Gefn - 01.01.1870, Síða 79

79
nr. Enn fremur, væri guð í öllu, þá mundum vér drepa
guð eða part af guði í hvert sinn sem kind er skorin eða
fluga drepin — eða ætli guð fljúgi þá burtu úr þeim?
fetta sama segir ekki einúngis S. Augustinus (de Civ. Dei
L. IY cap. 12): — »nihil omnino remanere, quod non sit
pars Dei. Quod si ita est, quis non videt, quanta impietas
et irreligiositas consequatur, ut quod calcaverit quisque,
partem Dei calcet, et in omni animante occidendo pars
Dei trucidetur?« — heldur einnig Cicero (de nat. deor. L.
I. cap. 10): »Si mundus Deus est, quoniam mundi partes
sunt, Dei membra partim ardentia, partim refrigerata dicenda
sunt«. Annars kemur það stundum fyrir hjá sumum ríg-
bundnustu guðfræðíngum og jafn vel kirkjufeðrum sem kall-
aðir eru heilagir, að þeir tala um guð og sálina eins og
verulegir Pantheistar eða algyðismenn; því þeir tala með
svo miklum orðaleik að þeir hafa engan hemil á því sem
þeir segja; þannig segir Thómas frá Aquino (í Summa tot-
ius theologiae I. Quaest. VIIJ. Art. 3): »Sicut anima est
tota in qualibet parte corporis, ita Deus totus est in omn-
ibus, et in singulis«: og S. Augustinus optar en einusinni:
»anima vero non modo universae moli corporis sui, sed
etiam unicuique particulae illius tota simul adest« (de im-
mortalitate animae, cap. XYI.); »tota igitur singulis partihus
simul adest« (de Trinitate YI. 6); »nam per omnes eius
(corporis) particulas tota simul adest, nec minor in minor-
ibus, et in maioribus maior, sed alicuhi intensius, alicubi
remissius, et in omnibus tota, et in singulis tota est« (de
origine animae hominis. Lib. ad Hieron. seu Ep. CLXYI).
Fullt eins vel og kristnir menn talarPliníus hinn eldri um
guð (Hist. Nat. L. I. cap. VII): »Efíigiem Dei formamque
quaerere, imbecillitatis humanae reor. Quisquis est Deus, et
quacunque in parte, totus est sensus, totus visus, totus
auditus, totus animi, totus sui« — og eg gæti, ef eg vildi,
tilfært marga fleiri staði úr ritum »heiðinna« spekínga, sem
sýna að þeir hafa fullt eins vel trúað á guð og vér. —