Gefn - 01.01.1870, Page 81
81
uns entgegen gehn», og á fleirum stððum kemur sama kenn-
íng hjá honum. Enn fremur er þetta rángt, af því fegurðin
er ekki einúngis hin æðsta ímynd sannleikans, heldur einn-
ig sannleikurinn sjálfur, og þegar vér höfum fegurðina, þá
höfum vér sannleikann. Vér höfum nú tvennt um að velja:
annaðhvort er þessi fegurð og sannleikur sama sem
persónulegur guð; og þá er rángt að kalla hann fegurð og
sannleika; guð er einúngis guð, og öll hans tilvera og allt
hans eðli er það, að hann er (»Sá sem er« kallar guð sig
sjálfur, 2. Mos. v. 14, sem er essentia excellens eða actus
purus hjá enum scholastisku spekíngum) — ellegar það
er ein allsherjar sameiníng allrar fegurðar ogalls sannleika;
og svo hefur Schiller (og fleiri) án efa viljað láta taka það.
Ef vér því ættum að skoða þessa hugmynd sem menn (og
öðruvísi getum vér það eklci), þá ætti ein einasta hugsjön
að innifela í sér allar myndir úr fegurðarinnar ríki: kvenu-
maður, karlmaður, hús, dýr, jurt og ótal fleira ætti þá að
vera sameinað í einni einustu hugsjón, og þessi hugsjón hlyti
að geta talað og súngið, til þess að hafa í sér einnig saung
og skáldskap. J>ó allt sé komið af einu frumefni (Proto-
plasma) og þó þetta frumefni þannig feli í sér allt sem af
því myndast, þá getum vér samt ekki fremur talað um allar
þessar óorðnu myndir, heldur en vér gætum sagt, að tré-
bútur væri fallegt lángspil, af því það má smíða úr honum
lángspil.
Nei, hugsjónirnar eru óteljandi, en engin ein allsherjar
hugsjón getur verið til. Guð er ekki ímynd eða hugíjón
alls, hann er ekki nein sameiníng allrar íegurðar, heldur
er hann höfundur hennar; en fegurðin (og sannleikurinn)
birtist oss í ýmsum myndum, án þess vér getum, frá voru
sjónarmiði, dregið þessar myndir undir eina hugmynd.