Vísbending - 18.12.2004, Qupperneq 46
VISBENDING
leggja lyrirtækið niður og leigja hluta af eignum jxss. En jafhframt hatiia
tilboði í allareigurlyrirtækisins. Það varathyglisvert hve Kristinn varorð-
margur á Alþingi en þögull á stjómarfiindum. Hann hafði setið hjá, en ekki
greitt atkvæði gegn áðumefndum tillögum. Ráðherra var gagnrýndur fyrir
að veita ekki undirbúningsnefndinni lengri fhest en hann varðist fimlega.
Um það leyti sem þingfundur stóð birtist hins vegar viðtal við forstjóra
Samskipa á Bylgjunni þar sem hann sagðist telja að samningar væru nán-
ast í höfn.
Þetta var einkennilegt, því að við fulltrúar ríkisins hittum hann ekki fyrr en
klukkutíma síðar, en þá gekk hann reyndar að flestum kröfum okkar um
breytingar á tilboði sínu. Hvorki við né ráðherrunn vissum neitt um það,
en yfirlýsing forstjórans kom á óheppilegum tíma fyrir okkur og gerði ráð-
herrann tortryggilegan.
Skipaútgerðin afhent Þjóðminjasafninu.
Skömmu síðar fómm við Guðmundur Einarsson á skrifstofúr verkalýðs-
félaganna úl þess að úlkynna fjöldauppsagnir formlega. A skrifstofú Dags-
btúnar var Guðmundur jaki fyrir með lögfræðingi félagsins, Atla Gíslasyni.
Þessum fúndi kveið ég svolíúð, ekki síst eftir skemmufundinn. Við fórum
samt með okkar mllu. Guðmundur svaraði í löngu máli og skrauúegu eins
og honum einum var lagið, tók nokkrum sinnum í neftð með úlþrifúm
þannig að tóbakið dreifðist um skriíborö og gólf og snýtti sér með stæl.
Svo sagði hann að við þessu hefði nú verið að búast, það væri ekki hægt að
reka fyrirtæki endalaust með halla og menn yrðu að taka því.
Ég var ekki viss um að ég hefði heyrt rétt og þagði efúr að jakinn hafði
lokið sinni ræðu. Aúi lögmaður taldi greinilega að við værum teknir of
mjúkum tökum og sagði að verkamenn myndu að sjálfsögðu kanna sinn
nátt til biðlauna í sex eða tólf mánuði. Guðmundur lítur til hliðar og segir
með þunga: „Þú veist það Atli, að það eru engin biðlaun í okkar samn-
ingum og það þýðir ekki að tala um það.“ Málið var afgreitt.
Sögulok
Súax í febrúar fækkaði mikið á skrifstofu félagsins en frágangur mála stóð
jx') fram í júní og jalúvel lengur. Það áraði ekki vel og sala eigna tók sinn
ú'ma. Allmargir starfsmenn féngu vinnu hjá Samskipum en sumir vorn
atvinnulausir um úma. Ég var féginn að Guðmundur Einarsson hélt áfram
störfúm úl loka, það auðveldaði alla vinnu. Þjóðskjalasafnið tók við ýmsum
gögnum, Þjóðminjasafnið við munuin, sett var upp sögusýning í Sjóminja-
safúinu. Fyrirtækið var otðið hluú af fbrú'ðinni á örfáum mánuðum.
Skipafélögin tóku upp harða samkeppni í strandsiglingum. Allt í einu voru
sex skip í siglingum og einn vinur minn á landsbyggðinni orðaði það svo
að það væri enginn ffiður fyrir skipaferðum.
Morguninn eftir hitúst stjómamefndin og farið var yfir samninginn við
Samskip. Engar athugasemdir komu ífam. Sama dag var þingfundur.
Þingmenn réðust af hörku á ráðherrann. Steingrímur J. Sigfússon, Guðrún
Helgadóttir, Ólafúr Ragnar og Kristinn H. töldu öll að ráðherrann hefði
sagt ósatt. Framsóknarmenn þögðu hins vegar þunnu hljóði eftir að Sam-
skip vom komin úl skjalanna.
