Dagblaðið Vísir - DV - 04.06.1984, Blaðsíða 18

Ð^MflÍÍDAÖÖ&VíHjíAiMÍ‘
18
RANGE
ROVER
Stuðaragrindur (puss bar),
vönduð vinna, gott verð. Uppl.
í síma 74013 alla daga.
KRAFTBLAKKIR
PSk.
ÚTGERÐARMENN
Höfum á lagar 400 kg kraftblakkir mað eina eða
tveggja spora hjóli. Gott verö og göðir greiðsluskil-
málar.
Atlas hf
ARMULA 7 - SIMI 267b5
LÆRIÐ ENSKU Á SUÐ ■
URSTRÖND ENGLANDS.J
Sendið þennan miða til: |
LUXOR SCH00L l
0F ENGLISH j
SOUTH STREET LANCING |
WEST SUSSEX ENGLAND, |
BN15 |
Nafn:_________________ ^
______________________ I
I
Heimili: |
----------------------- |
I
ofnhitastillir
einhver besta lausn
orkusparnaðar.
Þeir margborga sig.
Danfoss ofnhitastillir
er svarið við hækkun á
verði heita vatnsins.
= HÉÐINN =
SEUAVEGI 2, REYKJAVÍK.
Menning
Menning
Menning
Menning
Listaháfíð i Reykjavfk.
Tónleikar Martial Solal píanóleikara í
Norræna húsinu 2. júní.
Fyrstu tónleikar á listahátíð gáfu til
kynna ákveðna stefnubreytingu sem
orðið hefur hjá stjórn fyrirtækisins.
Ekki þarf lengi að lesa til að sjá að á
dagskrá er jassinn rúmfrekari en áður.
Jassgeggjarar hrópa gaman gaman en
jassféndur hrista höfuðið sumir
drjúpa höfði og hafa yfir gömlu þul-
una um hinn illa endi og andskotans
miklu magt. Vitaskuld hefur jass jafn-
an verið á dagskrá listahátíðar frá
upphafi. Meira að segja í bland með
klassískri músík eins og þegar Bengt
Hallberg og Kjeld Bækkelund léku
Að slá nýjan tón
saman á fyrstu listahátíð, einmitt í
Norræna húsinu.
Jafnvel ein drepandi
vinstri handar æfing
Til að slá hinn nýja tón lista-
hátíðarfeðranna valdist einn fremsti
píanisti heimsins, Martial Solal.
Tæpast er hægt að velja heppilegri
mann til að sópa burtu fordómaslepj-
unni sem hjá allt of mörgum músík-
áhugamanninum vill ríkja í garð jass-
ins. Upp á hann er ekki hægt að heim-
færa nein þau skammaryrði sem jass-
féndur beita í hundalógík sinni.
Martial Solal er óumdeilanlegur snill-
ingur sem hefur stórkostlegt vald yfir
hljóðfærinu og flétturnar í spuna
hans eru flóknar og margslungnar.
Oft má áheyrandinn hafa sig allan við
að fylgja eftir flóknu tilbrigðamunstr-
inu sem snillingurinn leysir þó jafnan
upp í einfaldar, skýrar myndir að
lokum. Hann leikur sér að því að
spinna upp ellingtóníska úrvals-
drápu og jafnvel ein drepandi vinstri
handar æfing upp úr skólabókinni
getur orðið honum efni í myndríkan
stefjabálk.
Til að hafa ekki allt full-
komið
Tónleikar Solals voru hreint út sagt
æðisgengnir. Jassgeggjarar fengu
marga uppáhaldsrétti sína framreidda
í ólgandi tónaflóði. Listahátíð hófst
með sannkölluðum heimsklassatón-
leikum og svona rétt til að hafa nú
ekki allt saman fullkomið og yfirmáta
yndislegt var þess gætt að hafa hljóð-
færið í ástandi sem var Iangt frá því að
teljast nokkrum músíkanti boðlegt,
hvað þá einhverjum mesta úrvals
píanóleikara heimsins.
Bach og Bachiönur á celló
Lístahátfð í Reykjavflc.
Tónleikar nfu cellóleikara í Búataflakirkju 3.
júní.
Stjórnandi: Gunnar Kvaran.
Einaöngvari: Elfaabet Erlingsdóttir.
Efniaskrá: Johann Sebaatian Bach: Svfta nr. 3 f
C-dúr fyrir einleikacelló; Hoitor Villa-Loboa:
Bachianas Brasilieraa nr. 5 fyrir átta celló og
sópran; Bachianas Brasilieras nr. 1 fyrir átta
celló.
Það má eiginlega segja að tón-
leikar Listahátíðar með níu celló-
leikurum og sópransöngkonu í
Bústaðakirkju hafi verið eins konar
bekkjarkvöld hjá Gunnari Kvaran.
Það skal tekið fram að með því er
ekki átt við að tónleikamir hafi þess
vegna verið rýrir aö gæðum — þvert
á móti. En cellistamir ungu sem léku
á þessum tónleikum em enn, eða em
nýútskrifaðir nemendur Gunnars, og
að því leyti stenst fullyrðingin hér að
ofan. Svipur og yfirbragð tónleik-
anna minnti samt ekki í neinu á
bekkjarkvöld eða varð yfirleitt
bendlað við lærlingslegt handbragð.
