Eimreiðin - 01.01.1912, Side 22
22
bauð byrgin Eiríki og Sveini Hákonarsonum. Eeir vóru jarlar og
mikilmenni. Eitiar vægði þó ekki fyrri fyrir þeim, en þeir giftu
honum Bergljótu systur sína. Síðan stóð hann uppi í hárinu á
Ólafi konungi Haraldssyni og loksins horfðist hatin í augu við
Harald konung harðráða, þar til konungur sá sveik hann og myrti,
Einar var þessi maður fyrir sér.
En kona hans, Bergljót, var svo mikill skörungur, að hún
ætlaði að berjast við Einar á þingi. Hún bjóst við, að Einar
mundi vilja drepa Halldór Snorrason. En hún vildi veita honum
lið. Bá tók hún þetta ráð, að safna sér liði.
Guðrún Ósvífrsdóttur hét á menn sína, þegar hún sat á
brúðarbekkinum í fjórða sinn og ætlaði að etja kappi við brúð-
guma sinn, Borkel Eyjúlfsson. Hann vildi vega Gunnar Biðranda-
bana, sem þar var að veizlunni. En Guðrún hafði heitið hon-
um ásjá.
Bergþóra kona Njáls réð hjón til handa sér og Njáli, engu
síður en hann.
Porbjörg digra gaf Gretti grið, þegar bændur tóku hann
sofandi, bundu og vildu hengja. Pað var dirfskubragð mikið, því
að Grettir var orpinn stórum sökum og mikilli óhelgi. Hann var
skógarmaður og gripdeildarmaður og vígamaður.
Borgerður Egilsdóttir ætlaði til hefnda eftir Kjartan son sinn,
ásamt sonum sínum. Móðir Vígabarða ætlaði og til hefnda með
honum suður í Borgarfjörð, norðan úr Húnaþingi.
Bannig vóru konur í fornöld skapi farnar. Skörungsskapur-
inn hélzt í hendur við eld-öra tilfinningu, sem engin bönd fengu
haldið.
Nú kem ég að aðal-efni málsins, en það er þetta: Hvaða
þátt áttu konurnar í því, að leggja til efnið í sögurnar?
Engum getum þarf að leiða um þetta. Sögurnar eru þar
sjálfar til svara. Bar þarf ekki um að villast, né lesa milli línanna.
konurnar eru undirrót annarrarhvorrar sögu í fornöld, hér í landi
að minsta kosti, konurnar sem sitja í dyngjunum, þótt þær bæru
eigi vopn né herklæði. Fegurð þeirra og tilfinningar ollu því, og
orð þeirra. Barna spunnu þær örlagaþræðina, undu þá í hnoðu
og köstuðu þeim fyrir fætur skálda og íþróttamanna. Karlmenn-
irnir héldu í þráðarendann, en hnoðun ultu undan þeim fram að
kumblinu þeirra, eða út á hafið.
Njála er frægust allra íslendingasagna. Hún hefst með því