Árbók Landsbókasafns Íslands - 01.01.1970, Page 194

194
FRÁ HALLGRÍMISCHEVING
Fyrir nokkrum árum var um það talað, að Norðmenn ætluðu að gefa út Heims-
kringlu Snorra Slurlusonar og Danir að taka þátt í kostnaði þeirrar útgáfu, en nú nefnir
það engi. Ætli ekki eigi að verða meira af því? Eftir á að hyggja, skal ekki vera firrta
í Norðmönnum við íslendinga síðan þeir áttu í stríði við þá um forna málið.
Þér gátuð um í bréfi yðar, að þér hefðið á prjónunum íslenzka grammatík á dönsku
og þjóðversku. Ekki skuluð þér gefa um að dedicera mér hana.1 Eg verð líklega kom-
inn undir græna torfu um það hún er komin á prent. Af arkatölunni, sem mig minnir
að þér í einhverju bréfi yðar til mín gjörðuð ráð fyrir að undir hana mundi þurfa,
réði eg, að þér munduð ekki ætla að láta Syntaxis vera þar með, hennar þarf ekki
heldur við með tilliti til útlendra manna, því ekki mun þurfa að gjöra ráð fyrir, að
þeir gefi um að læra að rita íslenzku. Það væri samt rétt fyrir yður, þegar grynnir á
þeim störfum, sem þér hafið tekizt á hendur, að ráðast fyrstur manna í það, að búa til
Syntaxis í móðurmálinu fyrir landa yðar. Hvernig ímyndast yður - svo segja Sunn-
lendingarnir - að þér mynduð vilja hafa hana, hvort laga eftir hinu eldra máli, meðan
það var bezt, eða núveranda máli, ellegar leggja eldra málið til grundvallar og síðan
taka það fram, í hverju hið yngra í syntatisku tilliti viki frá því.
Þegar mér hér að framan varð minnzt á Norðmenn, láðist mér eftir að spyrja yður
að því, sem mér er mikið forvitni á að vita, hvort íslenzka er að nokkru ráði kennd
við háskólann í Kristianiu og hvort það beri á öðrum Norðmönnum, er hana kunni
til nokkurrar hlítar en Munch og Unger.
Af svensku ritunum, sem þér senduð mér, þótti mér langvænst um Förteckningen
öfver islandska Handskrifterna. Þegar Norðmenn eru búnir með Stjórn, munu þeir
líklega ekki láta lengi bíða að gefa út hvað eftir annað elztu íslenzku handritin í Stokk-
hólmi, sem þeir af réttriluninni geta með nokkrum líkindum eignað sér. Það er sárt
til þess að vita, að ekki skuli enn vera komin á prent upptalning og lýsing að minnsta
kosti hinna merkilegustu íslenzku handrita í safni Árna Magnússonar, og á konungs
stóru bókhlöðu. Það er þó nokkuð síðan byrjað var á því starfi.
Þér minntuzt á burtflulning föður yðar og bróður úr Skagafirði vestur á land. Eg
held þeir feðgar hafi viljað komast úr sínum gömlu átthögum vegna þess stapps, sem
þar varð út af Grímsmálinu.2 Allajafna er faðir yðar eitthvað að starfa miðandi til
fróðleiksauka, sem þér munduð hafa gaman af að blaða í, ef yður auðnaðist að finna
þá feðga. Það munu ekki finnast margir bændur í Danmörk, sem annað eins liggi eftir
og föður yðar. Þér munuð sjá um það, að það sem hann hefir safnað og samið, fari
ekki á sundrung, þegar hans missir við.
Þó mig langi lil að rita yður fleira, finnst mér hins vegar mál komið að hætta og
1 að dedicera mér hana, Konráð hefur skrifað sér til minnis á bréf Schevings frá 14/8 ’50: „Skrifað
aftur með póstskipi haustið 1850 (og talað um að helga honum íslenzka grammatík á þjóð-
versku þegar hún kemur út, ef g. l.)“
2 út af Grímsmálinu, hér mun átt við norðurreið Skagfirðinga á fund Gríms amtmanns, en Gísli
Konráðsson var þar framarlega í flokki.