Ný félagsrit - 01.01.1863, Page 27
L'M STJORIN OG KJARHAG.
27
nöfnum tjáir ab nefna, meb þeim eina mismun, ab hin
svokallaba stjórn á Islandi ber þab undir kontíng, annab-
hvort gegnum íslenzkan erindsreka ellegar gegnum danskan
rábgjafa, í stab þess sem íslenzka stjdrnardeildin ber þab
fram nú gegnum hinn sama danska rábgjafa; eigi þannig
ab verba, segjum vér. þá er ekki mikib á unnib í bráb
meb breytíngunni, nema þab vveri vonin, ab nafnib „stjdrn“
á Islandi fengi meb tímanum meiri þýbíng en nafnib ein-
tdmt. þessvegna er þab eitt abalatribi, sem alþíng þarf
ab gefa hinn mesta gaum ab, og er einskonar fjöregg í
þessu máli, ab sú stjdrn á Islandi, sem stúngib verbur
uppá og alþíng samþykkir, verbi þesskonar stjdrn, som
geti borib nafn meb rentu, en verbi ekki einskonar úti-
gángsgemsi frá rábgjöfunum í Danmörku. Nefndin í fjár-
hagsmálinu hefir, einsog fyr var sagt, kvebib skýrt á,
hvernig hún hefir hugsab sér þessa stjdrn úr garbi gjörva
ab valdinu til, og alþíng getur ekki slakab til úr því,
nema meb því ab baka landinu þarmeb dbætanlegan skaba.
og þab ef til vill um lángan tíma.
Nú skulum vér nokkub gjör hugleiba, hversu menn
verba ab hugsa sér þessu fullnægt eptir hinum helztu
uppástúngum, sem fram eru komnar af vorri hendi Is-
lendínga, og munum vér þar af geta skilib, hversu lángt
vér megum fara í ab slá af bæbi vib stjdrnina öbru-
inegin og hib danska ofurveldi, og vib sjálfa oss hinu-
megin, eba kotúngshátt og Iítilmennsku eba aubtryggni
vorra eigin manna, sem ekki hugsa um málin sjálf öbruvísi en
svo, ab þeir vilja reyna til ab fljdta ofaná frobu alþýbuhyll-
innar meb því, ab þræba þab sem þeir kalla hugsunar-
hátt þjdbarinnar, en sem er þd í rauninni hugsunarháttur
einstakra manna, sem annabhvort hánga beinlínis vib
hinar gömlu hugmyndir, ellegar geta ekki samrýmt hinai