Eimreiðin - 01.01.1912, Síða 62
62
Cæsar er ég, en ekki konungur. En óvíst er að vita nema honum
hafi meðfram gengið dramb til orða þessara, enda hefir sagan
orðið á hans máli, og meira þykir nú keisara nafn en konungs.
En Cæsar þýðir annars Vígi eða Vígsterkur, og því skylt er kesja,
nafnið á nokkurskonar spjóti, sem aðeins var mjög sterkra manna
vopn, í’órólfs og Egils og slíkra.
III.
Cæsar var vopnlaus, og ugði sér einskis ófriðar, þegar morð-
ingjarnir réðust að honum, þessar mestu óheillaskepnur einhverjar,
sem hafa haldið, eða reynt að telja sér trú um, að þeir væru að
vinna landi sínu gagn. Cæsar varðist fyrst með ritli sinum (graph-
ium minnir mig það sé nefnt), en gaf upp vörnina, er hann sá
hnífana stefna á sig hvaðanæva, og Brútusar líka. Vafði hann þá
skikkjuna að höfði sér, eins og siður var Rómverja, er þeir bjugg-
ust við bana sínum. Tuttugu og þrem sárum særðu þeir hann.
Aðeins við fyrsta lagið, er kom honum alveg á óvart, stundi hann,
En síðan heyrðist ekki til hans fremur en í tré væri stungið.
Pannig varð Cæsar við dauða sínum. Honum varð ekki bilt,
þó að dauðinn kæmi að honum í þeirri mynd, er hann bjóst sízt
við. Ef til vill höfðu aldrei á jörðunni orðið meiri og sneggri um-
skifti en á þeim Cæsar, sem stóð á tindi frægðar og drottinvalds,
og þeim, er fann morðeggjarnar skera sundur lífæðar sínar. En
stilling hans stóðst þessa raun. Hvílík stálstilling. Og hvílíkur vottur
um hvað rómverskur aðall kunni vel að fara með líkama sinn, og
hafði kunnað, um margar kynslóðir. Et nihil stricto æstuare ferro,
að bregða sér ekki við beittar eggjar, segir Petróníus Arbíter sé
það, sem mest sé undir komið. Og það má til sanns vegar fær-
ast, en ég ætla ekki að útlista um sinn, hvernig ég geri það.
Petróníus Arbíter virðist hafa verið jafnvel ennþá betur gerð-
ur en Cæsar, og manni kemur nærri í hug, hvort hann muni ekkt
hafa átt kyn sitt til hans að rekja í móðurætt. Áreiðanlegt er, að
Petróníus ritar af meiri snild en Cæsar og Hóratíus, og er þá
langt til jafnað. En Petróníus naut sín ekki, af því að það var
Neró, en ekki sjálfur hann, sem sat á keisarastóli, og hann varð,.
eins og síðar Othó keisari, félagi hans, að fyrirfara sér sjálfur. Hann
gerði það, sem erfiðast var, að deyja, af meiri snild en dæmi em