Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1978, Side 67

til að hyggja nánar að þessum hlutum til að það fjármagn sem
til þessara mælinga er varið nýtist betur í ræktunarstarfinu.
Nokkuð mikill munur er á fituprósentu í mjólk eftir lands-
hlutum og hafa eyfirskar kýr skorið sig þar úr með hærri fitu
en aðrar kýr á síðustu árum. Margir hafa viljað ætla að þessi
munur væri tilkominn vegna markviss ræktunarstarfs í Eyja-
firði meðan S.N.E. rak þar eigin sæðingastöð og ræktunarstarf
þar var nokkuð skilið frá ræktun annars staðar á landinu.
Astæða er þó til að benda á að rannsókn sem nýlega var gerð
sýndi að aðeins um 15% af þeim mun sem fram kemur í
fituprósentu milli kúa megi rekja til mismunandi erfðaeðlis.
Eg vil að vísu benda á það um leið, að ég hef ákveðnar
efasemdir um að þær aðferðir, sem ég beitti í þeim útreikn-
ingum, nái fyllilega að mæla slíkan mun, sem kynni að vera
milli landshluta.
Þegar rætt er um magn og gæði mjólkur er rétt að gera sér
grein fyrir að milli mjólkurmagns annars vegar og prótein- og
fituprósentu hins vegar er almennt neikvætt samhengi.
Þannig fer almennt saman miklar afurðir og lágar prósentur
efna eða öfugt. I rannsóknum hér á landi hefur þetta sam-
band milli magns og fituprósentu jafnvel reynst enn nei-
kvæðara en í flestum erlendum rannsóknum. Hugsanleg
skýring á þessu gæti verið að átt hefur sér stað full einhæft val
á kynbótagripum fyrir fituprósentu einni sér.
Kynbótamarkmið.
Áður er reynt er að gera sér grein fyrir möguleikum á að
breyta efnasamsetningu mjólkur með kynbótum er rétt að
reyna að gera sér grein fyrir að hverju beri að stefna í þessum
efnum.
Verðmæti hinna einstöku næringarefna er augljóslega háð
því til hvers mjólkin er nýtt. Þegar mjólkin er seld beint sem
neyslumjólk skiptir efnasamsetningin engu máli, ef að mjólk-
in uppfyllir lágmarkskrðfur. Sé mjólkin aftur á móti nýtt til
vinnslu ræðst verðmæti hennar af efnainnihaldi og til hvaða
vinnslu hún er nýtt. Mjög er rætt um það í dag að neytendur
vilji fitusnauðari mjólk en þá sem er á markaði í dag. Nú tel ég
69