Þar lék hópur ungra cellista, sem
skilaði árangri eins og krafist verður
af menntuðum tónlistarmönnum.
Tónleikamir hófust með einleik
Gunnars. Svítur meistara Bachs
fyrir celló einsamalt eru honum
hugleiknar og sama er hverja þeirra
hann leikur — allt gerir hann jafn
vel. Gunnar málaði þriðju svítuna að
þessu sinni heldur skarpari dráttum,
en hann til dæmis gerir á plötu sinni i
fyrstu og annarri. Hann lagði meiri
kraft í fjörmeiri kaflana eins og
Courante, Bourré og Gigue og
hnykkti jafnvel stundum full fast á
með stappi en gerði svo jafn mikið úr
ofurmýkt og fínlegum vegnaði Sara-
bande kaflans til mótvægis. Við
fengum þannig litríkari og skapheit-
ari útgáfu en viö höfum átt aö
venjast frá Gunnari í seinni tið.
Gunnar Kvaran.
JAMMAÐIJAZZ
Listahátíð í Reykjavik.
Jazzkvöld í Broadway 3. júní.
Þátttakendur: Quintetten, Bob Kerrs Whoopee
Band, Martial Solal og fleiri.
Eftir glæsilega jassopnun Lista-
hátíöar, með tónleikum Martials-
Solal í Norræna húsinu, þótti manni
aldeilis bera vel í veiði aö fá aðra
jassveislu strax næsta kvöld. Þegar
inn á Broadway var kamið höfðu Bog
Kerr og kumpánar hans í Whoopee
bandinu takið sér stöðu. Þessir
sprellikarlar úr ríki Bretadrottn-
ingar spiluðu lítinn jass. Já reyndar
ósköp lítinn jass — og þó var búiö að
segja okkur fyrirfram að þetta væri
dixielandhljómsveit sem fremdi
músíkparódíur í bland. Þeir frömdu
töluvert meiri músíkparódíur en jass
á sviðinu á Broadway og þó eiga þeir
í fórum sínum miklu betri paró-
díunúmer en þeir buöu upp á í þetta
sinn. Að mínu mati er alrangt, eftir
því sem ég hef heyrt I þeim hér á
Listahátíð, að kalla þá jassista, en
með paródíum sínum kunna þeir vel
að skemmta fólki.
Sænski kvennajassflokkurinn
Quintettan tók síðan næstur við
jamminu. Það er að vísu ranglega
með fariö að orða jamm upp á jass-
vísu í sambandi við stúlkumar
fimm. Þær spila að sönnu allþokka-
lega, en alveg óskaplega lært, svo að
sálin í jazzinum — jammið — er vendi-
lega geymt undir harðri skel. Eigin
ópusar þeirra eru að mörgu leyti lag-
leg jassmúsík i sjálfu sér, en þó er
eins og þær hafi gengið fullmikið í
smiöju til Merit Hemingson. Spilverk
þeirra er vel smurt og hljómar ágæt-
lega og þær hafa að minnsta kosti
einn úrvalsjassleikara að upplagi í
áhöfninni - þessa á flautunni með
frekjulega tóninn, Marie Larsdotter.
En þær mættu gjarnan gefa sér svo-
lítið lausan tauminn og spila ekki
svona lært.
Þá kom Martial Solal og hrærði
ærlega upp í samkomunni. Um ein-
Svolítils taugafiðrings gætti hjá
cellistaliðinu í fyrri Bachiönunni,
það snart einnig Elísabetu Erlings-
dóttur, sem söng þó mjög vel.
Vokalísuna í byrjun afar mjúkt og
hreint og portúgalska tungubrjótinn
í seinni partinum eins og ekkert væri
fyrir honum að hafa.
Gítareftirhermunni sem svo mjög
gætir í Bachiönu númer fimm fer
lítið fyrir í þeirri númer eitt. En þar
er þaö samban í sinni einföldustu og
klárustu mynd sem kemur upp á
yfirborðið. Það kynni að fara fyrir
brjóstið á einhverjum að heyra
sömbu og Bach nefnd i sömu andrá,
en eins og Villa-Lobos skáldar þetta í
sinni bamslegu einlægni og aðdáun á
meistaranum og eins og cellista-
hópurinn lék á þessum tónleikum
held ég að aðeins fólk með stein-
hjörtu f ái ekki hrif ist.
EM
Tónlist
Eyjólfur Melsted
leikstónleika hans hefur þegar verið
fjallaö og þar við er svo sem engu aö
bæta. Maðurinn er fádæma snill-
ingur og eitt hrósyrði til eöa frá
skiptir nákvæmlega engu máli. Ég
held aö hann hafi spilaö álika lengi
og hinir, en hans mínútur líða hraðar
en annarra.