Ég hafði talað við Kristin daginn áður skömmu fyrir hádegi og sagt honum
frá stöðu mála. Eftir á að hyggja bar honum jafnmikil skylda og ráherr-
anum að upplýsa þingheim um það sem hann vissi um málið.
Daginn efúr gengu fjármálaráðherra, Friðrik Sophusson og samgönguráð-
herra frá samningunum við Samskip. í kjölfarið gengu hlutimir hratt fyrir
sig. í lok mánaðarins gerðu Samskip úlboð í annað skip Skipaútgerðar-
innarog flestaraðrareignir. Eimskipafélagsmenn gerðu reyndar likaúlboð
í gáma og fleiri eignir. Sagt var að skila ætú tilboði ákveðinn dag. Fulltrúi
Eimskipafélagsins kom eina mínútu yfir tólf á miðnætú heim til mín og ég
sagði honum að úlboðið væri þar með ógilt. Honum brá svo illilega að ég
fékk súax samviskubit yfir stráksskapnum. Við tókum úlboðið samt gilt,
en það reyndist lægra en úlboð Samskipa. Satt að segja var ég feginn, því
að ég vildi gjaman að Samskip gætu klárað allt dæmið.
Efúrminnilegur var fúndur með starfsmönnum í vöruskemmu. Ég fór yfir
málið, verið væri að leggja fyrirtækið niður og að öllum yrði sagt upp með
þriggja mánaða uppsagnarfresú. Þetta vissu menn fyrir, en á fúndinum
kom fhun mikil gremja yfir því að starfsmenn á skrifstofú sem voru ríkis-
starfsmenn fengu sex úl tólf mánaða biðlaun en verkamenn og sjómenn
ekki. í fundarlok var gerður aðsúgur að mér og sumir virtust úlbúnir að láta
hnefana útla. Hjörtur aðstoðarforstjóri skarst í leikinn og ég komst klakk-
laust burtu.
Það vakti athygli mína hve fáir urðu til þess að styðja við bakið á ráðherr-
anum meðan á móti blés. í umræðum á þinginu var hann oftast einn úl
andsvara og ég man efúr því að sumir félagar hans veltu því fyrir sér hvort
þetta væri þorandi. Morgunblaðið studdi málið í leiðara, en hann birtist
ekki fyrr en um miðjan mars þegar allur hasarinn var búinn. Efúrá vildu
fleiri Lilju kveðið hafa.
Halldór Blöndal hikaði hins vegar aldrei allan tímann. Hann hafði ákveðið
að leysa málið og þegar leiðin var ljós var hann mjög staðfastur. Aldrei vék
hann að mér styggðatyrði þrátt fýrir að hann yrði stundum að veija það
sem ég hafði gert. Hann hafði markað stefnuna í septemberog hélt henni.
Á Alþingi var afgreitt Ifumvarp um að Skipaútgeiðin yrði lögð niður.
Framsöguræða Halldórs Blöndals var efúrminnileg:
„Herra forseú. Eins og háttvirtum þingmönnum. er kunnugt hafa eignir
Skipaútgerðar ríkisins verið seldar, aðrar en vömskemma á Grófarbryggju
og hið ánægjulega í því sambandi er að eignimar hafa allar verið seldar við
markaðsverði. í öðm lagi liggur það beint við að samkeppni í innanlands-
siglingum hefúr aukist og vaxið og eftir því sem ég best veit er hvarvema
mikil ánægja yfir þeirri þjónustu sem Samskip og Eimskip veita nú með
ströndinni og er hún síst minni en áður var.
Nauðsynlegt er að lög um Skipaútgerð ríkisins verði úr gildi felld til jress
að hægt sé að leggja þá stofnun niður. Einungis lokauppgjör er nú eftir. I
dag vom þeir munir Skipaútgeiðar sem eiga heima á Þjóðminjasafninu
alhentir þjóðminjaverði.Ég sé ekki ástæðu úl að hafa um þetta fleiri orð,
herra forseti, en legg úl að ffumvarpinu. verði vísað úl 2. umræðu og sam-
göngunefndar."
Fmmvarpið var samþykkt án mótatkvæða. I