Árbók Landsbókasafns Íslands - 01.01.1966, Page 113

VÖLUSPÁ KONUNGSBÓKAR
113
Mun engi maðr Skelfr Yggdrasils
gðrum þyrma. askr standandi.
Brœðr munu berjask ok at bonum verða (43. v.). Sögnin að verða stendur í ger-
mynd, enda segir samband orðanna skýrt til um, að bræður muni verða banamenn
bver annars.
Leika Míms synir, en mjgluðr kynndisk at Gjallar horni, — enn gall ó (44. v.).
Sögnin að leika andlagslaus, notuð um athafnir manna, þýðir að leika leik, einkum
íþróttir og þá ekki sízt aflraunir. Sbr.: „Báðu menn þá, at Þorbjgrn skyldi leika af
gllu afli ok sýna þat, at hann var sterkr maðr“ (Isl. fomrit X, 130).
Orðið kynndisk er þátíð miðmyndar af sögninni að kynna: gera kunnugt. Sbr.:
„Þá þat kynndisk, hvé sá konungr hafði vel of þyrmt véum“ (Hák. 18).
Gjgll er ein þeirra áa, sem „falla til heljar“ (Grí. 28). „Gjgll er næst helgrindum“
(Sn.-E.). horn: heimsálfa. Sbr. a) landshorn og b) „.. . settu hann [þ. e. himininn]
upp yfir jprðina með iv skautum, ok undir hvert horn settu þeir dverg“ (Sn.-E.).
Gjallar horn, þ. e. „norðurskaut“, að vísu „niðr ok norðr“ (Sn.-E.): ríki Heljar.
enn gall p: enn þá beljaði áin. Sbr. 11. og 12. vísuorð: Skelfr Yggdrasils askr
standandi. Þó að heimstréð sé að falli komið, stendur það enn.
„Sá hón vítt ok of vítt of verpld hverja“ (29. v.). I 43. og 44. vísu er því lýst, sem
völvan sér í hinum helztu heimum rétt fyrir ragnarök. I mannheimi er spilling í al-
gleymingi. Af hálfu ása fer þar fram óðasöfnun liðs. „Einn veldr Óðinn gllu bplvÞ1
(Hhund. II, 34). Mun engi maðr gðrum þyrma. Jötnar eru sterkir og trúa því, sem
þeir sjá og heyra. Hins vegar eru þeir ekki forspáir. Þeir búa sig undir bardagann
með leikum, sem eru öðrum þræði skemmtun (Sbr. 40. v.), þó að alger tortíming
hafi þegar verið kunngerð í helju. En jötnar vissu, að enn gall þ. Heimdallur blæs
herblástur, en Oðinn mœlir við Míms hgfuð. Því miður eru fréttir ekki góðar. Það
sést á því, að ymr et aldna tré. Brakið við rætur „mjptviðar41 (2. v.) líkist kveinstöf-
um. í sama mund losnar Loki, „vpmm allra goða ok manna“ (Sn.-E.), og stundin
er runnin upp: Skelfr Yggdrasils askr standandi.
45. vísa:
ÞRIÐJA STEF í ANNAÐ SINN
Sjá 42. og 54. vísu.
45. Geyr nú Garmr mjpk
fyr Gnipahelli.
Festr mun slitna,
en freki rinna,
— fjplð veit hón frœða,
fram sé ek lengra
of ragna rgk, •—
rpmm sigtíva.
8