Eftir þetta ríkti andrúmsloft
ferskleikans. Gammarnir, eða réttar
sagt meirihluti þeirra, stigu á stokk
og fluttu mönnum nokkra ópusa. Þar
stóð ég upp og hélt heim til að vera
nokkurn veginn öruggur um aö koma
greininni af fyrir prentun — ánægður
yfir að hafa fengið yfir mig ferskan
hvínandi og vel spilaðan jass, þótt
bíða þyrfti eftir honum.
EM
Borgarleikhúsið i Stokkhólmi:
Niir man har kansior
eftir Mariu Jotuni.
Leikstjóri: Kristin Oisoni.
Leikmynd: Pekka Ojamaa.
I.ýsing: Per Zedeli.
Leikendur: Birgitta Uifsson og Stina
Ekblad.
Góðir gestir streyma nú inn í höfuð-
staðinn í flokkum, bæði ferðamenn
og svo listafólkið sem heldur uppi
reisn Ldstahátíðar sem hafin er í
staðr.um og setur svip á lífshættina
næstu vikurnar. Á laugardagskvöld
var fyrri sýning borgarleikhússins í
Stokkhólmi á átta þáttum úr smá-
sagnasöfnum finnsku skáldkonunnar
Maríu Jotuni. önnur sýning var í gær-
kvöld — þær verða ekki fleiri — gæsin
er flogin þegar þetta birtist.
Það var sorglega fámennt á sýning-
unni á laugardagskvöld sem er synd og
skömm og hneisa, því sýning Olsoni á
þessum þáttum með söngvum í bland
er dásamleg kvöldstund, makalaus
skemmtun og listviðburður sem seint
gleymist.
Tvöfaldur skaði
Og mikil sárabót var það að sjá
þessa snillinga, Stínu Ekblad og Bir-
gittu Ulfsson, fara á kostum í hverri
HVALREKI
rullurmi af annarri, leika sér sviflétt í
öllum greinum listar sinnar, tjá
þungbærar sorgir, nöturleg örlög,
brall og brennandi ást. Þær voru
hreint ótrúlegar í færleik, kærkomin
sárabót fyrir Comedie Francaise.
En sárt er til þess að vita að stór
hópur, ef til vill hátt í þúsund áhorf-
endur skuli fara þess á mis að sjá þessa
snjöllu og gáfuðu listakonur og þeirra
einstöku sýningu.
Við hvern er hægt að sakast? Jú,
framkvæmdastjórn þessarar hátíðar
sem við virðumst vera að glutra niður
þetta sumarið. Engin forkynning
hefur verið um þennan lið né aðra sem
máli skipta, engin hljóðvarpskynning,
engin sýning á brotum úr verkinu í
sjónvarpi, hvað þá frásagnir af þeim
merka höfundi sem þarna var
kynntur. Sem er jú kona — hvar voru
allar þær konur sem gapandi eru um
misvirðingu við kynsystur sínar sem
skáldskapinn stunda á laugardags-
kvöld? Hvar var sænska mafían fyrir-
ferðarmikla? Hvar voru íslenskir leik-
arar? Þeir þola máski ilia samanburð
við lifandi og þróttmikla leiklist og
vilja ekkert af henni sjá? Hvar var
Norræna félagið? Sænska náms-
mannaklikan? Það er hneyksli að dag-
skráriiðir á hátíðinni sem þessi skuli
fara fram hjá fólki.
Leiklist
PállBaldvin
Baldvinsson
Gamalt og gott
En hvað var það við þessa þætti sem
gerði þá svo drjúga fyrir leikkonurn-
ar? Þættir Jotuni eru í samtals eða
eintalsformi og draga undir gáróttu
yfirborði daglegrar umræðu um
hversdagslega hluti langa sögu og
skarpa persónulýsingu. Þættirnir
voru oftast fyndnir, sumir gráthlægi-
legir, enda örlög þeirra kvenna sem
þarna voru rakin dæmigerð fyrir
aldarfar sem er liðið, þó leifar þess
hafi gert margar konur höfuðsetnar.
Nauðungargifting, barn látið í fóstur,
óskilgetið skemmtibarn, brall til að ná
sér í kall og kvonbænir, að ógleymd-
um ástarsorgum sárum.
En mestu skiptir þó leikur þeirra
Stínu og Birgittu.
Leikmynd Pekka Ojamaa var vel til
fundin: Þrír bjarkarstofnar og í bak
hillusamstæða með misstórum hólf-
um og í hverju tákn og áminning um
efni eins þáttar sem lýstust upp þá
hann hófst. Blönduð tækni heitir
þetta á myndlistarmáli, trúi ég, en hér
þjónaði leikmyndin ekki einungis
framvindu leiksins sem umgerð heldur
líka sem leikmunageymsla. Hvenær
ætli þeir hafi vit til að fá Pekka í vinnu
hjá Þjóðleikhúsinu. Þennan mann
verðum við að gera að fastagesti í
okkar fátæka leikhúslandi.
Velkomnar aftur
Stína og Birgitta koma vonandi
aftur hingað, saman eða hvor í sínu
lagi. Veikomnar eru þær báðar, þessar
snjöllu konur, og vonandi verður þeim
þá ekki í kot vísað né iágt látið með
komu þeirra. Slíkur hvaireki er sjald-
gæfur á okkar ströndum.