Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 1895, Page 13

13
setja ekki saman jafngóðar samlíkíngar sem þetta
af orðum tómum. Og hver sem segir að íslendíng-
ur hafi ort það, verður n e y d d u r til að láta skáld-
ið bregða sjer til Noregs, koma þar á einhvern viss-
an blett og hitta svo vel á, að hann einmitt sjái
þetta! Jeg skal geta þess í sambandi við þetta, að
í einni isl. sögu finst þessi sama samlíkíug notuð
(líklega tekin eftir þessum stað í kvæðinu) í vísu
(Örvar-Oddss.), og hljóðar þar svo:
sem fyr úlfi örg geit rynni.
Hve óendanlega lángt stendur ekki þetta á baki
hinni vísunni að fjöri og ljósri náttúrutilfinníngu.
Hið fyrra er sjeð með eigin augum, hið síðara er
árángur lesturs og lærdóms, og er því dauft og
merglaust með öllu.
Hitt dæmið er:
Fyrr muntu Goðmundr
geitr of halda
ok bjargskorar
brattar klífa,
hafa þér í hendi
heslikylfu.
Það sem er einkennilegast hjer, er h e s 1 i-kylfan;
ef hún hefði ekki tullkomnað myndina og lýsing-
una, hefði jeg ekki getað sagt, hvort vísan var
norsk eða íslensk með vissu; en h e s 1 i kylfan tekur
af skarið. Hvernig stendur á þvi, að fslendíng gat
dottið í hug að nefna hjer »h e s 1 i«-kylfu, sem hlaut
að liggja alveg fjarri hans hugsunum og því sem
hánn hafði vanist. Og þótt íslenska skáldið hefði
nú verið svo heppið að koma einmitt á þann stað,
sem einmitt var geitahirðir að klifrast upp berg-
skor og — ekki að gleyma — með staf í hendi;
hvernig gat hann þá vitað, að hann var úr hesli?-