Árbók Landsbókasafns Íslands - 01.01.1970, Page 157

FRÁ HALLGRÍMISCHEVING
157
Hallgrímur Scheving var fæddur á Grenjaðarstaö í ASaldal 13. júlí 1781. Faöir
hans, sr. Hannes Scheving Lárusson, hafði þjónað þar frá 1775, en var um þær
mundir að flytjast að Helgustöðum í Reykjadal. Karlleggur hans er rakinn svo í Þjóð-
ólfi 1862: Hannes prófastur Lauritzson frá Urðum í Svarfaðardal Hannessonar sýslu-
manns á Möðruvallaklaustri Lauritzsonar sýslumanns Hanssonar frá Schevingi á Jót-
landi.
Móðir Hallgríms var hins vegar Snjálaug Hallgrímsdóttir, er fram í ættir var skyld
skáldinu Hallgrími Péturssyni: Systir Hallgríms Péturssonar Guðrún (eða GuSríSur)
var gift Þorsteini Jónssyni. Meðal dætra þeirra var Snjálaug, gift Jóni Jónssyni, en
sonur þeirra var sr. Eldjárn, prestur á Mööruvöllum (d. 1725), faðir sr. Hallgríms
á Hrafnagili og síðar Grenjaðarstaö (d. 1779), föður Snjálaugar, móður Hallgríms
Schevings.
Þorsteinn, bróðir Snjálaugar, átti Jórunni Lárusdóttur Schevings, en meöal barna
þeirra voru sr. Hallgrímur, faðir Jónasar skálds, og sr. Stefán, faöir Skafta Tímó-
theusar, er seinna dvaldist um hríð á heimili Hallgríms Schevings, frænda síns, og
þótti afbragö ungra manna, en lézt fyrir aldur fram við nám í Kaupmannahöfn.
Hallgrímur Scheving var í hópi síÖustu stúdenta, er brautskráðir voru úr Hóla-
skóla vorið 1802. I vitnisburSi Páls rektors Hj álmarssonar um Hallgrím, dagsettum
á Hólum 20. maí 1802, segir m. a., að hann hafi setið í skólanum sex vetur og þann
tíma stundað námið af miklu kappi, orðið vel kunnandi í grísku Nýja testamentisins
og veriS óþreytandi við lestur þeirra höfunda, er vér köllum sígilda (classicos), og
aflað sér þannig frábærrar þekkingar á latneskri tungu, er mikils megi af vænta. Þá
segir Páll ennfremur, að Hallgrímur hafi verið hneigður fyrir sögu, einkum þó Róm-
verjasögu.1
Sannaðist hér, að snemma beygist krókurinn til þess, er verða vill, því aS Hallgrím-
ur lagði þau ár, er hann var við Hafnarháskóla, 1804-1808, höfuöstund á fornu málin,
grísku og latínu, en kenndi síöan latínu samfleytt í 40 ár, 1810-1850, fyrst á Bessa-
stöðum og svo (frá 1846) í Reykjavík.
AS loknu aðgönguprófi við Hafnarháskóla vorið 1804 og síðara lærdómsprófi svo-
nefndu ári seinna, hvorutveggja með 1. einkunn, sat Hallgrímur þrjá vetur í þeirri
deild háskólans, er kölluð var seminarium pædagogicum, þ. e. kennaradeild með aðal-
áherzlu á forntungunum og málfræði þeirra. Hallgrímur glímdi síðustu tvö árin m. a.
við verkefni, er háskólinn hafði lagt fyrir hann, og hlaut fyrir úrlausnina árið 1808
gullpening skólans og heiðursviðurkenningu prófdómaranna.1
Jón Helgason víkur í síðara hindi útgáfu sinnar á ljóðmælum Bjarna Thorarensens
(Kh. 1935) nokkrum sinnum að Hallgrími Scheving, og leyfi ég mér að hirta hér eftir-
1 Vitnishurður þessi er varðveittur í Þjóðskjalasafni, Bps. B viii, 28.
1 Viðfangsefnið var: Tetralogiae Græcae indolem omnemque rationem, ex ipsis, quæ habentur,
Græcis dranratibus, dramatumque fragmentis, qva fieri possit, accurate exponere, þ. e. að skýra
nákvæmlega og svo sem auðið er eðli og alla gerð hins gríska fjórleiks samkvæmt hinum grísku
leikjum sjálfum, hvort sem unt heil verk eða brot er að ræða.