Árbók Landsbókasafns Íslands - 01.01.1970, Blaðsíða 173

FRÁ HALLGRÍMISCHEVING
173
viðtals, en það var allt af svo miklum setningi og svo fjarlægt okkar æsku, að við skoð-
uðum hann aldrei nema sem einhverja heimspekilega veru, ekki eiginlega sem föður,
heldur sem einhverja æðri veru, sem við litum upp til með lotningu. Hann gat verið
gamansamur og smáfyndinn, þó hann væri ávallt alvörugefinn í skólanum; íslenzku
ritaði hann fremur stirðlega, og sem philolog gerði hann engin áhrif á okkur. Ég
man eftir því, að einu sinni kom Scheving á gluggann í efra bekk og kallaöi á famulus
sinn (sem þá var Jón Blöndal) ; það var þá til þess að láta hann vita, að Scheving
liefði fundiÖ, að „rogata“ gæti eftir prosodiunni eins verið neutr. plur. eins og vcca-
livus (í Hor. Ep. I, 8. 2); en proscdiunni var svo lítill gaumur gefinn, að þetta þótti
heil uppgötvan. Scheving unni náttúruvísindum, og má vera það hafi gert einhver áhrif
á Jónas Hallgrímsson og mig seinna; liann unni og mjög allri íslenzkri fornfræði. Hann
var frændi Jónasar Hallgrímsscnar, og hafði Jónas einhvern tíma komið til hans úr
siglingu, þegar fyrsti uppgangurinn var í Fjölnismönnum (sem annars voru miklu
meiri menn og hæverskari en þetta svo nefnda „unga ísland“, sem ungaðist út um
1881); vildi Jónas bæta um margt, og kom þá fyrir í viðtalinu, að Scheving sagði oft
„til dæmis“, en Jónas leiðrétti hann í hvert sinn og sagði „til að mynda“, þangað lil
Scheving leiddist þetta og setti eitlhvað ofan í við Jónas. Scheving og Bjarni Thorar-
ensen voru vinir, cg höfðu þeir verið saman utan lands. Ég heyrði talað um, að Schev-
ing hefði verið frábær glímumaður, enda var hann sóttur lil að vera við hverja bænda-
glímu, sem haldin var í skólanum. Sú saga gekk um hann, að þegar hann var á „Garði“,
þá hefðu tíu eða tólf danskir stúdentar ráðizt að honum, og hefði hann slengt þeim
hverjum af öðrum svo snarlega, að sá sem féll fyrstur var að standa upp, þegar sá
seinasti datt - álíka og um nautin Jóns á Leirá.“
Benedikt minnist síðar í þessum kafla nokkuð á kveðskap Hallgríms, er honum
þykir lítið til koma, og um frásöguna um Selikó og Berissu, er Hallgrímur þýddi úr
frönsku og hirti í Gamni og alvöru, segir Benedikt, að því hafi verið „hrósað í 1. ári
Fjölnis (bls. 6), af því IConráð var hrifinn af Scheving, en annars finnst mér ekkert
við það“. Benedikt man og í þann svipinn ekki til þess, að Hallgrímur hafi frumritað
neitt á íslenzku, og er það auðvitað ofmælt eins og svo margt í Dægradvöl.
Hallgrímur hefur oft komið Benedikt í hug, svo sem þegar hann segir frá Konráði
Gíslasyni á þessa leið (Dægradvöl, 1965, 127): „Kcnráð var skemmtilegur, hægur og
dulur, smáfyndinn og alltaf innrættur íslenzku og hafði þannig töluverðan keim af
Scheving“------. Og öðru sinni í frásögn af því, er hann var handtekinn af misskiln-
ingi í Þýzkalandi og fluttur í fangelsi í Aachen, stóð þar „gamall kall við dyrnar,
svipaður gamla Scheving, með ógurlega lyklakippu“ (Dægradvöl 1965, 194). Einna
eftirminnilegust er þó mynd sú, er Benedikt bregður upp af Hallgrími á borðhalds-
verðinmn, en hún er á þessa leið (Dægradvöl, 1965, 70-71):
Dr. Scheving var ætíð við miðdegisverð og kveldverð; hann gekk ætíð um gólf
frammi við gluggann hjá dyrunum með hendurnar fyrir aftan bakið, eins og hann
var ætíð vanur. Enginn rnátti tala orð, því Scheving hefur verið hræddur um, að mál-
tíðin mundi þá lengjast og cf mikill hávaði verða; var sú þögn aldrei rofin, því allir