gekk úr liði
hans, þegar honum var steypt. Norddeutsehe Allgemeine Zeitung hélt
tryggð við hann skamma stund. Hamburger Nachrichten heldur við karl-
inn enn. Það blað kvað fyrst upp úr, „að keisari og kanselleri hefðu
ekki skilið sáttir og ekki verið jafnljóst báðum, að þeir yrðu að skilja".
Keisarinn hafði farið þeim orðum um Bismarck við hershöfðingja þá, sem
komu til að heilsa upp á hinn nýja kansellera, að hann gæti aldrei fram-
ar átt von á neinum ráðum frá honum. Bismarck hefði haldið fastlega,
að keisarinn mundi leggja að sér að sækja ekki um lausn, en hvorki keis-
ari né aðrir hefðu beðið hann að vera kyrran. Bismarck hefði viknað svo
við, að hann hefði tárfellt, þegar hann fékk bréfin frá keisara, og sá, að
hann var gerður rækur úr görðum. Aldrei hefur þess fyr verið getið, að
Bismarck hafi grátið, ekki einu sinni við dauða Vilhjálms fyrsta. Það var
20. marz, að hann felldi tár, heiptartár, því hann sagði, að konungur
mundi fá að sjá sig aptur.
Ekkert þýzkt blað mælti fram með því, að Bismarck skyldi fá em-
bættin aptur. Annað hljóð var í strokknum, þegar hann bannaði Friðrik