Frjáls verslun - 01.07.1976, Side 19

Sovézkt sjónarmið
Útflutningur Sovétríkjanna til hinna
vestrænu iðnaðarríkja
— þróun hans og vandamál
Blaðaviðtal APIM fréttastofunnar sovézku við próf. dr. Dmitri Kostjurhin,
aðstoðarframkvæmdastjóra stofnunar fyrir markaðsrannsóknir
við viðskiptaráðuneyti Sovétríkjanna
Á síðastliðnum 10 árum hefur útflutningur Sovétríkjanna þrefaldast að verðmæti. Vörusamsetn-
ingin hefur aukist verulega, og margar nýjar vörutegundir hafa bæst við. Hvað snertir vaxtarhraða
utanríkisverslunarinnar, sérstaklega útflutnings, hefur hann farið fram úr þjóðartekjunum og iðn-
aðarframleiðslunni. Þessi þróun er einkenni allra þróaðra iðnaðarríkja í dag og gef'ur til kynna
aukna þátttöku Sovétríkjanna í alþjóðlegri verkaskiptingu.
Sp.: Ýmsir hinna borgaralegu
hagfræðinga þykjast sjá brota-
löm í þessari þróun: „að Sovét-
ríkin hafi sérstakan áhuga á
viðskiptum við hin vestrænu
iðnaðarríki“, „að Sovétríkin
væru háð vesturveldunum með
innflutning á nútímatækjum og
tækniþekkingu“, „að landið
hafi ekkert annað að bjóða í
skiptum en hráefni, jarðgas og
olíu“. Er ástæða til að taka
þessar fullyrðingar alvarlega?
Svar: Sá, sem lítur á þessa
spurningu fordómalaust, rekur
sig á þrjár staðreyndir: í fyrsta
lagi, að viðskipti Sovétríkjanna
við hin vestrænu iðnríki, sem
fryst voru í mörg ár á tímum
„kalda stríðsins", eru farin að
þróast á eðlilegan hátt, í öðru
lagi, að efnahagssamstarf og
viðskipti milli landa eru stöð-
ugt að verða alþjóðlegri og um-
fangsmeiri; og í þriðja lagi, að
iðnaðarríkin sjálf eru farin að
átta sig á hinum miklu mögu-
leikum og gangkvæmum hags-
munum, sem viðskipti og tækni-
legt samstarf þeirra á milli hafa
upp á að bjóða. Milliríkjavið-
skiptin eru hin efnalegi vett-
vanigur bættrar sambúðar.
Sp.: Þér hafið eflaust lesið
í „ U. S. News and World Re-
port“ frá október 1975 grein,
þar sem segir m. a.: „Rússnesk-
ar dráttarvélar plægja banda-
ríska og kanadíska akra, lita-
sjónvarp frá Moskvu á frönsk-
um hcimilum, sovéskar þyrlur
við olíuhorun í Norðuratlants-
hafi. Þetta er alls ekki hugar-
b'urður áróðursmanna Kreml,
heldur raunsæ endurspeglun al-
þjóðaviðskipta árið 1975“.
Svar: í aðalatriðum er þetta
rétt. Höfundur greinarinnar
Olíu-
vinnsla
á norður-
slóðum
í Sovét-
ríkj-
unurn.
Olían
er með
mikil-
vægustu
hrá-
efnum,
sem
Sovét-
ríkin
flytja
út.
FV 7 1976
19