Árbók Landsbókasafns Íslands - 01.01.1970, Page 136

136
HANDRITIÐ GERM. QUART. 2065
tölustöfum. Þar fyrir neðan og niður úr er myndskreyting þrykkt í leðrið í dálkum,
sama gildir um aftara spjald. I fremsta og aftara dálk a. m. k. má greina mannamyndir,
en „blindþrykk“ þetta er máð og slitið. Samt halda sérfræðingar því fram, að þetta
muni vera postulamyndir.
Pappírinn er handunninn (,,Biittenpapier“). Vatnsmerki eru mörg (sjá mynd, þó
eru þau fleiri en þar eru sýnd, þ. e. fleiri afbrigði). Atliyglisvert er, að þau eru aðeins
nokkrum áratugum eldri en handritið sjálft - og flest notuð við pappírsgerð í Norður-
Evrópu. Myndamótið í leðrinu er frá Tubingen. Allt mælir gegn því, að bókin hafi
verið bundin inn á íslandi.
Eftir viðgerð, sem fram fór um það bil marz-maí 1969, vegna þess að ég fór að
stunda handritalestur, voru blöðin tölusett með blýanti og fyrsta blað merkt tölunni 2.
Eftir tölusetningunni eru blöðin í bókinni bæði skrifuð og óskrifuð 276. Rendur voru
slitnar á síðustu blöðunum, svo að líma þurfti með japönskum pappír. Ofsagt er í
skýrslu bókbandsins „276 Biittenblatter mit dunklen Wasserrándern. Obere Ecken
morsch.“ Þetta átti aðeins við að nokkrum hluta. Lýsingin „fúin horn“ á líka aðeins
við síðustu blöðin, enda búið að leiðrétta það. Ég læt nú fylgja skýrslu bókaviðgerð-
arinnar orðrétt á frummálinu, sem sérfræðingar munu skilja:
Instandsetzungsbericht Berlin, 5.5.69
Signatur: Ms Germ. quart. 2065.
Zustand vor der Behandlung: 1/1 Kalblederband mit Blinddruck. Riicken
ohne Verzierung, bruchig. Linke Ecke des Vorderbezugs [þ. e. neðst] fehlte.
Vorderer Holzdeckel gebrochen. 276 Biittenblátter z.T. mit dunklen Wasser-
rándern. Obere Ecken morsch. Beschrifteter Pergament-Vorsatz. Heftung auf
4 Doppelhanfbiinde und 2 Kapitalbunde. Von den Schliessen fehlte 1 Haken.
Á eftir kemur „Angewandte Behandlung“, sem ég tel ekki nauðsynlega í þessari
stuttu lýsingu.
Eins og sjá má, er viðgerðinni lýst með einföldum orðum fagmanna. Fyrir aðra
get ég þess, að „1/1 Kalblederband“ þýðir, að bókin er bundin inn í alkálfskinn.
Snúruheftingin er á miðjum kili og efst og neðst. Nýja efnið er án skrauts, látúnspenn-
an nýja líka. Pappírinn hreinsaður.
Rétt er að fara nokkrum orðum um hinn „beschrifteten Pergament-Vorsatz“. Nú
er aðeins eitt skinnblað sem hlífðarblað hvorum megin með latneskum texta og nótna-
línum á rauðum strengjum. Áður voru blöðin fleiri. Blöðin eru stíf og hreinleg, og
skiptast á eftir köflum rauðir og bláir upphafsstafir. Þau virðast vera úr messubók
nokkurri, en slík blöð voru mikið notuð sem hlífðarblöð í bókagerð upp úr siðaskipt-
um. Sýnishorn texta: - Benedictus es Deus patrum nostrorum & laudabilis in secula.
í texta koma fyrir svokallaðar hóffjaðranótur (þý. Hufnagel), hin tiltölulega sjald-
gæfa C-gerð í norðri, sbr. Kulturhistorisk leksikon (1967) XII, 376: „(C) Den ty.
„hástskosöm“-n. (= nótnaletur) förekommer endast sporadisk.“ í sama verki IX, 130