Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1978, Síða 40
að gæta gripa eða vinna hin breytilegu störf árstíðanna með
sáningu og uppskeru. Fólkið, sem enn er þarna búsett, tekur
ekki lengur daglegar ákvarðanir um hvernig sætta skuli kröf-
ur náttúrunnar, uppskeru og búsmala. Akvarðanir þeirra eru
orðnar færri en afleiðingar þeirra stærri. Teknar eru ákvarð-
anir um hvaða ræktun muni skila besta arði, hvort keypt skuli
ný vél eða illgresiseyðingarlyf í von um tekjuaukningu, sem
nægi til afborgunar á þeim lánum, sem taka verður til að
halda hlutunum gangandi.
Þessar breytingar hafa orðið á síðustu þrjátíu árum og leitt
til stórfelldrar framleiðsluaukningar. 1970 gaf tunna lands af
maís þrefalda uppskeru miðað við 1950, kjúklingur óx 50%
meira á sama fóðri og hænan verpti 50 eggjum fleira yfir
árið. Landbúnaðarframleiðslan óx í heild á þessum tíma um
40%. Talsmenn breytinganna segja okkur einnig að 1950
hafi hver maður í landbúnaði framleitt mat handa 15
manneskjum, en í dag er tilsvarandi tala 47. Fólk yfirgefur
landbúnaðinn vegna þess, að þar er ekki lengur þörf fyrir það.
Að baki þessu er fleira grafið. Þar sem framleiðni vinnu-
aflsins hefur þrefaldast og eftir sem áður er það mest fjöl-
skyldan sem vinnur, skyldi maður ætla að afkoma bændanna
sé stórum betri en áður. En svo er það ekki. Þrátt fyrir stór-
fellda framleiðni- og framleiðsluaukningu þá féllu rauntekjur
bandarískra bænda úr 18 miljörðum dollara 1950 í 13 milj-
arða 1971. (Tölur umreiknaðar til fasts verðlags 1967 til að
eyða verðbólguáhrifum). Þar sem býlum fækkaði á sama tíma
um 50% varð tekjuaukning á bú um 46% (úr 3200 dollurum
1950 í 4600 dollara 1971). En þetta er mun minna en meðal-
tekjuhækkun hjá öllum bandarískum fjölskyldum á sama
tíma um 76%. A sama tíma uxu skuldir búanna úr 8 i 24
miljarða dollara.
Þessar tölur segja okkur, að það fólk, sem unnið hefur að
hinni miklu framleiðsluaukningu, hefur ekki að fullu notið
afraksturs erfiðis síns. I nýútkominni skýrslu frá Vísindaaka-
demíunni segir: „Landbúnaðurinn verður að tryggja tekjur
sínar með stöðugri framleiðsluaukningu. Viðskiptakjörin
42