Frjáls verslun - 01.04.1975, Side 17

Aætlun Framkvæmdastofnunarinnar:
Þörf tæpra 6 milljarða króna
til gatnagerðar i sveitarfélögum
Nýlega er komin út hjá Áætlanadeild Franikvæmdastofnunar
ríkisins skýrslan „Áætlanir sveitarfélaga um gatnagerS í þéttbýli
og fjármögnunarhugmyndir“. Þetta er skýrsla um framkvæmda-
áætlanir landshlutanna samræmdar af áætlunardeildinni annars
vegar og hins vegar fjármögnunarhugmyndir dcildarinnar.
Samkvæmt verðlagi um síð-
ustu áramót er framkvæmda-
þörfin alls 5.773 mil. kr. og
skiftist framlag eftir landshlut-
um. Vesturland 767 mil. kr.,
Vestfirðir 1219 mil., Norður-
land 1629 mil., Austurland 1429
mil. og Suðurland með 729 mil.
kr. Lengd ólokins gatnakerfis
er 274.680m, sem þannig skift-
ist: Vesturland 42.770 m, Vest-
firðir 51.140 m, Norðurland 89.
200 m, Austfirðir 52.975 m og
Suðurland 38.595 m. Þess skal
getið, að Vestmannaeyjar eru
ekki með í þessu dæmi.
KOSTNAÐUR 107 ÞÚS.
Á ÍBÚA
í þeim sveitarfélögum, sem
áætlunin nær til, eru 54.191
íbúi. Gatnalengd á íbúa er að
meðaltali 8.1 meter og kostn-
aður 107 þús. kr. Eftir lands-
hlutum kemur dæmið þannig
út: Vesturland 4.6 meter og 82
þús. kr. á íbúa, Vestfirðir 7.2 m
og 172 þús. á íbúa, Norðurland
3.9 m og 71 þús. á íbúa, Aust-
firðir 6.3 m og 170 þús. á íbúa,
Suðurland 6 m og 113 þús. á
íbúa. Meðaltalskostnaður á
lengdarmetra gatna er 21 þús.
Þetta kemur þannig út, að
kostnaðurinn er mestur á Aust-
urlandi, 27 þús. á lengdar-
metra, en lægstur á Vesturlandi
og Norðurlandi, um 18 þús.
Tekjur sveitarfélaga, sem eru
með í áætluninni, af fasteigna-
skatti, aðstöðugjöldum og út-
svörum 1974 er 27% af heildar-
umfangi áætlunarinnar.
FRAMKVÆMDAÞÖRFIN
MEST Á NORÐURLANDI
Miðað við framkvæmdaþörf
einstakra landshluta eru hlut-
föllin þessi: Á Vesturlandi
32%, á Vestfjörðum 18%, á
Norðurlandi 42%, á Austur-
landi 14% og Suðurlandi 29%.
Samkvæmt þessu er greiðslu-
byrðin lægst á Norðurlandi, en
mest á Vestfjörðum miðað við
tekjur sveitarfélaga. Til þess að
fyrirbyggja allan misskilning
er rétt að taka fram, að áætl-
anir landshlutanna eru mis-
jafnlega vel uppbyggðar og
sumar ekki alveg nýjar. Þrátt
fyrir það sýna þær nokkurn
veginn sanna mynd af ástand-
inu, sem hægt væri að byggja
fjármögnunartillögur á.
FRAMKVÆMDAAÐILAR
Á vegum landshlutasamtak-
anna hefur á undanförnum ár-
um verið unnið að gerð fram-
kvæmdaáætlana um varanlega
gatnagerð i þéttbýli. Þetta er
komið einna lengst á Austur-
landi. Þar hefur verið stofnað
verktakafyrirtæki, Austurfell
hf., sem er eign þéttbýlissveit-
arfélaganna á Austurlandi. Þeir
hafa leitað samstarfs við norskt
fyrirtæki, sem framleiðir olíu-
mölina. Á Austurlandi hefur
s. 1. tvö ár verið unnið eftir
framkvæmdaáætlun um varan-
lega gatnagerð. Á Vestfjörð-
um hefur verið stofnað fyrir-
tækið Átak, sem er sameign
þéttbýlissveitarfélaganna og Ol-
iumalar hf. Fyrir liggur á Vest-
fjörðum heildarúttekt á fram-
kvæmdaþörfinni. Sveitarfélög
á Vesturlandi, a. m. k. á Snæ-
fellsnesi, eru að bindast sam-
tökum um varanlega gatna-
gerð. Fyrir liggur heildarút-
tekt á framkvæmdaþörfinni á
Vesturlandi.
IIEILDARÁÆTLUN
TÍMABÆR
Á Norðurlandi hafa mörg
hinna stærri sveitarfélaga gert
mikið átak í gatnagerðarfram-
kvæmdum, sem þó er engan
veginn nægjanlegt. Fjórðungs-
sambandið hefur beitt sér fyrir
úttekt á ástandinu og áætlun
um framkvæmdaþörfina. Fyrir
liggja skýrslur verkfræðing-
anna Guðmundar Guðlaugsson-
ar og Gunnars Jóhannssonar,
ennfremur úttekt Þorsteins
Þorsteinssonar, verkfræðings,
um framkvæmdaþörfina og á-
stand gatnakerfisins. Ljóst er
af þessu, að fyrir hendi voru
skilyrði til að átta sig á heild-
arumfangi varanlegrar gatna-
gerðar í þessum landshluta og
í því sambandi unnin heildar-
áætlun um lausn þessa verk-
efnis, ásamt tillögum um fjár-
mögnun framkvæmdanna. I
ársbyrjun 1974 áttu fram-
kvæmdastjórar landshlutanna
fund með framkvæmdaráði
Framkvæmdastofnunar ríkis-
ins, þar sem þeir fóru þess á
leit við stofnunina, aði hún
samræmdi áætlunarstarf lands-
hlutanna og gerðá heildaráætl-
un fyrir verkið i heild. Niður-
staðan er nú að koma í ljós.
FV 4 1975
17