Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 1895, Page 62
62
svo vera. Hvað er sjerstaklega norskt 1 þvl, að>
miða við »stokJánTu? Hann skorar á mig að sína
hvar slíkt komi firir í ísiensku. Nei, síni hann mjer
íirst, hvar það kemur firir í norsku, et hann vill
finna orðum sínum stað. Enn annars get jeg frætt
hann á því, að nógir stokkar eru til á Islandi, bæði.
fallin trje, þar sem skógur er, og rekaviðardrumbar,.
þar sem reki er, og að þröngvir lækjarfarvegir eru
mjög oft nefndir stokkar. Og enn í dag er algengt
orðtækið: »að riða eða hleipa ifir stokk a og steina«
(sbr. í kvæðinu: »stund er til stokksins, önnur
til steinsin s«).
Jeg kem nú að því, sem er mergurinn málsins.
hjá FJ., náttúrulísingum Eddukvæðanna. Jeg neita
því als ekki, að í kvæðum komi mjög oft ósjálfrátt.
fram náttúra landsins, sem skáldið hefur haft firir
augum frá blautu barnsbeini. Enn first og fremst
hefur þessi almenna setning miklu minna gildi firir
skáldskap fornmanna enn firir nútíðarkveðskap. I
kveðskap fornskáldanna bregður miklu sjaldnar firir
náttúrulísingum enn hjá nútíðarskáldum. Fornskáldin.
hafa allan hugann á að lísa hinu persónulega lífi,
lífi goða og manna, einkum hug og hetjumóð, þrótt
og hreisti, enn náttúrutilfinningin er ekki eins vak-
andi hjá þeim og hjá skáldum vorra tíma1. Dæmi.
það, sem FJ. tekur úr nútíðarkveðskap íslendinga.
sannar því ekki neitt firir fornaldarkveðskapinn,
enda er það illa valið. Jeg þekti Kristján skáld.
1) Sbr. hina fróðlegu bók Th. Hjelmqvist’s, Naturskildr-
ingarna i den norröna diktningen, 43. og 61.—62. bls. Um
náttúrukveðskap ímsra þjóða sjá Humboldt, Kosmos II. b. 1.
þátt, sjerstaklega það, sem haft er eftir Wilh. Grimm um,
þísku kvæðin Niflungaljóð og Guðrúnu á 33.-34. bls. (í útg. _
Stuttgart und Túbingen 1847).