Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1969, Blaðsíða 17

10
litlir hestplógar, en nokkrir tugir stærri plóga, ætlaðir trakt-
orum til dráttar.
Laust fyrir 1930 er farið að plægja land til nýræktar með
traktorum, og notaðir við það norskir brotplógar frá
Kyllingstad, gerðir sem hestplógar, þannig að maður gekk
á eftir plógnum og stýrði honum. Þetta þótti allgóð tækni,
á þeim árum.
Með plógum þessum, sem voru með 20 þuml. skera, voru
plægðir álnar breiðir strengir og vel það, og þykkir að sama
skapi. Hér var því um að ræða alldjúpa plægingu, þótt
ekki gæti það kallazt „djúpplæging", eftir þeim skilningi
sem nú er venjulega lagður í það orð.
Þótt einstaka maður andmælti þessum vinnubrögðum,
eða fremur jarðvinnslu með traktorum yfirleitt, og nefndi
traktorana jafnvel „landaféndur“, er þess gott að minnast,
að aldrei heyrði ég á þeim árum ráðamenn í jarðrækt, vís-
indamenn né aðra, minnast á, að óheppilegt væri að plægja
svona djúpt og stórt. Enginn orðaði það, að slíkt gæti valdið
kali, eða annarri ógæfu.
Svo koma fyrstu jarðýturnar 1943, fyrsta plógherfið 1951
og loks fyrsti Skerpiplógurinn 1953. Var hann fyrst borinn
í jörð, hinn 14. ágúst það ár, í Ölvesi í Árnessýslu, réttum
10 árum eftir að vinna hófst með fyrstu jarðýtunni, í Garða-
flóa við Akranes.
Er Skerpiplógurinn var fluttur inn og tekinn í notkun
byggðist það á töluverðri bjartsýni á, að bændur væru
þá á framsóknarleið í nýræktarmálum. Að framundan væri
aukin og bætt jarðvinnsla, með forræktun og að minnsta
kosti tvíplægingu hverrar ræktunarspildu, þar sem saman
gæti farið frumvinnsla með Skerpiplóg æði víða, og með
plógherfi við aðrar aðstæður, og svo við síðari vinnslu
plæging með hentugum akurplógum.
Víst hefði mátt ætla, að vel rættist úr um vinnubrögð
við að brjóta land og forrækta til túna, þegar til viðbótar
við ýtuverkfærin, plógherfin og Skerpiplóginn, komu hjóla-
traktorar til heimilisþarfa, með vökvalyftu og þrítengi-bún-
aði, sem leyfa not lyftitengdra akurplóga, tvískera og þrí-