Skírnir - 01.12.1907, Page 48
:336
Yöluspá.
fulls, þ. e. hún er gleypt af úlflnum, »tungls tjúgara« í
.39. v.); eldur og reykur geisar og bálið leikur við himin-
inn; þá er alt búið; alt yflrborð jarðarinnar þ. e. Miðgarðs,
bústaður goða. og manna, er brent til ösku. Þar með er
hinni sifeldu baráttu lokið milli goða og jötna, sem hófst
með komu þursameyjanna. Af kvæðinu sjálfu sést ekki,
hvern höf. heflr talið upphafsmann eldsins, en þó verður
helzt að álíta, að það sé Surtur, sbr. 512- Þó er það eng-
an veginn víst. En annað atriði er í þessu máli miklu
merkara, og það er Surtur sjálfur og afdrif hans. Varla
getur það verið vafamál, að höf. telur alla jötna gjörfallna;
ef svo liefði ekki verið, hefði hugsunaráframhaldið orðið
nauðsynlega sama og áður, að hin nýja kynslóð goða og
manna hefði aftur fengið jötna að óvinum, og þá hefði
alt hið sama tekið sig upp aftur; en það er einmitt það,
sem e k k i verður. I hinu nýja ríki eru engir fjandmenn
En þar af sýnist leiða með nauðsynlegu hugsunaráfram-
haldi, að Surtur hafl líka látið líf sitt í eldinum, eða á
•einhvern hátt mist það. En um það þegja allar heimildir.
Annars er lítið við þessar vísur að athuga. En vert
er að menn taki eftir mótsetningunni, sem liggur í orðun-
um b j a r t r (Freyr) at S u r t i (þeim svarta). Þar sem í
.55. v. stendur, að »allir menn ryðji heimstöð«, verður að
leggja sérstaka áherzlu á allir, vegna þess, að í 51. v.
■ er þegar búið að tala um »hali«, þ. e. nokkra menn. Nú
þegar Þór fellur, er öll vörn manna biluð og farin; en
þar í var öll starfsemi Þórs falin að verja menn (og goð)
mót jötnum. Níðs ókvíðinn (ekki: ó k v i ð n u m,
;sem hdr. hafa) verður að lesa. Það er Þór, sem þarf ekki
að kvíða lasti komandi alda; hann heflr gengið vel fram
og sigrað að vanda, en reyndar um leið hlotið banamein-
ið. E i m i (i 56. v.) gæti bæði merkt eld og reyk; ef
•eldsmerkingin er tekin, ætti betur við að lesa: v i ð a 1 d r-
n a r a (eins og annað hdr. heflr); og er þá vísuorðin svo
,að skilja: bál geisar við bál, hvert bálið geisar við ann-
,að (Konr. Gíslason).