Frjáls verslun - 01.01.1975, Síða 27

Fáir vita að iðnaður er stærsti
atvinnuvegur landsmanna
*
Olafur Sigurðsson skilgreinir hvað iðnaður raunverulega er
Nýlesra var ég staddur í tuttugu manna hópi,
væri stærsti atvinnuvegur landsmanna. Aðeins
atvinnuvegurinn. Þegar það er staðhæft, verða
sé. Ég vil því taka af öll tvímæli um það og
landsmanna, hvort sem miðað er við fjölda
framlag til þjóðarframleiðslunnar.
þar sem ég varpaði fram spurningunni um hver
tveir af þessum hópi vissu að iðnaður er stærsti
margir undrandi, en fleiri draga í efa að svo
fullyrða að iðnaðurinn er stærsti atvinnuvegur
starfsmanna, heildarveltu atvinnuveganna, eða
Þetta eru stór orð og til að
þau hafi nokkra merkingu, er
nauðsynlegt að gera sér grein
fyrir 'hvað iðnaður raunveru-
lega er. Það er eitt af vanda-
málum iðnaðarins, að hann er
svo fjölbreyttur, að fáir hafa
heildarmynd af honum. Bæði
landbúnaður og fiskveiðar eru
tiltölulega einfaldar atvinnu-
greinar, sem fást við afmark-
aða starfsemi. Iðnaður nær
hins vegar yfir jafn óskyldar
atvinnugreinar og framleiðslu
á síldarmjöli, smjöri, húsgögn-
um, skuttogurum, lampaskerm-
um, steinsteypu, dagblöðum og
fjölmörgu öðru.
FLOKKUN ATVINNUVEGA.
Til að gera sér grein fyrir
samsetningu atvinnulífsins er
nauðsynlegt að skipta þvi í
flokka. Til þess þekki ég að-
eins eina skynsamlega leið,
sem er að nota atvimnuvega-
flokkun Hagstofu íslands, sem
byggð er á svokallaðri I.S.I.C.
flokkun, sem gerð er af Efna-
hags- og félagsmálaráði Sam-
einuðu þjóðanna. Þar er allri
atvinnustarfsemi skipt niður í
flokka, á vissan hátt. Flokkur,
sem auðkenndur er með tölu-
stafnum O, er landbúnaður,
fiskveiðar eru auðkenndar með
tölustafnum 1, númer 2 til 3
er iðnaður, sem er stærsti og
Ólafur Sigurðsson
fjölbi'eyttasti kaflinn, númer 4
er byggingarstarfsemi og við-
gerð mannvirkja, númer 5 er
rekstur rafmagns- og vatns-
veitna, götu og sorphreinsun
og fleira, nr. 6 er viðskipti, nr.
7 eru samgöngur og rekstur
pósts og síma, nr. 8 er ýmiss
konar þjónusta, svo sem opin-
ber stjórnsýsla, Alþingi og
ríkisstjórn, sendiráð, lögregla,
stjórnsýsla sveitarfélaga, skól-
ar allir, sjúkrahús og önnur
heilbrigðisþjónusta, rannsókn-
arstofnanir, kirkja, stéttarfé-
lög, lögfræðiþjónusta, frétta-
þjónusta, auglýsingastarfsemi,
skemmtanir og íþróttir, veit-
ingarstarfsemi, þvottahús, rit-
höfundar, listmálarar, tón-
skáld, og fjölmargar aðrar
tegundir af þjónustu. í flokki,
sem auðkenndur er númer 9,
er starfsemi sem ekki fellur
inn í neinn undanfarinna
flokka, svo sem starfsemi varn-
arliðsins.
SKÝRING Á FLOKKUN.
í inngangi að kaflanum um
iðnað segir svo: „Með iðnaði
er hér átt við atvinnustarfsemi
í verksmiðjum, verkstæðum og
heimilum, sem er fólgin í
,,mekkanískri“ eða ,,kemískri“
umbreytingu gæða í nýjar af-
urðir þar með talin viðgerðar-
starfsemi, hvort sem unnið er
í vélum knúðum orku eða í
höndunum, og hvort sem af-
urðirnar eru seldar í heildsölu
eða smásölu. Samsetning full-
gerðra hluta er talin til iðnað-
ar, nema um sé að ræða bygg-
ingarstarfsemi (samsetning á
byggingar stað ) “.
MATVÆLAIÐNAÐUR.
Iðnaðarkaflinn hefst á mat-
vælaiðnaði, sem er einkennd-
FV 1 1975
27