Dagblaðið Vísir - DV - 27.07.2002, Qupperneq 22

22
He Igci rb lað 33V LAUGARDAGUR 27. JÚLÍ 2002

Umsjón
Gunnþóra
Gunnarsdóttir

Jarðhnetur
Jarðhnetujurtin er upprunnin íhitabelti Suður-Ameríku. Þar mun ræktun hennar
hafa bijrjað meðal Asteka og hafa jarðhnetur fundist uið uppqröft minja íPerú frá
þuíum 800 f. Kr. Þær bárust með Portúqölum til Afríku oq síðarAsíu oq eru nú
ræktaðar ístórum stíl íKína, Indlandi, Indónesíu og Bandaríkjunum. Minna má á
einn þekktasta jarðhnetubónda söqunnar, Jimmq Carter, fqrruerandi Bandaríkja-
forseta. Jarðhnetujurtin telst fremur auðræktanleq. Hún uerður allt að 80 cm há
oq ber qul blóm en blómstönqullinn qrefst niður íjarðueqinn oq hneturnar
þroskast þar íbelqjum. Þær eru qmist seldar íbelqjunum eða án og innan uið belq-
inn er þunnt rauðbrúnt hqði sem hqlur hnetuna. Jarðhnetur eru prótein- og fiturík-
ar oq úr fitunni er unnin olía oq hnetusmjör. Þær eru mikiluæq undirstöðufæða
sums staðar íAfríku oq Austurlöndum, oftast borðaðar saltaðar oq ristaðar en
einniq notaðar í matarqerð, einkum ísuína- oq kjúklinqarétti.
Uppistaðan í austur-
lenskri sataysósu

Fyrst eru það:
2 laukar
2 hvítlauksaeirar
10 cm stilkur sítrónuaras
Þetta er sett í mat-
vinnsluvél og saxað
smátt, síðan látið
krauma ásamt
Sataysósa:
200 q hnetur (peanuts) ómeðhöndlaðar.
Hnetumar eru brúnaðar í olíu á pönnu, látn-
ar kólna og malaðar gróft í matvinnsluvél. Þær
eru svo settar síðast í sósuna. Snúum okkur að
gerð hennar.
3 matsk. tómatpuré
1 matsk. chilliaarlic
2 tesk. turmeric
4 matsk. svkur
1 lítil dós kókoshnetumiólk
Hneturnar sem áður er
að brúna og mala.
Kjúklingakraftur
Sósan er látin krauma
10-15 mínútur áður en hún er borin fram.
Oddsteinn Gíslason, matreiðslumeistari hjá
Veisluþjónustu Nings, hefur jarðhnetur í hávegum
enda kann hann vel með þær að fara eins og annað
austurlenskt hráefni sem hann kveðst einkum hafa
kynnst seinni árin eftir að auðvelt varð að nálgast
það hér á landi, til dæmis i Sælkerabúð Nings. Sata-
ysósan hans þykir afbragð og kannast margir við-
skiptavinir Veisluþjónustunnar
við hana en jarðhnetur eru
uppistaðan í þeirri sósu.
Oddsteinn segir upphaflega
gerð sataysósunnar rakta til
Indónesíu en hún sé orðin útbreidd
um öll Austurlönd í mismunandi út-
færslum og afbrigðum. Hvert þjóðland
hafi sína uppskrift og aðferð. „Mín er komin
frá Malasíu,“ segir hann brosandi og
sviptir hulunni af leyndardóminum
með því að gefa okkur uppskriftina.
Sataysósuna ber hann fram með
kjúklingaspjótum og segir þann rétt
þekktan víða, bæði sem forrétt, einan
og sér og hluta af stærri máltíð.
„Kjúklingapjót með sataysósu eru
einn af mörgum réttum á hlaðborði
Veisluþjónustunnar," segir meistar-
inn.
tveimur bollum af olíu við vægan hita þar til það
verður ljósbrúnt. Þá er eftirfarandi látið
saman við:
2 kjúklingabringur
1/2 bolli olía
1 geiri hvítlaukur
2 tesk. karrí
Bringurnar eru skornar í 6-8
strimla og lagðar í olíuna ásamt
hvítlauk og karríi í 1-2 tíma. Þá eru
þær þerraðar og þræddar á pinnana
sem síðan eru grillaðir eða
pönnu.
Gott er að bera
með þessun
Kjúklingaspjót