Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 1895, Page 74

74
þá er hann nægileg sönnun firir því að skáld —
og það góð skáld — hafi verið til á íslandi firir
950. Og þarf meira til að irkja Eddukvæði enn að
vera skáld? Þarf maður endiiega að vera hirð-
skáld? Jeg held einmitt, að hirðarloftið hafi verið
óholt firir Eddukveðskap. Og þar að auki var Eg-
ill hirðskáld. Hann dvaldi við hirð Aðalsteins kon-
ungs og orti um hann, eftir því sem FJ. sjálfur seg-
ir, og er brot til af kvæðinu ennb Og ekki get jeg
sjeð neinn verulégan mun á Höfuðlausn Egils og öðr-
um hirðskáldakvæðum. Það getur verið, að sagan.
um Haraldsnið sanni ekki, aðhver og einn Is-
lendingur hafi fengist við skáldskap, enda hef jeg
aldrei sagt það, en hún sfnir þó, að það hafi verið
mjög alment að irkja á íslandi á 10. öldinni.
FJ. neitar því, að Haraldr hárfagri hafi hnept
Noreg í dróma og fullirðir, að ok hans hafi aldrei
verið nje orðið svo mikið, »að hver og einn einstak-
ur maður væri ekki eins fullkomlega persónuiega
frjáls sem áður«. Þetta er ní kenning, og jeg þori
óhræddur »að leggja hana undir dóm sagnafræðing-
anna«. Hvað segir Snorri? Þar sem hann segir
frá því, er Hákon Aðalsteinsfóstri gekk til rikis,
standa þessi orð1 2: »Þau tíðindi spurðust á Upplöndr
at Þrœndir höfðu sér konung tekit slikan at öllu, sem
Haraldr hinn hárfagri var, nema þat skildi, at Har-
aldr hafði allan lýð í landi þrœlkat ok áþját,
en þessi Hdkon vildi hverjum manni gott ok þauð aftr
at gefa bœndum óðul sín, þau er Haraldr konnngr
hafði af þeim tekit. En við þau tli-U-dl^rðu allir
glaðir, ok sagði hverr öðrum; flaug þat sem sinueldr
1) FJ., Kritiske studier 114.—115. bls. FJ., Egilssaga LYI.—
LVII. bls. Lit. hist. I, 491. bls.
2) Hkr. Hák, góð. 1. k.