Dagur - 29.08.1962, Blaðsíða 13

meginatriðum hygg ég, að þeir, sem þessu héldu
fram, hafi verið á réttri leið. Fjórðungssamböndin
og fjórðungsþingin, sem nú eru starfandi, eru spor í
þessa átt. Fjórðungsþing Norðlendinga, sem háð var
nú nýlega, bar því a. m. k. glöggt vitni.
Að ýmsu leyti standa Norðlendingar vel að vígi
til þess, að gerast hér brautryðjendur. Þeir hafa látið
slíkt til sín taka. Ég vil nefna það í þessu sambandi,
að á Norðurlandi eru samvinnuféliig einna öflugust
og eiga að baki lengsta reynslu. Þessi almannasam-
tök hafa, síðan á ofanverðri 19. öld — og raunar
víða um land — reynzt traustustu vígi byggðasjálf-
stæðisins, bæði í sókn og vörn, og þau vígi standa,
þótt’hin sögulegu réttindi kjördæmanna hafi verið
af þeim tekin. Enn standa líka sveitarfélög forn og
sýslufélög, sem að vísu munu eiga tilveru sína undir
högg að sækja, ef svo heldur frarn, sem nti horfir.
Mörg eru þau náttúrunnar gæði á landi og sjó,
sem styrkja mættu trú Norðlendinga á framtíð sína.
Hefur stundum verið að því vikið. En sérstaklega
ber nú að minnast þess, að Norðurland á sér óum-
deilanlega höfuðstað þann, er nú minnist aldaraf-
mælis síns — Akureyri.
Ekki þarf að óttast það, að sá höfuðstaður vaxi
þjóðinni yfir höfuð, né lieldur sínum landsfjórðungi.
En í baráttunni fyrir því, að Norðurland haldi sín-
um hlut og byggðir þess eflist, bíða Akureyrar ærin
verkefni, og þar getur hún komið miklu til leiðar.
í hennar hlut kemur það, ef að líkum lætur, að
hafa forystuna í þeirri baráttu.
Akureyri er ekki aðeins fjölmennasta byggð Norð-
lendinga, heldur einnig hin næstfjölmennasta, utan
Reykjavíkur, og sú sem bezt skilyrði hefur til þess
að halda sínum hlut og veita öðrum brautargengi.
Þó geta Norðlendingar enn í vaxandi mæli eflt höf-
uðstað sinn á ýmsan hátt, Norðurlandi öllu til hags-
bóta, ef skipulega er að því unnið.
Hér norðanlands velta menn oft fyrir sér spurn-
ingum eins og þessum:
Hve lengi á það skipulag að ríkja, að norðlenzkt
fólk telji sér nauðsynlegt, að leita suður í Reykja-
vík, með ærinni fyrirhöfn og aukakostnaði, lausnar
á ýmiss konar vandamálum, sem alveg eins ætti að
mega leysa norðanlands, og þá einkum á Akureyri?
Hvers vegna þarf það að vera svo áfram, að norð-
lenzkir fulltrúar á alls konar fundurn, telji sér hag-
kvæmast að sækja þá suður til Reykjavíkur, af því
að þar þurfi þeir hvort sem er að reka margs konar
erindi, bæði fyrir sjálfa sig og aðra?
Hvers vegna verða bændur, útvegsmenn og aðrir
þeir, senr eru að koma upp þaki yfir höfuð sér eða
hafa aðrar framkvæmdir með höndum, að sækja lán-
in til Reykjavíkur, þegar þrír ríkisbankar liafa úti-
bú á Akureyri?
Er ekki hægt að haga samgöngum þannig, að
Norðlendingar geti yfirleitt keypt íslenzkar iðnað-
arvörur á Akureyri, þeir sem ekki geta fengið þær í
sinni heimabyggð?
Hvers vegna þarf sí og æ að sækja verkfræðilegar
leiðbeiningar til Reykjavíkur, Jregar Akurevri út-
skrifar 60—70 stúdenta á ári og margir þeirra verða
verkfræðingar?
Hvers vegna þurfa það endilega að vera Reykvík-
ingar, sem af liálfu hins opinbera liafa yfirumsjón
með hvers konar framkvæmdum á Norðurlandi,
vegagerðum, opinberum byggingum, liafnargerðum,
síma, rafveituframkvæmdum, landnámi og ræktun
o. s. frv.