Skírnir - 01.12.1914, Blaðsíða 109

Útlendar fréttir.
445
nylendum Frakka, því það buðu Þjóðverjar Englendingum til hlut-
leysis, að taka ekki land af Frökkum heima fyrir. Utanríkisráðherra
Englendinga, Edw. Grey, gerði ráð fyrir því, er hann skyrði enska
þinginu frá ástæðum til þess, að Englendingar legðu út í ófriðinn
móti Þjóðverjum, að svo gæti farið að Frakkland misti stöðu sína
meðal stórveldanna, og líka hinu, að sjálfstæði smærri ríkjanna,
Belgíu, Hollands og Danmerkur, gæti orðið lokið með þessu stríði.
Þetta lót hann menn skilja að hugsast mætti að yrði endir ófriðar-
ins, að Þjóðverjar færðu valdsvæði sitt yfir smærri ríkin, sem vegna
legu sinnar eru eins og þröskuldar á vegi þeirra norðvestur og
norður á bóginn, og lömuðu Frakkland svo, að það yrði framvegis
að lúta vilja þeirra. Englendingum mun því hafa staðið stuggur
af þeirri hugsun, að þeir ættu að eignast svo voldugan nábúa, er
síðan yrði keppinautur þeirra um yfirráðin á hafinu og völdin yfir
nýlendusvæðunum úti um heiminn. Vináttusamband Englendinga
við Frakka og Rússa, sem kallað er »Triple-ententen«, er ekki
gamalt. Margir segja að það só einkum verk Játvarðs VII., að
minsta kosti komst það á í stjórnartíð hans. Það átti að vega á
móti eldra þríveldasambandinu, og frá Englands hálfu skoðað var
það veldi Þýzkalands, sem uauðsyn var að reisa rönd við. Þýzka-
land var á mörgum sviðum að verða aðal-keppinautur Englands.
Það var orðið við hlið Englands mesta iðnaðarlandið og keppinautur
þess á verzlunarsviðinu út á við. Og þar var kominn upp her-
skipastóll, sem gekk næst herskipastóli Englendinga. Þjóðverjar
juku í sífellu herskipaeign sína, og Englendingar keptust við, að
vera svo og svo hátt yfir þeim að herskipaeign. Þeir möttust
hvorir við aðra um vígbúnaðinn á sjónum, og á síðustu árum var
það orðin trú manna, að hvergi væri meiri hætta á að ófriður
kviknaði í Evrópu en milli Englands og Þýzkalands. Og þá var
álitið, að fyrsta viðureignin yrði á sjónum. Englendingar eiga alt
sitt traust 1 flotanum; hann verður að geta varið strendur þeirra.
Gœtu Þjóðverjar komið landher sínum við í Englandi, þá væri alt
búið. Um þetta hefir oft verið rætt á undanförnum árum og bein-
línis gert ráð fyrir, að þar að mundi koma, að á þetta reyndi; það
hlyti að verða stríð milli Englendinga og Þjóðverja. Þjóðverjar
hafa altaf neitað því, og talað um það sem fjarstæðu, að þeir
hefðu í huga, að ráðast með landher á England, en þeir hafa játað
að þeir vildu ekki þola að Englendingar hefðu yfirhöndina á sjón-
um að sama skapi og þeir hafa áður haft. Þeir vildu hafa hönd
í bagga þegar um væri að gera landeignaskiftinguna í öðrum heims-