Frjáls verslun - 01.07.1976, Blaðsíða 21

York Times í utanríkismálum,
segir að Bandaríkjastjórn megi
draga nokkurn lærdóm af hinni
velheppnuðu árásarferð ísraels-
manna:
„Maður er knúinn til að
íhuga, hvort ekki sé viturlegt
að ríkisstjórnir setji á stofn liii-
ar en öflugar og hreyfanlegar
hersveitir til þess að beita í
viðureign við hryðjuverkamenn
eins og ísraelsmenn gripu til
sérsveita sinna og útrýmdu
arabískum hermdarverkamönn-
um og svöruðu þannig hótun-
um þeirra frá Úganda.“
Henry Kissinger, utanríkis-
ráðherra, litur öðrum augum
á málið. Hann segir að árás
Israelsmanna sýni ljóslega þörf-
ina fyrir „eitthvert alþjóðiegt
fyrirkomulag sem notað verði
gegn hryðjuverkastarfsemi af
þvi að það verði ekki lengur
þolað að saklaust fólk verði hai't
að skotspæni í viðureign stríð-
andi alþjóðlegra fylkinga.“
# Alþjóðlegir
samningar
Árás ísraelsmanna er í sam-
ræmi við stefnu Bandaríkja-
stjórnar, er miðar að því að
neita flugvélaræningjum um
hæli. Síðustu sex árin hafa
stjórnvöld í Washington beitt
sér fyrir gerð tveggja samn-
inga, sem skuldbinda aðildar-
ríki til að vísa flugræningjum
úr landi eða leiða þá fyrir rétt,
ef þeir lenda á yfirráðasvæði
þeirra. í þessum samningum
eru samt engin ákvæði um refsi-
aðgerðir gegn þeim rikjum, sem
revnast ósamvinnuþýð, eða
þeim, sem hafa skrifað undir
en virða samkomulagið siðan
að vettugi eins og Úganda.
# Strangari reglur
Bandaríkin eru því fylgjandi
að settar verði strangari al-
þjóðlegar reglur til þess að fæla
ríkisstjórnir frá því að skjóta
skjólshúsi yfir hermdarverka-
menn. Tala þeirra ríkja, sem
enn virðast reiðubúin að taka
á móti flugræningjum, hefur
farið ört minnkandi hin síðustu
ár. Á þeim lista eru þó enn
ríki eins og Líbýa, Alsír, Ku-
wait og Suður-Jemen. Sum þess-
ara ríkja hafa þó verið hikandi
í að veita hryðjuverkamönnum
viðtöku. Fram að síðasta flug-
vélaráninu hafði Úganda eld-ci
verið í tölu þeirra ríkja, sem
líkleg þóttu til samvinnu við
flugræningja.
Sannanir eru fyrir því, að
með ströngum öryggisráðstöf-
unum á flugvöllum og synjun
ríkisstjórna á óskum flugræn-
ingja um hæli, megi draga veru-
Vinir og félagar: Amin forseti
Úganda og Yassir Arafat, for-
ingi Palestínuskæruliða.
lega úr flugránum. Skýrslur
sýna, að flugvélarán náðu há-
marki 1969, en þá voru þau 70
talsins. Þar af áttu 33 sér stað
í Bandaríkjunum. I fyrra var
aðeins vitað um sjö flugvélarán,
þar af fjögur í Bandaríkjunum.
Aðalástæðan fyrir þessari
miklu fækkun er tvímæialausi
ákvörðun Kúbustjórnar um að
vísa flugvélaræningjum á dyr.
Árið 1969 lentu 58 af þeim 70
flugvélum, sem rænt var, ein-
mitt á Kúbu. Öllum vélunum,
sem rænt var í Bandaríkjunum
með tveim undantekningum þó,
var leyft að lenda á Kúbu. Árið
1973 náði bandaríska ríkis-
stjórnin samkomulagi við Fidel
Castro um að flugvélaræningj-
um yrði vísað úr landi á Kúbu
eða þeir leiddir fyrir dómstóla.
Árangurinn hefur ekki látið á
sér standa: Engri þeirra flug-
véla, sem rænt var í fyrra, var
flogið til Kúbu.
# Hvað gerist næst?
Hvað munu palestínsku
skæruliðarnir, sem skipulögðu
síðásta flugvélaránið gera nú í
ljósi þeirrar niðurlægingar, sem
þeir urðu að þola í Úganda?
Fréttamaður U.S. News and
World Report í Miðausturlönd-
um hafði eftirfarandi um málið
að segja:
„Diplómatar í þessum heims-
hluta benda á, að skæruliða-
sveitir Palestínumanna muni að
líkindum skoða atburðina í
Úganda sem ósigur sinn og
leggja allt kapp á að standa
sig betur næst.
Þeir munu hafa hraðan á,
gefa styttri frest og fullkomna
verknaðinn að öðrum kosti áð-
ur en nokkrum björgunarráð-
stöfunum verður við komið.
Sérfræðingar hafa af því
þungar áhyggjur, að næsta árás
verði hrikaleg og eigi á samri
stundu að draga athygli um-
heimsins að palestínskum sigri
burtséð frá þeirri áhæittu, sem
taka þarf.“
# Vakti heimsatkygli
Bíræfni ísraelska björgunav-
leiðangursins hefur vakið
heimsathygli og áhrif aðgerð-
anna, sem hámarki náðu að-
faranótt 3. júlí, eru enn að
breiðast út. Strandhöggsmenn-
irnir, sem björguðu gíslunum í
Úganda, flugu 4000 kílómetra
í fjórum flutningaflugvélum að
marki sínu.
Hármleikurinn hafði raun-
verulega hafizt viku fyrr, þeg-
ar fjórum palestínskum skæru-
liðum tókst að ræna flugvél frá
FV 7 1976
21